Reportage

Alles uit de kast

Na Loverboy brengt het Nationaal Jeugd Musical Theater (NJMT) opnieuw een voorstelling bedoeld om bij scholieren discussie los te maken. Coming Out zal voor een flink aantal van hen behoorlijk confronterend zijn. Met MusicalWorld.TV-reportage.

 

De allereerste voorstelling van Coming Out is de perspremière van 19 november. Het NJMT heeft de samenwerking gezocht met het COC, en er is dan ook een inleiding van een bestuurslid van deze organisatie. Belangrijkste feit is dat de helft van de scholieren eigenlijk niet accepteert dat anderen hun hart volgen en verliefd worden op iemand van hetzelfde geslacht.

Het decor bestaat uit een aantal hangende witte banieren. Samen vormen ze een projectiescherm waar tijdens de voorstelling veelal sfeerbeelden op worden getoond, en soms de plaats van handeling wat meer helderheid wordt gegeven. De voorstelling begint met een aantal citaten die worden uitgesproken en geciteerd.  Wijze woorden van Bob Dylan, Nelson Mandela, Shakespeare en Gandi over tolerantie en acceptatie, die velen nog ter harte mogen nemen.
Het verhaal van Coming Out is vooral het verhaal van Milan en Djasén, twee zoons uit een allochtoon gezin. Dat Milan homo is is duidelijk te zien en te merken, al wil hij er zelf in eerste instantie niet aan toegeven. Hij gaat zich verloven met Carmalita, de eerste stap richting het door zijn familie gearrangeerde huwelijk. Maar als hij verliefd wordt op Leonardo, de zanger van de band die op zijn verlovingsfeest optreedt, laat hij zich leiden door zijn gevoelens, al doet hij er wel alles aan dit voor zijn familie geheim te houden.
Zijn oudere broer is de stoere jongen met een ‘attitude’. Rondhangen in een groepje, iemand die homo’s in elkaar slaat, zijn jongere broertje en zusje rond commandeert en zijn vriendin als vuil behandelt. Maar ook een jongen met een geheim; hij is niet zoveel anders dan zijn broertje. Hij houdt er ook een vriendje op na, die hij overigens ook als vuil behandelt, of misschien is de term hoer hier meer op zijn plaats. Als de geaardheid van Milan bij zijn familie uitkomt wordt hij teruggestuurd naar het ouderlijk land van herkomst. Hij is er wanhopig, maar zijn verloofde, die zelf een vriend heeft waar ze me wil trouwen, belooft hem te helpen. Over twee weken zullen ze afspreken op een groot plein. Maar in twee weken kunnen nog heel veel mensen heel verkeerde beslissingen nemen, met hele grote gevolgen….

Een groot deel van de cast hebben we eerder kunnen zien in Kruistocht in Spijkerbroek en er zijn een paar momenten die je even doen terugdenken. Als de diva in het stuk een regeltje Latijn zingt (Liefde overwint alles) en als er ook in deze voorstelling een cruciale afspraak wordt gemaakt op een groot plein. Maar Coming Out is toch wel andere koek. “Deze voorstelling staat wel heel dicht bij jezelf”, zegt Marco de Kramer, die Leonardo speelt. De cast speelt de rollen ook overtuigend, al is de nervositeit in de zang bij deze première af en toe wel hoorbaar. Wie kan het ze kwalijk nemen. Mitchell van Dungen Bille is bijzonder schattig als Milan. Met zijn momentjes van geluk maar vooral toch zijn lijdensweg leven we volop mee. Zijn broer en tegenpool Djasén, die zijn kastdeuren gesloten wil houden wordt fraai gespeeld door Jaro Gevers. Samen met zijn mini-gang de stoere gast, die erg weinig respect heeft voor de mensen om hem heen. Met zijn onderdrukte gevoelens levert dat een overtuigend explosief mengsel op.
Opvallende bijrollen zijn Lady M en Roberto. De Vlaming Bart Christiaans, die Roberto speelt, blijkt een volleerd balletdanser, die ons op enige spagaten en andere lenigheden trakteert. Lady M (Charlotte Yntema) leeft zich lekker uit als de diva van het stuk, en combineert in die rol ernst met een dosis humor. Haar lied, een kruising tussen Dana International en “One more Night” is een kandidaat voor een toekomstige Gay top 100-notering.

Muzikaal komen we van alles tegen. Zo komen we al eerder genoemde gay-disco nummer, een fraai liefdesduet tussen twee jongens en typische musicalnummers tegen, maar ook bijna metal-achtige klanken bij een ontlading van agressie. Zo is er ook voor elk wat wils bij de doelgroep.

Dat dit duidelijk de eerste voorstelling is maakt een oordeel vellen over deze voorstelling wat lastig. Een verkeerde balans bij sommige nummers maakt de teksten onverstaanbaar, en wat te vaak staat een microfoontje uit met hetzelfde resultaat. Ook scènewisselingen moeten soms nog wat meer tempo krijgen.
Met het doel en de doelgroep in het achterhoofd zou het begin van de voorstelling wat meer vaart kunnen gebruiken. De abstracte opening met citaten is prachtig, maar zal op wat lagere onderwijstypen waarschijnlijk wat te hoog gegrepen zijn. Nu werd dat gevolgd door een helaas totaal onverstaanbaar ensemblenummer, en ik vrees dat je dan de aandacht van de scholieren echt kwijt bent en je dus extra hard moet werken om deze weer terug te krijgen. Vanaf het lekker foute disconummer zit de vaart er wel goed in en.
Een goede zet is dat de homo’s in het stuk niet als engeltjes worden neergezet. Het zijn allemaal menselijke figuren met hun eigen zwaktes. Ook onder hen leven bijvoorbeeld haatgevoelens jegens hele groepen mensen. De handelingen van de personages in het stuk zijn allemaal goed te begrijpen, al zijn ze soms ook zeker te veroordelen. Dat een opeenstapeling van verkeerde keuzes zo’n pijnlijke apotheose veroorzaakt zien we soms ook in het dagelijks leven. De oorzaak hier, de rol van het personage Roberto is wel gebaseerd op een heel grote toevalligheid, maar dat kan natuurlijk in fictie.

Coming Out is een ruwe diamant, die voor een groot deel al mooi is geslepen. De schoonheid is zichtbaar, maar met wat bijslijpen zeker nog naar grotere hoogtes te brengen is. Ik zou ook graag willen zien hoe deze op scholen wordt ontvangen. Is er een walging zichtbaar als ze twee jongens zien zoenen? Is er ontzetting als er een allochtoon een homo blijkt te zijn? Weet Milan net als in deze zaal (waar het overgrote deel van het publiek een zelfde soort gevoelsleven heeft als hij) zo te vertederen dat je met hem meevoelt? Staat met achter de keuze van Djasén of van Milan? En hebben we het nog niet over uithuwelijken, familie-eer, discriminatie, dreigmails, het dragen van messen, liefde vs vriendschap. Met deze voorstelling is er genoeg discussiestof voor een paar maanden lessen maatschappijleer.

 

19 November 2009
Première
Zaandam
Zaantheater
http://www.comingoutdemusical.nl
nationaal jeugd musical theater, njmt, coming out, zaandam, mitchell van den dungen bille, jaro gevers, marco de kramer, nikolai slisser, homoseksualiteit, middelbare school