De geschiedenis van B&B begint met de animatie film van Disney, die in 1991 de wereld veroverde. Iedereen kent inmiddels het girl-power-verhaal van Belle (een boekenwurm) die d.m.v. onvoorwaardelijke liefde het beest, die haar gevangen houdt, transformeert tot de prins die hij ooit was. De film is de enige animatiefilm die ooit voor een Oscar is genomineerd in de hoofdcategorie: Beste Film. Toen de criticus van de New York Times schreef dat B&B de beste Broadway musical was, die niet op Broadway stond, bracht dit Disney op het idee om de film te transformeren tot theaterstuk. Deze ging in 1994 op Broadway in premiere en loopt nog steeds met veel succes.
Het probleem wat ik met deze musical heb is dat het totaal geen theatrale vertaling heeft gekregen door regisseur Robert Jess Roth en zijn vormgevers: Stanley Meyer (decor), Natasha Katz (licht) en Ann Hould-Ward (kostuums). Het is een 2-d cartoon gebleven, waar geen fantasie bij komt kijken, maar alles voor het publiek is ingevult.
Veel van de acteurs zijn zo in hun allesomvattende kostuums verborgen, dat geen enkele persoonlijkheid of creativiteit over de voetlichten komt. Er hadden net zo goed robots op het toneel kunnen staan. De grootste handicap van de show is dan ook dat het de ziel van de getalenteerde cast gevangen houdt. Alle acteurs werken als beesten, maar als je het theater verlaat is er geen een performance die je bij blijft. Gelukkig ben je de ongeinspireerde choreografie van Matt West net zo snel vergeten als je Times Square oploopt.
Het beste aan de musical zijn nog steeds de top nummers van componist Alan Menken en liedtekstschrijver Howard Ashman. “Belle” is een ingenieus openingsnummer, die binnen een paar minuten niet alleen de setting en stijl van het stuk weet neer te zetten, maar ook heel wat personages, inclusief de wensen van de protagonist Belle. “Gaston”, “Be Our Guest” en de titelsong blijven ook klassiekers, waarin de tekstuele humor en hart van Ashman ideaal zijn gekoppeld aan Menken zijn prachtige melodieen.
Voor de theatermusical was er heel wat extra materiaal nodig, maar helaas was Ashman tegen die tijd aan AIDS overleden. Sir Tim Rice nam het van hem over. Dit doet hij verdienstelijk, maar hij haalt nooit het niveau van Ashman. Het beste nieuwe nummer is “If I Can’t Love Her”, een ballad die het beest in de finale voor de pauze zingt, als Belle uit het kasteel gevlucht is.
De nieuwe nummers voelen wel als een organisch onderdeel van het verhaal, omdat ze allemaal zijn ontstaan uit leitmotieven van de orginele filmmuziek, waar Menken twee Oscars voor won.
Met The Lion King heeft Disney, dankzij regisseur Julie Taymor, gelukkig geleerd dat er een verschil tussen film/pretparken en theater is. Bijna tien jaar later gaat Joop van den Ende deze musical in Nederland produceren, wat mij 2 stappen terug lijkt na The Lion King. Het is een teken dat musical tegewoordig voornamelijk een pretpark is.
