Recensie

War Horse in Vlaanderen ⭐⭐⭐⭐⭐

Na een grote tour door Nederland staat War Horse vier weken in Antwerpen, met een grotendeels Vlaamse cast.

De productie de het National Theatre in Londen maakte van het kinderboek War Horse kreeg lovende kritieken. De voostelling, oorspronkelijk slechts tijdelijk in het NT, kreeg een vaste plaats op het West End, en inmiddels is de voorstelling in vele landen te zien of te zien geweest. Na Nederland is het nu de beurt aan België.
War Horse draait om de belevenissen van een paard in de Eerste Wereldoorlog, en de zoektocht van zijn jonge eigenaar wanneer hij hoort dat de oorspronkelijke berijder is gesneuveld. Een voorstelling die prima past bij onze zuiderburen, die de Eerste Wereldoorlog echt hebben ervaren en waar de gevolgen ervan nog steeds te zien zijn. Zeker in het jaar dat het een eeuw geleden is dat de oorlog begon. Geert Allaert vertelt in zijn inleiding ook dat hij vond dat deze voorstelling in de Antwerpse Stadsschouwburg moest komen, maar dat dat niet haalbaar was, totdat Joop van den Ende de voorstelling naar Nederland haalde. De cast die in Antwerpen op de planken staat is ook deels dezelfde als in Nederland, al zijn er wel veel Vlamingen aan toegevoegd.

De voorstelling wordt aangekondigd als theaterfenomeen, en hoewel we weten dat deze promotiepraat veelal wat overdreven is, past het prima bij War Horse. De voorstelling is prachtig, al moet je je wel instellen op een laag tempo. Er wordt ruim de tijd genomen voor het vertellen van het verhaal van de zestienjarige Albert, die samen met zijn vader Ted en moeder Rose in een armetierig boerderijtje woont. Vader is gefrustreerd; hij wordt een lafaard genoemd, omdat hij op de boerderij moest passen van zijn ouders, terwijl zijn broer Alfred aan de Boerenoorlog meedeed. Eenmaal terug nam Alftred de boerderij van de ouders over en blijft Ted met vrijwel niets achter. Als Alfred zijn oog op een jong paard laat vallen, mengt Ted zich in de veiling, en begint tegen zijn broer op te bieden. Een bieding die Ted wint, en die hem het geld kost waarmee hij de bank had moeten afbetalen. En ze hebben op de boerderij niets aan het paard van 39 pond, waar een trekpaard wel welkom was geweest. Rose is furieus, en Albert krijgt de taak om het paard te verzorgen, zodat het als het groter is, nog wat geld kan opbrengen. Albert verzorgt en traint het paard, dat hij Joey heeft genoemd, en er ontstaat een band. Maar het is weer vader Ted die roet in het eten gooit, als hij in een dronken bui beweert dat Joey best kan ploegen. Een weddenschap met zijn broer is het gevolg met Joey als inzet tegen het aankoopbedrag. Albert moet het Joey dus leren, een onmogelijke taak, maar hij slaagt, en bedingt bij zijn ouders dat het paard nu van hem is. Maar als Ted bij de mobilisatie hoort dat officierspaarden 100 pond opleveren verkoopt hij Joey, zonder Albert daarin te betrekken. De officier belooft Albert goed voor het paard te zorgen,en dat hij het na de oorlog, over een paar maanden, kan terugkopen. Met zijn 16 jaar kan Albert zelf niet in dienst, dus er rest niets anders dan wachten. Totdat het bericht komt dat de officier is gesneuveld. Albert liegt over zijn leeftijd, en wil zich aansluiten bij het cavalerieonderdeel waar Joey zit. Maar eenmaal op het vaste land blijkt dat onderdeel opgeheven. Waar moet hij nu zoeken???

Ondanks de ‘Vlaamse topcast’ (onder meer Kobe van Herwegen, Mark Tijsmans, Guillaume Devos, Wim van den Driessche, Nordin de Moor en Sébastien Desmet) moeten we toch concluderen datde sterren van deze voorstelling de paarden zijn. Naast Joey is dat Topthorn, die samen met hem de oorlog tegemoet gaat, en hetzelfde avontuur beleeft. Het is verbazingwekkend te zien hoe zo’n popconstructie tot leven komt, dankzij de drie puppeteers (twee voor het lichaam en één voor het hoofd), die je gewoon ziet staan. Je hoeft geen dierenliefhebber te zijn om mee te leven met wat Joey overkomt. Paarden zijn overigens niet de enige dieren in de voorstelling. Zo zijn er kraaien als boodschapper van de dood, en is er een gans die voor de nodige comic relief zorgt in de eerste acte, als hij steeds probeert met een van de personen het huis in te komen, maar continu de deur vlak voor zijn snavel dichtgedaan ziet worden.
De totale cast is uitstekend, waarbij uiteraard het meeste lof de ‘onzichtbare’ mensen achter de dieren toebehoort. Maar ook de ‘zichtbare mensen’ doen het prima. Soy Kroon is ontwapenend als de jonge Albert, en weet je zijn oorlogsbelevenissen intens te laten meebeleven. Anderen die extra opvallen zijn Els de Schepper als Albert’s moeder, en Chloé Leenheer als Emelie, een Frans meisje dat Joey ontmoet. Zij halen alles uit hun rol.

