Recensie

Starlight Express racet 29e jaar in

Al bijna drie decennia is in Bochum de musical Starlight Express te zien. Het rolschaatspektakel gaat dan ook met zijn tijd mee.

In Nederland zijn de makers van Soldaat van Oranje terecht trots op de meer dan vijf jaar dat de voorstelling te zien is, maar het is een peulenschil als je het vergelijkt met de recordhouder bij onze oosterburen, tevens wereldrecordhouder als je theatertransfers niet meerekent. Verschillen zijn er genoeg, maar één overeenkomst is opvallend. Ook hier gaat het om een speciaal voor de vormgeving van de voorstelling aangepast theater. Het geeft je dan ook het gevoel midden in het spektakel te zitten, en je wordt al in de sfeer gebracht door de oude stoomlocomotief buiten, en het ratelende castbord in de foyer, als ware het een klassiek vertrektijden bord. En wie mist dat nou niet heden ten dage.
.
Andrew Lloyd Webber heeft nogal wat langlopende shows op zijn naam staan. The Phantom of the Opera heeft het Broadway-musical record, Cats was lange tijd de West-End kampioen. Zeker in de jaren tachtig wist deze componist dus wel wat het publiek wilde zien. En net als bij Cats geldt voor Starlight Express dat je het succes niet kunt voorstellen bij het lezen van de synopsis. Starlight Express gaat namelijk over speelgoedtreintjes. Een jongetje, die met treintjes aan het spelen is, moet van moeder naar bed, maar is kennelijk niet uitgespeeld. In zijn droom komen ze tot leven. Het moet de race van de eeuw worden: tussen de Duitse ICE, de Franse TGV en soortgelijke treinen uit Italië, Rusland en Japan. Dan is er de kampioen van vorig jaar, Greaseball en zijn elektrische concurrent Elektra. Rusty, de jonge stoomlocomotief, lijkt tussen dit geweld geen kans te hebben. Het gaat ook helemaal mis als zijn beoogde wagon, eersteklaswagon Pearl, voor Elektra kiest. Uiteindelijk neemt Papa, de oude stoomlocomotief zijn rol in de race over. Wie de uiteindelijke race zal winnen, het blijft de vraag tot het einde van de voorstelling. Ondertussen komen veel menselijke emoties naar boven, liefdesverdriet, verlies, verraad en natuurlijk competitief gedrag.

In de cast zien vinden we twee Nederlanders terug. Dennis Spee, in Nederland te zien als Mowgli in Opus One’s Jungle Book is nu Hip Hopper 3. Keoma Aidhen, eerder te zien in de Franse Wizard of Oz en K3 zoekt K3, is Joule, de springstofwagon. Beiden spelen nog niet zo lang, maar zijn uitstekende radertjes in deze goed-geoliede machine, die loopt als een trein. Ondanks de veelal Britse achtergrond van de spelers zijn ze doorgaans goed te verstaan, al is er hier en daar wel een vet accent te horen. Extra opvallend zijn de schattige Rusty (Jeffrey Socia), die je dus daadwerkelijk laat meeleven met een treintje, en Carla Pullen, die als understudy de rol van Pearl vocaal geweldig gestalte geeft. Verder zijn het de stuntschaatsers, die als enige op inline skates rijden, die met enige regelmaat voor een oooh-effect zorgen.

De soundtrack van de musical kent een aantal klassiekers. Natuurlijk het titelnummer, Starlight Express, maar ook Rolling Stock en Licht am Ende des Tunnels (Light at the End of the Tunnel) zijn onvergetelijke songs, die wel een eigentijds sausje hebben gekregen. Het genre gaat verder alle kanten op. Nie genug is pure R&B, de tweede acte begint met rap, en de laatste toevoeging, de ballad Für Immer, geschreven door Andrew Lloyd Webber’s zoon Alastair heeft een schlager-feel (al is het voor een Engelse tour geschreven). G.E.K.U.P.P.E.L.T. is klassieke country, en Pumping Iron klinkt nog steeds als Elvis op zijn energiekst. Zo bevat de score voor elk wat wils.

De vorm van het theater biedt volop keuze qua zitplaats, elk met voor en nadelen. Meest opvallend zijn de draaistoelen in het midden, die je de gelegenheid geven elke trein te volgen, maar die wat minder een totaalbeeld geven. Laag in de ring heb je dan weer een goed zicht op de onderste baan, terwijl hoog in de ring je meer overzicht, maar juist de details mist. Wij zaten op de eerste rij van de ring, dichtbij het podium, en zagen dus de start van de race op een meter van ons vandaan. Leuk, al bleef de persoon naast me er bijna in toen een van de wagons tegen de railing voor haar crashte. Nadeel was wel dat het geluid wat uit balans is, omdat je gedraaid zit. De teksten van de niet solo nummers zijn hierdoor lastig te verstaan. Jammer, maar omdat de tekst van de show toch ondergeschikt is aan het visuele ook weer geen ramp. De high fives die je tot slot aan de spelers kunt geven komen derhalve nog steeds uit het hart.

