De Berlijnse verhalen van Christopher Isherwood vormden de basis voor een aantal toneelstukken en films, waaronder ‘I Am A Camera’. Deze laatste inspireerde de musical Cabaret van John Kander en Fred Ebb die in 1966 door Hal Prince en Joe Masteroff met Lotte Lenya als Sally Bowles op Broadway wordt gebracht . Maar ‘Cabaret’ wordt het meest bekend als in 1972 Liza Minnelli als Bowles en Joel Grey als Conferencier op het witte doek worden vastgelegd in Bob Fosse’s versie. ‘Cabaret’ is daarna wereldwijd en in vele varianten opgevoerd, waarbij de Sam Mendes versie, die de premiere beleefde in 1993 in het Londonse Donmar Warehouse en later in New York meer dan 2300 voorstellingen speelde, ongetwijfeld de meest bejubelde en misschien wel de ultieme versie is. En die vergelijking is het probleem met iedere versie die je daarna ziet.
Simpel gezegd concentreert ‘Cabaret’ zich op de liefdesgeschiedenis tussen auteur Clifford Bradshaw en nachtclubzangeres Sally Bowles aan de ene kant en pensionhoudster Fraulein Schneider en groenten- en fruitverkoper Herr Schultz aan de andere kant, gezet tegen de achtergrond van de dreiging van het opkomende nationaal socialisme in het decadente Berlijn van de jaren dertig.
Een verhaal over liefde en verlies. Over hoop van mensen die liever hun ogen sluiten voor zaken die ze niet willen zien en vast proberen te houden aan hun eigen kleine geluk. En het besef van de toeschouwer die de loop van geschiedenis maar al te goed kent
De spil van ‘Cabaret’ is de rol van Sally Bowles hier gespeeld door Anna Maxwell Martin, een gevierd actrice uit de toneelwereld die hiermee haar musicaldebuut maakt. Ze weet toon te houden, maar daarmee is toch alles gezegd. In alle zangnummers merk je heel sterk dat ze geen zangeres is, ze heeft volume, maar uithalen worden op de meest vreemde momenten afgebroken. In haar grote nummer ‘Cabaret’ waarin Bowles terugkeert naar de nachtclub, gebroken door het leven en kapot van de drugs en drank, verwacht je tenminste iets van die wanhoop en pijn in de interpretatie van het nummer terug te vinden. Helaas. Meer schrijnend is dat ze ook in de spelscenes mij niet weet te raken en gedurende de hele voorstelling vlak en oppervlakkig blijft.
Michael Hayden als Clifford Bradshaw die eerder in de Sam Mendes versie in New York te zien was, is een stuk geloofwaardiger, een overtuigend zanger en gedreven in zijn spel.
Grootste indruk op mij maakten Sheila Hancock en Geoffrey Hutchings als Schneider en Schultz, geweldige acteurs die van hun momenten op toneel juweeltjes maakten en een klasse prestatie leveren in songs als ‘It Couldn’t Please Me More’ en ‘Married’. En Hancock is bijzonder ontroerend in ‘What Would You Do ?’ wat terecht met een ovationeel applaus werd beloond.
James Dreyfus zet de Emcee op redelijk overtuigende wijze neer. Verbitterd, cynisch en manipulerend al blijft het lastig door zijn typerende mimiek deze Emcee los te koppelen van de vele comedyrollen waardoor hij meest bekend is.
Positief aspect van deze nieuwe ‘Cabaret’ is de prachtig gestileerde en energieke choreografie van Javier De Frutos die de seksuele decadentie van het Berlijn uit de jaren �30 mooi weergeeft, versterkt door de zwarte kostuums van de dansers/ensemble met sadomasochistische elementen. Veel verontwaardiging las ik van te voren over het confronterende naakt dat in deze produktie te zien zou zijn. Nou dat valt erg mee. Slechts een van de klanten van Fraulein Kost komt naakt het toneel op… Het overige naakt zit in ‘Tomorrow Belongs To Me’ waarin een parallel wordt getrokken met de Hitler Jugend en in de ‘Finale’ waarbij we naakte lichamen zien als de ten dode opgeschreven gevangenen in de concentratiekampen. Dit zijn indrukwekkende momenten, prachtig belicht en esthetisch erg mooi en terughoudend geensceneerd.
Deze scenes zijn in schril contrast met vreselijke missers zoals bijvoorbeeld ‘Two Ladies’ dat in deze versie tenenkrommend banaal is en geen enkele ruimte aan de fantasie van de toeschouwer laat. Ook de scene met ‘If You Could See Her’ van de Emcee was niet echt een toonbeeld van goede smaak. Evenals een ridicule versie van ‘Money’. Ik heb me zitten ergeren aan het Duitse accent van diverse karakters. Het lijkt me duidelijk dat het verhaal zich in Berlijn afspeelt. Onnodig dus om dit te accentueren door de acteurs Engels met een overdreven Duits accent te laten spreken.
De link met de film ‘I Am A Camera’ wordt in deze nieuwe versie direct duidelijk in de openingsscene waarbij de toneelopening wordt afgesloten door een zwart scherm waarop in relief in enorme blokletters ‘Wilkommen’ staat waarbij in de O een levensgrote sluiter van een camera is gemonteerd die zich opent en waarachter de Emcee verschijnt. Het toneel zelf bestaat uit een enorme black box waarin diverse panelen, ladders en spiegels zijn gemonteerd die ten opzichte van elkaar verschuiven en de diverse locaties suggereren. Op papier misschien een goede oplossing, en er is niets tegen toneelbeelden die een en ander aan de fantasie van het publiek overlaten, maar de uitvoering hier is van een dermate karig niveau dat het lijkt alsof het op een dag in elkaar is getimmerd.
Ik kwam met een dubbel en vervelend gevoel de zaal uit. Ik had me erg verheugd op deze versie van ‘Cabaret’ onder regie van Rufus Norris. Een creatief team uit de serieuze artistieke hoek en een combinatie van spelers uit de toneel- en musicalwereld, had een mooie, innovatieve en verrassende voorstelling op kunnen leveren. Erg jammer dat ze daarin slechts ten dele zijn geslaagd