Ondanks dat het podium op sommige momenten nagenoeg leeg is, is War Horse een visueel spektakel. De strook op de achtergrond waarop soms tekeningen worden geprojecteerd is simpel maar doeltreffend, en met licht en geluid wordt een spektaculair effect bereikt. Soms zijn een paar stokken genoeg om de setting te duiden, op andere momenten. voornamelijk tijdens de oorlog, is het overdonderend vol op het podium. Bijvoorbeeld bij de eerste aanval van de cavalerie staat het hele podium vol met paarden, en later in de oorlog komt een rupsvoertuig voorbij. Goed gedoseerd, en daardoor extra indrukwekkend.

Alle teksten zijn in het Nederlands, ook als de Engelsen bijvoorbeeld voor Fransen of Duitsers komen te staan. Dat ze elkaar niet verstaan ondanks dat wij als publiek dezelfde taal horen is niet raar door de setting, al komt het af en toe wel komisch over. Een van de aanpassingen rond de taal in Vlaanderen blijkt echter minder gelukkig uit te pakken. Het taalgebruik is Vlaams, er wordt veel gebruik gemaakt van de persoonsvormen gij en u. Zeker bij de Nederlanders, die geen Vlaamse tongval hebben, komt dat wat onnatuurlijk over. Met name bij hoofdrolspeler Soy Kroon valt dat op; hij heeft de meeste tekst.
Wij zagen de voorstelling vanaf het midden van het balkon. Dat maakt de afstand naar het podium wel erg groot; details ontgaan je, en bijvoorbeeld het prikkeldraad wat een belangrijke rol heeft in een van de scènes is nauwelijks te zien. Wie wil gaan kijken naar deze prachtige voorstelling heeft groot gelijk, maar doet er wel goed aan een plaats in de zaal te kiezen.

War Horse is nog tot en met 14 juni te zien in de Staddschouwburg van Antwerpen.

17 May 2015
Première
Antwerpen
Stadsschouwburg Antwerpen

Over de auteur

Jeroen schreef dit artikel voor jou

Jeroen

Jeroen is sinds 2005 redacteur van Musicalworld. Hoewel Jeroen al jong in aanraking kwam met theater, is zijn passie voor musical pas deze eeuw tot volle bloei gekomen. Hij was zeer onder de indruk van de eerste voorstelling van Cats, en de Nederlandse versie van Oliver uit 1999, op basis van de film al een van zijn favorieten, was de eerste voorstelling die hij meermaals zag. Toch waren deze bezoeken eerder sporadisch dan frequent. Sinds hij redacteur is van Musicalworld bezoekt hij meer dan 100 voorstellingen per jaar. Jeroen is de Musicalworld-specialist op het gebied van familievoorstellingen en kindervoorstellingen. Hij is tevens de correspondent voor Vlaanderen. Ook in Duitsland en Engeland (Londen) is hij regelmatig te vinden. Hij doet ook verslag van amateurvoorstellingen die voor neutrale toeschouwers de moeite waard zijn. Tot zijn favoriete musicals behoren naast Oliver! meer musicals met kinderen in de hoofdrol. "Billy Elliot" is zijn all-time favorite, maar daarnaast moeten zeker "Whistle down the Wind", "Matilda" en "The Secret Garden" worden genoemd. Daarnaast zijn Chicago, Come from Away, Spamalot en Soho Cinders voorstelling met een ongelofelijke aantrekkingskracht. Hoogtepunten in het jukebox-genre: Our House, Ich war noch niemals in New York en Ich Will Spass? (en voorganger Doe Maar). Favoriete Nederlandse producties zijn: Ganesha (een Perfecte God), Lelies, Wat zien ik? en Kuifje. Naast het bezoeken van musicals is hij een frequent bezoeker van attractieparken. Favoriete park in Europa is Europa Park (met een uitgebreid entertainment programma). Naast deze tijdverslindende hobby is Jeroen ook nog werkzaam in de ICT.

Meer van Jeroen

Meer artikelen van Jeroen

Delen