Zou auteur Roman Polanski in zijn Zwitserse cel-dagen niet hebben gedroomd om even graaf Krolock te zijn. Om zo als vampier door de tralies te vliegen en vrij te zijn, ook is dat dan alleen ‘s nachts. We zullen het nooit weten, maar na het zien van Dans der Vampieren wel zelf dromen over de vrijheid, en last die een vampier heeft.
De musical Dans der Vampieren, die donderdag 9 september in première ging, is gebaseerd op de Polanski-fim “The Fearless Vampire Killers”. Twee decennia later wordt deze horrorparodie omgevormd tot een theaterstuk, “Tanz der Vampire”, dat door Polanski zelf wordt geregisseerd. Na deze versie in Wenen kent het stuk vooral veel succes in de Duitstalige landen. Tanz der Vampire-acteur Peter Stassen vertelde dat in Hamburg massa’s verklede fans bij de artiestenuitgang stonden, waarvan sommigen mooiere kostuums droegen dan zij in de productie hadden. De Broadway-remake Dance of the Vampires wordt echter een financieel fiasco. Een gegarandeerde hit is de voorstelling met deze wisselende ontvangsten dus allerminst, dus Musical van Vlaanderen neemt zeker een risico.
Maar ook in Vlaanderen is er al het een en ander gebeurd rond de show voordat deze nu eindelijk te zien is. Ze stond oorspronkelijk voor het najaar van 2009 op de rol en was al volledig gecast, toen er een rechtszaak rond de subsidies werd aangespannen en de producent besloot de voorstelling uit te stellen.
Nu is er dan toch de officiële première van de Vlaamse versie, Dans der Vampieren. In het stuk zijn we professor Abronsius met zijn assistent Alfred op zoek naar het bewijs voor het bestaan van vampieren. Als ze in een herberg aankomen en de professor een overdaad aan knoflook aantreft weet hij dat hij goed zit. Alfred heeft meer oog en oor voor de dochter des huizes, Sarah. Maar hij is niet de enige. Ook graaf van Krolock heeft zijn oog op Sarah laten vallen en wil graag zijn tanden in haar zetten. Hij verleidt Sarah naar zijn kasteel. Alfred en de professor volgen haar, elk met eigen motieven richting de verblijfplaats van van Krolock. Hier worden ze hartelijk ontvangen. Alfred krijgt een nog iets warmer ontvangst; Hij valt zeer in de smaak bij Herbert, de vrouwelijke zoon van van Krolock, zelfs zonder eerst geproefd te hebben.
De opening is visueel imponerend. Het geprojecteerde logo (een vampierkunstgebit) verandert in een sneeuwlandschap. Later in de voorstelling zien we nog een paar van deze fraaie kunststukjes, die bijdragen aan een prachtig beeld. Of het nu om binnen of buitenscènes gaat, ook de decors zijn schitterend, en lijken voor deze Antwerpse voorstelling op maat gemaakt. De balzaal, een slaapvertrek of graftombe; ze zijn prachtig. Enige nadeel is soms de wat trage decorwisseling, met name waar de herberg gedraaid wordt. Ook de kostuums mogen er zijn; met name de vampiers zien er geweldig en best een beetje kinky uit.
De muziek is bombastisch, met een eightees sausje. Met een componist als Jim Steinman kun je ook moeilijk anders verwachten. Meat Loaf werd er groot mee, en Céline Dion en Bonnie Tyler scoorden wereldhits met zijn composities. De bekendste song van Tyler, Total eclipse of the heart, komt terug in de musical als totale duisternis (Totale Finsterniss), dat ook als single is uitgebracht. De vertolking klinkt prima; de nummers klinken ronduit prachtig. Een probleem ontstaat echter wel als je ook wilt verstaan wat er wordt gezongen. Of Allard Blom het stuk mooi heeft vertaald is lastig beoordelen, als zo’n beetje de helft van de zangstukken niet te verstaan is, zowel bij de ensemble-stukken als bij de uptempo en krachtstukken van de solisten.
In de rol van graaf Krolock zien we de Vlaamse musicalvedette Hans Peter Janssens. Hij bezit nog steeds een fenomenale stemgeluid en staat standvastig op het podium, statig als een vorst of kerkelijk dienaar. De topsong “Het onstilbaar verlangen” wordt werkelijk fenomenaal gebracht. Wat we wel missen is de reden waarom Sarah door deze man wordt aangetrokken. HIj heeft geen sex-appeal wat het vreemd maakt dat zij kiest voor een man die qua uiterlijk haar vader zou kunnen zijn (verhaaltechnisch natuurlijk negende generatie opa). De jonge Sarah wordt gespeeld door Anne van Opstal. Een degelijke vertolking, die niet echt opvalt. Ze zingt naar behoren, maar is nog wel erg vaak een erg gewoon meisje.
Sterren van de show zijn professor Abronsius en zijn assistent Alfred. Sébastien de Smet heeft een zekere mate van aandoenlijkheid als de verstrooide professor, die qua uiterlijk een broer van Einstein moet zijn. Een bizar personage dat heel geloofwaardig wordt gespeeld. Zijn assistent Alfred is ronduit vertederend. Niels Jacobs zorgt er uitstekend voor dat je van hem gaat houden en meeleeft in zijn liefde voor en zoektocht naar Sarah, niet in de laatste plaats door de mooie vertolking van “Voor Sarah”.
Opvallende bijrollen zijn er voor Frank Hoelen als de waard Chagall, vader van Sarah, en voor Goele de Raedt als Magda, een personeelslid. Hoelen speelt speels met de rol als waard, en met Magda. De Raedt toont de enorme kracht in haar stem, en is met Hoelen samen in de graftome wel heel grappig. Tenslotte valt Michaël Zanders natuurlijk op als de Herbert von Krolock. Geen prototype homo, maar eentje die wel heel verwijfd is in beweging en gratie. Ondanks dit enorme stereotype komt hij toch tot leven als persoon.
Dans der Vampieren zorgt voor genoeg gniffels, al ontbreekt de schaterlach die je misschien bij een horrorparodie zou verwachten. Het gestuntel in de grafkelder, het falen van het kruis ter bescherming bij een joodse vampier, de reactie van de gebochelde bediende Koukol als Alfred denkt dat Sarah het ontbijt heeft gebracht slechts een aantal van de komische momenten. Mede door de bombastische muziek blijft een groot gedeelte toch vooral ernstig, en is Dans der Vampieren dus ook een spannend verhaal.
Deze Nederlandstalige versie van Tanz der Vampire kan zich meten met eerdere Duitse producties. Dat geldt zowel voor de rolbezetting, die op sommige rollen sterker is, en op een paar andere wat zwakker, maar in z’n totaliteit niet voor andere onder doet. Dat geldt zeker ook voor het uitstekende (dans)ensemble, dat de dansscènes tot de hoogtepunten van de voorstelling maakt, van de herbergdans Knoflook tot de droom Carpe Noctem en de opstanding Eeuwigheid. Het goed zichtbare bloed na de beet van een vampier is een keuze die voor mij niet had gehoeven. Misschien dat het de situatie duidelijker maakt voor de mensen op afstand, maar het maakt het ook een beetje vies, wat minder elegant,
Deze aparte musical zal niet iedereen aanspreken; tijdens deze première lijken de meningen erg verdeeld. Wie houdt van de muziek van Jim Steinman (Meat Loaf) kan zich geen buil vallen; wie een vlot verteld verhaal zoekt moet misschien even verder zoeken. Wie gewoon weer eens iets anders wil zien moet zeker gaan kijken.
