Al een behoorlijk aantal jaren brengt de jeugd van Fanwork jaarlijks een musical. In de beginjaren vooral sprookjes, later werden ook filmverhalen gebruikt. Eén ding was wel een zekerheid: het zijn eigen producties. Van die zekerheid is dit seizoen afgestapt. Fanwork komt met een van de leukste bestaande jeugdmusicals: 13, de coming of age musical gecomponeerd door Jason Robert Brown.
Een van de opvallende veranderingen is het live orkest. De muzikanten al achter de gordijnen als het publiek de zaal binnenkomt, en zorgt de hele voorstelling voor een wat rauwer randje. Met de gordijnen open blijken ze ook een mooie plek op het podium te hebben.
Jason Robert Brown is zo goed als synoniem voor relatiedrama, en overspel. Met een beetje fantasie valt 13 daar ook onder, maar vanuit volwassen oogpunt is het drama wel een stuk minder. Daar zal het belangrijkste personage in deze voorstelling, Evan, het ongetwijfeld niet mee eens zijn. Zijn wereld stort in als vlak voor zijn 13e verjaardag zijn ouders gaan scheiden en hij moet verhuizen van New York naar Appleton, Indiana. En die dertiende verjaardag, en de daaropvolgende Bar Mitswa is voor een Joodse jongen nog zo belangrijk. Niet alleen is dat een groot feest, waarbij men elkaar wil overtroeven (wie herinnert zich niet dat er een jongen het Amstel Hotel had afgehuurd en Drake had laten optreden — In de musical wordt Jay Z genoemd), ook is het hét moment dat de jongen een man wordt. In Appleton ontmoet hij al vrij snel de sympathieke Patrice, met wie hij bevriend raakt. Op zoek naar meer vrienden voor zijn feest probeert hij ook aan te pappen met de stoere jongens van de school, en dat lijkt aardig te lukken als hij Brett adviseert hoe hij Kendra kan verleiden tot een date, met als mogelijk vervolg ‘de tong’. Als Evan echter de uitnodigingen ronddeelt, blijkt de school alleen te komen als Patrice niet komt. Hij verscheurt vervolgens haar uitnodiging. Dan verschijnt Archie ten tonele, een jongen met een progressieve ziekte, die op krukken loopt. Hij probeert Evan via zijn schuldgevoel en zijn ziekte ook een date met Kendra voor hem te laten regelen, en met de nodige chantage lukt dit ook nog. En zo regelt Evan dat Kendra en Brett naar de 16+ horrorfilm in de bioscoop gaan, samen met de rest van de klas, en met Archie, die wordt ingezet de kaartjes te regelen bij Evan’s moeder, waarvoor hij schaamteloos zijn ziekte gebruikt. Archie wordt gevraagd om zich rustig te gedragen, maar of dat lukt? En zal het bioscoopbezoek ook tot een verzoening kunnen leiden tussen Evan en Patrice? En welke rol zal Lucy verder spelen? Deze vriendin van Kendra heeft zelf een oogje op Brett, en lijkt zich niet zonder slag of stoot gewonnen te geven.
13 heeft een geweldige score, met bijvoorbeeld de heerlijk energieke opening 13, de cheerleader song “Pak je kans” of de heerlijke afsluiter “Wie je echt bent”. De mierzoete soul van “Hey Kendra” is heel functioneel bij de plannen om sexy twister te gaan spelen, terwijl het reggae-roddelnummer “Het is niet waar”. Eigenlijk is de hele soundtrack om te smullen.
De voorstelling begint bijzonder fraai met het gezang van de rabbijn (Mark Zielhorst). Evan (Olaf Schot) is overtuigend als de jongen die van de bewoonde wereld belandt in het prutdorp, en wanhopig naar vrienden zoekt. Lorenza Kok maakt vocaal meteen indruk, en weet je al vanaf het eerste moment voor zich te winnen als het verstandige dorpsmeisje met een lichte crush op Evan. Het spelen van een heel stuk op krukken is een hele opgave, maar Arnout Bultje blijft goed in zijn rol (waar we in Londen af en toe wel een beetje gesmokkel zagen). Hugo Wagenmakers is de wat primitieve stoere jongen Brett, terwijl Sofie Heus goed uit de voeten kan als de in eerste instantie toch wat tuttige Kendra. Marlotte Roldaan is als Lucy een lekkere valse feeks. De volledige cast gaat er verder vol energie in. En wie weet hebben we deze middag wel een nieuwe Ariana Grande gezien. Deze superster speelde ooit een van de cheerleaders in het stuk.
De vertaling van het stuk is dicht bij het origineel gebleven, dat is prettig, zeker voor de mensen die het stuk al kennen (ook al is de grap over de Spice Girls musical wel vervangen door een helaas onverstaanbare over Mariah Carey). Een enkele keer pakt het wat minder gelukkig uit. In de Joodse context van het stuk verwacht ik niet dat Evan de woordkeuze ‘Heil het brein’ zal gebruiken. Maar dat zijn kleinigheden in een verder uitstekende tekst. Natuurlijk zijn Joodse gebruiken en gewoontes belangrijk in dit stuk, en zitten er verwijzingen in naar Indiana (de High School is vernoemd naar Dan Quayle), die niet iedereen bekend zal voorkomen, maar storend is het niet. Sterk is de soms pijnlijke dingen die de jongeren zeggen. “Ik ben dik.” “Niet overal,” Of als iedereen gelukkig zal zijn, behalve jij want jij gaat dood, of behalve jij want jij ben Jood, en die klagen altijd. Een opmerking waar een Joods auteur dankzij de fameuze zelfspot makkelijk mee wegkomt.
13 is dus vooral een geestige voorstelling met prachtige scenes als de hilarische in de bioskoop, al zit er genoeg drama in het verhaal. De cast speelt sterk, al zorgt de neiging om erg snel te praten soms voor onverstaanbaarheid. De choreografieën ogen goed, al blijkt de frequentie van één keer per week spelen niet ideaal voor het tegelijk uitvoeren. De bedoeling is in ieder geval duidelijk.
Met zo veel jeugdgezelschappen zou 13 vaste prik moeten zijn in de Nederlandse theaters, ook al zal een live band voor velen een grote belasting zijn. Nu dit echter niet zo blijkt te zijn is het zaak niet te verzaken, en dus vooral naar deze 13 te gaan kijken. Er zijn nog maar 2 voorstellingen: op zondag 26 november in Nieuwegein en zaterdag 9 december in Hoofddorp.
Foto’s: Stephan Markus
