Bare is een van die musicals die een fraaie reputatie hebben opgebouwd onder Nederlandse liefhebbers, zonder dat die hier ooit professioneel is opgevoerd. Wel doemt de titel af en toe kleinschalig op, zoals zeven jaar geleden in het M-Lab met studenten van Codarts Rotterdam. Deze week is Bare opnieuw te zien: in een versie van STA, de Studenten Toneelvereniging Amsterdam. Waarbij we er wel rekening mee moeten houden dat deze vereniging toneelspelen vooral wil combineren met gezelligheid. ‘Iedere student is welkom’, dus verwacht niet al te veel ontluikende René van Kootens of Willemijn Verkaiks.
Waar gaat dat beroemde Bare eigenlijk over? Het verhaal draait om twee homoseksuele jongens die we volgen tijdens hun laatste jaar aan een katholieke kostschool. Het docentenkorps bestaat uit priesters en nonnen, dus het katholicisme speelt een grote rol in het leven van de scholieren. Een strenge vorm van katholicisme. Een problematische omgeving voor Peter en Jason, die smoorverliefd op elkaar zijn geworden. Terwijl Peter zijn liefde het liefst zou willen schreeuwen van de daken, heeft Jason er juist veel moeite mee. Jason is bijzonder populair onder zijn klasgenoten en uit angst om veroordeeld te worden houdt hij de relatie liever geheim. Hierdoor ontstaat tussen Peter en Jason wrijving die met de weken groeit. Het conflict wordt zo op de spits gedreven, dat Jason uit wanhoop het bed induikt met het mooiste meisje van de klas. Als zij tot overmaat van ramp zwanger raakt, verliest Jason de grip op zijn leven. Een tragedie kan niet uitblijven.
Niet onbelangrijk bij een musical zijn de songs. Bare heeft een indrukwekkende lijst van meer dan dertig songs: variërend van typische musicalrock à la Rent tot mooie ballads à la Spring Awakening, waarvan ‘Role of a lifetime’ en ‘Best kept secret’ de tand des tijds met gemak hebben doorstaan en favorieten zijn geworden.
De versie van STA, die we deze week kunnen zien, is vooral sober. De basiskleur van het toneel is zwart en elf witte kubussen zorgen voor een contrast met al dat zwart. De kubussen worden voor elke nieuwe scène opnieuw geordend tot muur, stoel of lockers. De dertien acteurs hebben — op twee geestige droomscènes na — geen speciale kostuums aan, alsof ze hun eigen kleren hebben meegenomen. Priesters en nonnen zijn daarom nauwelijks te onderscheiden van scholieren.
De regie van Brian Verhagen is keurig. Iedereen die op het toneel staat is, is stevig onder handen genomen, iets wat bij liefhebberstoneel nogal de vraag is. Vooral Laura Kistemaker profiteert van de grondige aanpak. Zij speelt Nadia, de tweelingzus van Jason. Terwijl haar broer triomfen viert als de steratleet van de school, is Nadia met haar mollige postuur een absolute tegenpool. Haar solo ‘Een avond lekker thuis’ vormt een mooi verstild moment tussen al het songgeweld.
Bare toont een merkwaardige combinatie van strenge godsdienst en experimenterende pubers. Aan de regisseur van Bare de zware taak om aannemelijk te maken dat jongeren die dagelijks drugs gebruiken en elkaar zwanger maken, toch gevoelig zijn voor de druk van de — in dit geval — katholieke kerk. Probeer anno nu nog scholieren te vinden die ’s avonds vrolijk blowen om de volgende ochtend bij meneer pastoor aan de biecht te gaan. De versie van STA krijgt die paradox niet rond. Het feit dat we de scholieren met mobieltjes rond zien lopen, maakt het ook onmogelijk het stuk — Bare is geschreven in 2000 - als een historisch verhaal te zien.
De meeste aandacht gaat natuurlijk uit naar de acteurs die de twee verliefde jongens spelen. Elmer Boerma stort zich volledig op de getormenteerde Peter, de jongen die zo snel mogelijk uit de kast wil komen. De scène waarin hij uit alle macht zijn driftig pratende moeder aan het verstand probeert te brengen dat hij homo is, raakt behoorlijk. Ook Ruben Spek valt mooi op zijn plek als Jason: de gladde golden boy, die in een onherroepelijk neergaande spiraal terechtkomt. Spek weet goed raad met Jasons tragiek.
Maar Bare is een musical, nota bene een met 36 songs. Geen meezingers, maar complex en vooral veeleisend. Met lange, hoge noten. Voor de meeste acteurs van STA blijkt Bare dan toch echt te hoog gegrepen. Alleen een handvol songs hier en daar doorstaan de test. De al eerder genoemde hoogtepunten ‘Role of a lifetime’ en ‘Best kept secret’, songs waar de liefhebber de hele avond naar uitkijkt, worden zo goed als de nek omgedraaid. Dat is ronduit jammer. Het kan natuurlijk zo zijn dat de acteurs gisteravond bezweken onder de premièrestress. STA heeft gelukkig nog twee kansen: vandaag 8 en morgen 9 mei in het Zonnehuis in Amsterdam.
Foto’s: Martijn Gerritsen
