Vlaamse Producers stelt teleur

Het Nederlandse drama rond ‘De Producers’ mag bekend worden verondersteld. Mark Vijn haalde de productie naar Nederland. De voorstelling kreeg terecht fantastische kritieken, maar het publiek bleef weg. Een week na de première was het over en uit, was de producent failliet en stonden een groot aantal acteurs en muzikanten op straat. Daar deze Vlaamse versie bedoeld was als een verlenging van die tour was het een tijd onduidelijk of deze voorstelling doorgang zouden vinden, maar dat is dus uiteindelijk toch gebeurd. Een groot gedeelte van het oorspronkelijke ensemble vinden we in deze voorstelling terug, aangevuld met een Vlaamse hoofdcast. Enige uitzondering, Carmen Ghia. Hij wordt ook nu gespeeld door Jeremy Baker.
De Producers is een musical, die is gebaseerd op de film van Mel Brooks, op initiatief van Mel Brooks zelf. Het was een groot succes op Broadway. Zo succesvol zelfs, dat de musicalversie van de film weer werd verfilmd, met de sterren van de musical, Nathan Lane en Matthew Broderick in de hoofdrol. De film werd geen groot succes, maar ook de transfers naar andere theaters over de wereld haalden niet de hetzelfde succes als de voorstelling in Broadway had. In Duitsland en Oostenrijk flopte de voorstelling, en op West End deed de voorstelling het met een jaar in één van de grootste theater het niet onaardig, maar een enorme hit was het nu ook weer niet. Het lot in Nederland is al beschreven, en nu is de show een paar weken in Vlaanderen te zien.
De voorstelling is tricky. Max Bialystock was ooit een gevierd producer van Broadway-musicals, maar produceert nu flop op flop. Als zijn accountant Leo Bloom laat vallen dat er met een flop en boekhoudfraude meer geld te verdienen valt dan met een hit, is dat muziek in zijn oren. Hoewel de opmerking niet serieus bedoeld was, en Leo in eerste instantie niet mee wil doen, keert hij terug op deze beslissing als hij zijn leven beschouwt. Hij is al gevangen in zijn werk, dus het risico op gevangenisstraf is ineens niet meer zo bedreigend. En hij heeft altijd al een producer willen worden. En zo gaan ze op zoek naar een gegarandeerde flop. Het slechtste script ooit vinden ze in “Lente voor Hitler”, een ode op de Nazileider geschreven door Franz Liebkind, een houder van duiven met een Duitse helm op. De slechtste regisseur vinden ze in de theatrale nicht Roger Debris, die blijkt samen te wonen met een nog theatraler persoonlijke assistent Carmen Ghia. En na audities blijkt Franz Liebkind zelf de ideale man voor de hoofdrol in de musical. Als er een schone Zweedse op de stoep staat voor audities zijn de tongen van Bialystock en Bloom niet meer van hun schoenen af te krijgen. Ze wordt aangenomen, en totdat de productie start mag ze als secretaresse in het kantoor werken. Voor het geld moet Bialystock bij de ouwe vrouwtjes van New York zijn. Zij komen bij hem langs voor een ranzig spelletje, in ruil voor een cheque.
De Producers is een echte Mel Brooks-productie. Dat wil zeggen dat er een overdosis aan grappen in zit, vooral veel flauwe, maar ook soms nogal foute grappen. Dat werkt uitstekend als je in een soort melige flow terecht komt, waarbij je jezelf vooral niet moet afvragen waar je nu om lacht. Het probleem met deze versie is dat dat niet gebeurt. Dat komt voornamelijk door de vertolking van Koen van Impe als Max Bialystock. Waar hij in Spamalot een prachtige koning Arthur op het podium zette en de boel op sleeptouw nam, stelt hij nu teleur. Hij komt niet in het juiste ritme terecht, waardoor de timing van de grappen niet goed werkt, en deze voor het grootste gedeelte doodslaan. Meest schrijnend wordt het bij de samenvatting in de tweede acte, dat in plaats van een komische flow een saaie, routinematig ogende verhandeling wordt. Daar staat tegenover dat Jonas van Geel een geweldige Leo Bloom vertolkt. De overdreven schijterige financieel deskundige is een enorme karikatuur, maar ook een man van vlees en bloed. Qua zang laat hij her en der wat steekjes vallen, maar zijn optreden in zijn totaliteit is zeer sterk. Toch kan dat de voorstelling niet redden. Ann van den Broek is Ulla, de vrouw die een ieders hart sneller doet kloppen. Het Zweedse accent is goed, maar de indrukwekkende lenigheid, ook een belangrijk onderdeel van de bewondering, ontbreekt. Dat ze kan zingen, dat weten we natuurlijk wel, en blijkt nu weer opnieuw. Toch kan de vertolking niet echt beklijven.  Jan van Looveren was in Spamalot de zwakste schakel, maar vertolkt Franz Liebkind naar behoren. Vooral de scene op het dak met de duiven, als de producenten een handtekening onder het contract willen hebben speelt hij sterk, waardoor het een van de hoogtepunten van de show is. Een ander hoogtepunt is het ophalen van de tweede handtekening, bij regisseur Roger Debris. Gene Bervoets is bij vlagen goed als Roger Debris, al is de vertolking niet altijd even consequent. Publiekslieveling is de overtheatrale Carmen Ghia, gespeeld door Jeremy Baker, die hiermee zijn uitstekende vertolking van de rol in Nederland herhaald. Het ensemble is goed. Synchrone dansen( en daarmee soms een contrast met de danspasjes van de hoofdrolspelers), en vooral veel enthousiasme. Ze hebben er lol in en vertolken de kleinere rollen met veel passie. Maar het is voor de productie als geheel niet genoeg.
De tekst is bewerkt door Stany Cretz, die er weer behoorlijk was typisch Vlaamse verwijzingen aan heeft toegevoegd. Als Nederlander begrijp je ze niet allemaal, maar deze keer lijken de toevoegingen minder geslaagd dan in Spamalot, waar hij dat ook deed.  De sneer naar Domino en een verwijzing naar Je veux de l’amour van Raymond van het Groenewoud waren aardig, maar de opmerking over Fabiola en een opgebaarde koning slaat de plank dan weer mis.
“Keiplezant” had de titel kunnen zijn mocht de voorstelling dezelfde flow hebben gehad als de Nederlandse versie. De term komt een aantal keren terug, maar blijkt dus niet de juiste omschrijving voor deze teleurstellend uitpakkende musical.  Zonder een absolute topcast blijkt The Producers maar een middelmatige show. Wie de voorstelling nog niet zag, zal nu waarschijnlijk de kans moeten grijpen: het is niet waarschijnlijk dat deze nogmaals te zien zal zijn. Was je een van de weinigen die de Nederlandse show zagen, bewaar vooral die herinnering.