De show blijft op zoek naar aansluiting met het publiek. Nieuw is dat je als publiek kunt kijken naar het in-schaatsen van de acteurs. Op de donderdagen kun je hiervoor een extra ticket kopen, en wij waren bij de allereerste mogelijkheid. Voor deze 15 euro extra krijgt je dan eerst een inleiding op film, door één van de acteurs, voornamelijk gericht op het visuele aspect. Vervolgens vertelt een van de stuntschaatsers (er zitten geen Duitsers in de acteurs-cast) volop wetenwaardigheden over de voorstelling, en is er gelegenheid tot vragen stellen, die oprecht worden beantwoord. (“Zijn er geen goede Duitse acteurs?”, “Komen er veel ongelukken voor?”). Er is een momentje om een groepsfoto te nemen. Deels zijn ze al gegrimeerd, maar de acteurs zijn nog herkenbaar. Tenslotte krijg je de in-schaats routine te zien, waarna enige schaatsers nog vrij het een en ander kunnen oefenen. Hier mag fotograferen wel, al zorgt de waanzinnige snelheid van de schaatsers ervoor dat je een close-up van een racende schaatser wel kunt vergeten. Leuk is bijvoorbeeld de oefening van een sprong die door een groep moet worden gemaakt, ditmaal met een creative als hindernis. De sprongen van de stuntschaatsers zijn eveneens bijzonder indrukwekkend, en het een beetje dollen in de vrije oefentijd leuk om te zien.

Met meer dan 16 miljoen bezoekers blijkt de voorstelling een enorm publiek aan te spreken. Het visuele geweld van de treinen blijft dan ook nog steeds indrukwekkend; de aanpassing van de score zorgt ervoor dat de aansluiting met de jongere theaterbezoekers niet wordt verloren, terwijl er nog genoeg behouden blijft om ook de oudere bezoekers te behagen. Natuurlijk is het een voorstelling van verstand op nul en het allemaal over je heen laten komen, maar dan krijg je ook een feestje om te zien. De show wordt afgesloten met de tegenwoordig onmisbare mega-mix, maar dan gaat het dak er ook af.  Het moment om de Starlight Express-baan af te breken en op te bergen lijkt dan ook nog lang niet aangebroken.

16 June 2016
Reguliere voorstelling
Bochum (DE)
Starlight Express Theater
Starlight Express
starlight express, bochum, dennis spee, andrew lloyd webber,

Over de auteur

Jeroen schreef dit artikel voor jou

Jeroen

Jeroen is sinds 2005 redacteur van Musicalworld. Hoewel Jeroen al jong in aanraking kwam met theater, is zijn passie voor musical pas deze eeuw tot volle bloei gekomen. Hij was zeer onder de indruk van de eerste voorstelling van Cats, en de Nederlandse versie van Oliver uit 1999, op basis van de film al een van zijn favorieten, was de eerste voorstelling die hij meermaals zag. Toch waren deze bezoeken eerder sporadisch dan frequent. Sinds hij redacteur is van Musicalworld bezoekt hij meer dan 100 voorstellingen per jaar. Jeroen is de Musicalworld-specialist op het gebied van familievoorstellingen en kindervoorstellingen. Hij is tevens de correspondent voor Vlaanderen. Ook in Duitsland en Engeland (Londen) is hij regelmatig te vinden. Hij doet ook verslag van amateurvoorstellingen die voor neutrale toeschouwers de moeite waard zijn. Tot zijn favoriete musicals behoren naast Oliver! meer musicals met kinderen in de hoofdrol. "Billy Elliot" is zijn all-time favorite, maar daarnaast moeten zeker "Whistle down the Wind", "Matilda" en "The Secret Garden" worden genoemd. Daarnaast zijn Chicago, Come from Away, Spamalot en Soho Cinders voorstelling met een ongelofelijke aantrekkingskracht. Hoogtepunten in het jukebox-genre: Our House, Ich war noch niemals in New York en Ich Will Spass? (en voorganger Doe Maar). Favoriete Nederlandse producties zijn: Ganesha (een Perfecte God), Lelies, Wat zien ik? en Kuifje. Naast het bezoeken van musicals is hij een frequent bezoeker van attractieparken. Favoriete park in Europa is Europa Park (met een uitgebreid entertainment programma). Naast deze tijdverslindende hobby is Jeroen ook nog werkzaam in de ICT.

Meer van Jeroen

Meer artikelen van Jeroen

Delen