Een musical vol verschillende personages, gespeeld door dezelfde personen. Als dan Alex Klaasen en Ellen Pieters in de cast-lijst voor komen geeft dat al een goed gevoel. Het neerzetten van typetjes zit hen in het bloed. De musical Jan Jans en de Kinderen en Kopspijkers hebben dat wel aangetoond. De figuren in deze musical zijn wel het typetje voorbij; zeker de hoofdkarakters zijn mensen van vlees en bloed geworden. Ze zijn zeer herkenbaar, en soms zelfs akelig herkenbaar.
In de voorstelling maken we kennis met een aantal uiteenlopende personages, die in eerste instantie weinig met elkaar te maken hebben. Naarmate de voorstelling vordert worden de onderlinge relaties duidelijk. Soms waren ze er al, en soms ontstaan ze. Het is in die zin vergelijkbaar met een film als Alles is Liefde, al moeten we bij Verplichte Figuren niet rekenen op een mierzoet voor-iedereen-komt-alles-goed happy-end.
Jelka van Houten heeft als enige maar één rol, Nina. Als het doek opent zien we haar in een groot roze konijnenpak, Koko Nijn. Haar ex kan het einde nog niet echt verkroppen, en valt haar lastig. Nina heeft geen geluk in de liefde. Aan het gesprek met haar moeder (Ellen Pieters) kunnen we afleiden dat ze vaak in relaties met getrouwde mannen belandt. En dat zien we nu weer gebeuren: met Bas
(Alex Klaasen) in de dierentuin, bij de schildpadden, waar de verzorgster Petra (Martine de Jager) niet uitgepraat raakt over haar dieren. Nina heeft ook nog een geestelijk gehandicapte broer Erik-Jan (Alex Klaasen), die nog thuis woont.
Thea (Ellen Pieters) en Henk (Alex Klaasen) zijn een bejaard echtpaar, waarvan Thea slecht ter been en hulpbehoevend is. Zij krijgen daarom hulp van verzorger Richard (Peter vaan Rooijen)
Ellen Pieters is ook Hilda, schrijfster van het boek Verplichte figuren. Ze heeft een zoon, Jesse (Maarten Heijmans), op het eerste gezicht gewoon een introverte jongen die met zijn puberteit worstelt, maar die toch wel wat meer met zichzelf in de knoop blijkt te zitten. Alex Klaasen is tevens de wisselende-contacten-homo Rico.
Buitengewoon knap is de manier waarop er met de emoties van het publiek wordt gespeeld. Er zijn een flink aantal momenten in de show, dat je moet lachen om de situatie, met met een tikje extra is het ineeens wrang en zielig. Tussen de comedy door zitten een hoop erstige momenten; de tragi-comedy voorbij.
De meest kleurrijke figuren weten ook voor de hardste lach te zorgen. Zoals de homosexuele tapijtverkoper Rico, die terwijl hij op alle mogelijke manieren en plaatsen wordt genomen door een allochtone scharrel, zingt: “Ik geloof in liefde”. Een song die prachtige zinsneden bevat als “Ik ben geen slet, ik ben sociaal”, “Ik ben net een zwitsers zakmes, ik kan alle kanten op”; “ik heb al zo lang niet iets multicultureels gedaan” en “woon me uit, maar hou alsjeblieft mijn tapijt schoon”. Een werkelijk hilarische scene.
De andere figuur die op veel gelach kan rekenen is “oma” Thea. Ze is buitengewoon cynisch, en uit zich buitengewoon politiek incorrect. Geestig en bitter. Toch zit juist bij haar, en haar man Henk, ook de trieste onderlaag het dichtst tegen de oppervlakte. De WC-papier manie, het gevoel van de gemiste kansen, het naderende einde: hier zitten vrolijkheid en pijn heel dicht op elkaar.
Het script speelt knap met de verwachting als publiek. Soms voel je ontwikkelingen mijlenver aankomen en dan weer gebeurt er iets totaal onverwachts. Soms met een gevoel van: “het zal toch niet”, dan weer met het gevoel: “het kan toch niet anders”. Het geeft je een wisselend gevoel van voldoening en verwarring. Niek Barendse en Jurrian van Dongen hebben met script en liedteksten een spaghetti aan verhaallijnen mooi in elkaar verweven. En de acteurs en creatives hebben met het materiaal prachtige personages gecreeerd.
De cast is als een geschenk van God. Alex Klaasen is voortreffelijk op dreef. Zijn typeringen zijn allemaal zo vreselijk raak, en hoe extrovert en bijzonder het gedrag ook is, ze blijven menselijk. Ze zouden zo je buurman kunnen zijn. Ook Ellen Pieters is weer fantastisch. De moederrollen, de schrijfster, de bejaarde vrouw, ze zijn verschrikkelijk echt. Martine de Jager is vocaal de meesteres van het gezelschap. Waar qua zang de rest iets minder is, klinkt zij weer fantastisch. Wat een power. Maar ze zorgt er ook voor dat je te doen hebt met de eenzame schildpaddenliefhebster. Peter van Rooijen is prachtig als de verzorger. Jelka van Houten is een mooie Nina, en schittert op het “breekmoment”. De grote verrassing is Maarten Heijmans. Als Jesse is hij geloofwaardig verknipt, prachtig in zichzelf gekeerd. Als Tarik en als ober weer zo uitbundig, zo helemaal anders, zo “over the top” en tegelijkertijd zo ongelofelijk echt, Voor hem is deze voorstelling een prachtige showcase: hier staat een jongen met waanzinnig veel talent.
De voorstelling is een lust voor het oog. Zette regisseur Marcus Azzini ons eerder met Hair een enorme puinhoop voor, met Verplichte Figuren neemt hij revanche. Hier zijn de belevenissen prima te volgen, en lopen de scenes prachtig en in een razend tempo in elkaar over.Aleen in de liedjes raakt de vaart er uit. Soms is deze passend en zeker in orde (Ik geloof in liefde, Champagne), maar veel te vaak is deze vlak en saai (Bambi). Het zorgt er voor dat je probeert de muziek te negeren en je te concentreren op de voortreffelijke teksten. In een van de teksten wordt gerept van “weer een refrein dat net niet blijft hangen”; het zou over de muziek van deze voorstelling kunnen gaan Of met een variant op een andere tekst “stond het op CD dan spoelde ik het door”. Het is het enige, maar wel grote minpunt in een supervoorstelling.
Scenefoto’s: Ben van Duim; overige foto’s: Musicalworld.
