Recensie

The Normal Heart, een hart dat breekt

Voor beperkte tijd zal The Normal Heart te zien zijn in het DeLaMar in Amsterdam. Een zeer aangrijpend verhaal over de opkomst van de AIDS-epidemie in de jaren ’80 die zeer de moeite waard is om te bekijken.

Voor het eerst wordt The Normal Heart opgevoerd buiten Amerika en het DeLaMar en producent OpusOne hebben deze primeur. Het stuk gaat over Ned Weeks en dokter Emma Brookner die de strijd aangaan met een onbekende ziekte die opkomt in de homo-gemeenschap in New York. Maar Ned en Emma worden niet gehoord en moeten vechten tegen de media, politiek en de samenleving om bewustwording van de ziekte te vergroten.

De ster van de avond is Frederik Brom als Ned Weeks. Bijna het hele stuk is Frederik op het toneel te zien, en hij zet de frustratie, onmacht, verdriet en woede zo goed neer dat het bijna pijnlijk is. Vooral in de eerste akte, als het verhaal nog wat minder gevormd is, is het onduidelijk of wij Ned sympathiek moeten vinden of moeten haten. Maar ook de mensen die Ned tegenkomt weten niet wat ze met hem aan moeten. Zij zien de onbekende ziekte maar houden niet van wat Ned zegt, dat alle homo’s moeten stoppen met neuken. Zeker omdat homo’s zo hard hebben moeten vechten voor hun (seksuele) vrijheid willen ze niet zomaar stoppen.

Ook Henriëtte Tol, de enige vrouw in het gezelschap, zet een zeer sterke rol neer als enige arts die probeert om bewustzijn van de nieuwe ziekte te vergroten. Ook zij heeft een flinke hoeveelheid woede in zich en in de tweede akte heeft Henriette een scène (zonder tegenspel) waarin ze dit moet laten zien. De manier waarop ze dit doet is subliem en briljant.

Freek Bartels speelt Felix Turner, de jongen waar Ned een relatie mee krijgt. Freek zet de rol heel lief en teder neer, maar een tegenslag aan het eind van de eerste akte laat ook een andere kant van Felix zien. Vanaf dit punt mag Freek een breder register opentrekken en de manier waarop hij dit doet trekt hij je mee in het verhaal.

De rest van de rollen zijn iets minder groot maar niet minder belangrijk. Thijs Romer speelt Ben Weeks, de hetero broer van Ned, gevangen tussen zijn liefde voor Ned en de vreemde wereld die hij ziet. Ben weet niet wat hij met zijn broer aan moet terwijl hij hem wel zou willen helpen. Jelle de Jong, Kevin Hassing en Daniel Cornelissen spelen Mickey, Bruce en Tommy, de drie mannen waar Ned een stichting mee opricht om bewustzijn over de onbekende ziekte te vergroten. Alle drie de rollen zijn geschreven als een bepaald type homo, met elk hun eigen standpunt in het gevecht. Ook deze rollen worden goed neergezet en de mannen geven geweldig tegenspel voor Frederik. De laatste rol is voor Oren Schrijver als, onder andere, Hiram Keebler. Hij is een nog-in-de-kast-zittende woordvoerder van de burgemeester van New York en werpt weer een extra drempel op voor het gevecht wat Emma en Ned vechten.

Het verhaal, hoewel specifiek over de opkomst van HIV/AIDS, is tijdloos en bevat elementen die zelfs nu nog relevant zijn. Niet alleen met de recente ontwikkelingen in homo-emancipatie in de VS maar ook met de beperking van de rechten van homo’s in Rusland. En in dit weekend van de Canal Parade is het grappig wanneer Ben zegt dat het zo raar is om een foto in de krant te zien van een homo volledig in leer gekleed, met “maatschappelijk werker” als bijschrift.

Qua toneelbeeld is het stuk aangenaam simpel. Acht stoelen, een projectiescherm en een zeer beperkt aantal rekwisieten. Doordat het toneelbeeld simpel is gehouden is het mogelijk om te focussen op de intensiteit van het verhaal. Wat betreft het script werkt de tweede akte beter dan de eerste akte, mede omdat er in de eerste akte erg veel op het publiek afkomt. De tweede akte is beter gebalanceerd en een stuk emotioneler. En de regie in de laatste scène is zo prachtig en zo sterk dat alleen die scène al bijna het entreekaartje waard is.

The Normal Heart is informatief, het spel is subliem en het onderwerp indrukwekkend. Tot en met 11 augustus is het stuk te zien in het DeLaMar en van elk entreekaartje gaat €10,- naar het Aids Fonds.

Try-out
Amsterdam
DeLaMar
http://www.thenormalheart.nl
The Normal Heart, aids, HIV, toneel, Toneelstuk,