Naast de bekende sprookjes heeft de Efteling ook een aantal eigen karakters op de wereld gezet. Pardoes natuurlijk, die met zijn wereld dit jaar een eigen attractie kreeg, maar ook de Sprookjessprokkelaar deed recent in het park zijn intrede. Het karakter stamt uit een boek, geschreven door Paul van Loon en prinses Laurentien Brinkhorst, met dezelfde titel. De theaterproducties die de Efteling jaarlijks maakt, zijn veelal nauw verwant aan het park. Zo produceerden ze een aantal Sprookjesboom-musicals, eentje rond Klaas Vaak, toen dit karakter gekoppeld werd aan hun overnachtingslocatie, en bijvoorbeeld Pinokkio rond de tijd dat dit sprookje aan het Sprookjesbos werd toegevoegd. Na een uitstapje vorig jaar met De Gelaarsde Kat, weliswaar wel een sprookje, maar één dat niet prominent aanwezig is in het park, is De Sprookjessprokkelaar een logisch vervolg in de titelreeks. Maar deze musical is wel in veel opzichten anders, met voorop de vormgeving.
Het verhaal van de Sprookjessprokkelaar gaat eigenlijk over Sterre, die bij haar opa woont, en het lievelingsboek van haar overleden moeder letterlijk heeft stukgelezen. Opa stuurt haar naar de sprookjesbibliotheek. Deze boekenverzameling werd ooit bijeengebracht door graaf Stanislav, die de hele wereld rondtrok op zoek naar verhalen. Op een dag kwam hij niet meer thuis van zo’n reis. Zijn vrouw, boos in de veronderstelling dat hij haar in de steek had gelaten, verliet daarop ook het kasteel, dat dus leeg achterbleef. De sprookjesbibliotheek werd ondertussen onderhouden door de Sprookjessprokkelaar. Maar het vinden van die bibliotheek in dit bijzondere huis blijkt nog niet zo eenvoudig.
Vanaf de fraaie openingsscène, waarin we mensen als takken zien bewegen, tot aan de slotscène is de musical een plaatje om te zien. Met veel beweging is het ensemble nu en dan ook deel van het decor. Hier en daar heel kunstzinnig, maar nergens komt dit gekunsteld over. Bij een eerdere voorstelling zagen we in het decor wel duidelijk tekenen van ‘het moet volgend jaar ook op tour’ (overigens werd later ontkend dat dat het geval was), maar hier staat duidelijk een decor dat pas bij een theater van het formaat van het Efteling Theater. De scèneovergangen zijn vloeiend en prachtig, en met hier en daar een extra visueel hoogstandje. Dit maakt dat de musical vooral een fraai plaatjesboek is, waarbij je je kunt vergapen aan de schitterende beelden. Optisch is het allemaal dik in orde. De liedjes passen goed in de sfeer van het voorstelling. Echte (Efteling)radiohits zitten er niet meteen tussen, op misschien het aanstekelijke “Vertel verhalen” na, maar vooral de nummers van gravin Stanislav, in de categorie ‘heks uit de Indische Waterlelies’, mogen er zijn. Het is bijzonder om bij elke creative-rol weer een andere naam te zien staan. Decor, belichting, kostuums en beweging zijn zo in elkaar opgegaan dat er sprake is van een bijzondere synergie tussen al deze creatieve mensen.
De pracht en praal van alles wat er op het podium gebeurt weet echter niet te verbloemen dat de voorstelling gebaseerd is op een wankel fundament: het verhaal. Over het boek las ik al hier en daar dat er kritiek was op de rommelige vertelling, en dat het misschien wat veel wilde. Dat probleem is helaas bij het omzetten naar een theaterverhaal niet veranderd. Er zitten onlogische sprongetjes in, er komt veel uit de lucht vallen (bijna nooit letterlijk), en waar in het begin veel tijd word genomen om de boodschap ‘volg je hart’ duidelijk te maken, wordt naar het eind toe het verhaal behoorlijk afgeraffeld. De spanning is op dat moment net zo snel weg als het gekomen is.
In zekere zin is het wel pijnlijk dat juist een musical die gaat over het belang van verhalen vertellen, zelf zo’n onduidelijke verhaalstructuur heeft. Natuurlijk zitten er leuke scenes en grappige keuzes in. Zo komen een aantal figuren die horen bij Efteling-attracties langs, en zijn ook de bijbehorende soundtracks te horen: Joris uit Joris en de Draak, “Vliegende Hollander” Willem van der Decken en “Droomvlucht”-Oberon, beiden met partner. Sommigen zoals je ze min of meer verwacht, anderen (met name van der Decken) als een totaal ander mens dan als je hem voorstelt.
De rol van de Sprookjessprokkelaar wordt gespeeld door Diederik Rep, die tevens de opa speelt. Net als bij zijn eerdere rol als Klaas Vaak kan hij bij deze rol weinig doen met zijn subtiel mimiek dankzij een gezichtsmasker. In beweging speelt hij zijn rollen goed, al voelt de stem voor zijn beide karakters wel wat jong aan. In de belangrijke bijrollen zien we Dieter Spileers en Käthe Staallekker. De eerste kennen we vooral van de grote musicals, waaronder Jersey Boys, de tweede speelde tot nog toe kleine musicals, waaronder de tour van Sprookjesboom — een wonderlijk muziekfeest . Beiden vertolken hun rollen goed en doen zeker niet voor elkaar onder. De vocalen van Staallekker doen zelfs naar meer verlangen, en we hopen die dan ook zeker vaker te horen. In de cast zitten ook een tweetal acrobaten, waaronder een slangenmens. Zij zijn een mooie aanvulling, zowel als ze onderdeel zijn van de bewegende natuur, als wanneer ze duidelijk een circusartiest zijn. Samen met de rest van de cast zorgen zij voor het fraaie plaatje dat de voorstelling keer op keer biedt. De hoofdrol van Sterre wordt door drie jonge actrices gespeeld. Tijdens de première was Noa Zwan op. Zij speelde de rol van Sterre uitstekend en heel geloofwaardig binnen dit bizarre verhaal. In haar spel was geen premièrespanning te ontdekken; in haar voortreffelijke zang zo nu en dan wel een beetje.
Bij de laatste Efteling musicals is het inmiddels gebruikelijk dat er per voorstelling een aantal kinderen eenmalig meespelen. Die gewoonte heeft inmiddels een upgrade gekregen. Ditmaal doen er kinderen met een grootouder mee, waarschijnlijk met het sentimentele idee dat zij de verhalenvertellers van nu zijn. Het werkt zeer goed. Waar bij eerdere voorstellingen deze gastacteurs echt opvallend ‘met begeleiding’ in een scene zaten, valt dit nu een stuk minder op, waardoor ze meer onderdeel zijn van het geheel.
Bij De Gelaarsde Kat schreven we dat het de beste eigen productie was die ze ooit hebben gemaakt. Over Sprookjessprokkelaar - De Musical kunnen we zeggen dat het visueel de mooiste voorstelling is, die in het Efteling Theater te zien is geweest. Helaas maakt het gebrek aan een goede basis, een duidelijke vertelling, het ook de zwakste eigen musical die de Efteling maakte.
