Interessante vraag, maar ook een lastige inderdaad.
Nederlandse vertalingen vind ik vaak heel goed. Vooral ook omdat veel vertalers zich de vrijheid nemen om vaak minder poëtisch te zijn en meer straight-to-the-point te hertalen. Gezien dat ‘straight-to-the-point’ gehalte ook erg in onze cultuur verweven zit, vind ik dat een goede zaak. Het mag allemaal wat directer en zelfs soms wat stouter.
Overigens recent ook een goed voorbeeld gezien in Duitsland; in Tina de musical was er een bepaalde scène waarin Tina zegt klaar te zijn met het naar de pijpen van allerlei mannen te dansen. Daar zit in de voorstelling het (over)bekende nummer “I’m your Private Dancer.” (Your dancer for money, do what you want me to do…) In het Duits was dat vertaald - of zeg maar gerust - hertaald als “Ich werd weiter Tanzen.” Dit gaf voor mij perfect aan dat Tina op dat moment ‘weiter tanzt’ en dus door gaat met haar leven, in plaats van dat ze blijft zeggen/zingen: “I’m your Private Dancer”. Dat had ik nooit gedacht van zo’n wereldberoemde popsong.
Daniël Cohen maakt, zoals eerlijk gezegd, ook echte pareltjes. Ik vind zijn vertaling van ‘New Ways To Dream’ in Sunset Boulevard nog steeds een briljante. Norma & Joe zingen over het feit dat de films die Norma maakt zorgen voor ‘new ways to dream’. Letterlijk vertaald: dat deze het publiek weer stimuleren tot dromen. Daniël Cohen vertaalde ‘New ways to dream’ als ‘Dromen van licht’. Hetgeen films - zeker uit die tijd - ook waren. Absolute sprookjes, dromen - verhalen zoals je ze hoogstwaarschijnlijk nooit zou meemaken. Dit komt voor mij nog dichter bij de sarcastische, zwartgallige aanklacht die Sunset Boulevard is tegen de Hollywood Industrie. “We’ll give the world new ways to dream” vind ik daarom minder sterk dan de vertaling: “Geef je publiek dromen van licht.”
Eveneens van Daniël Cohen, in Evita: de vertaling van het nogal lieflijke ‘You must love me’.
Where do we go from here?
This isn’t where we intended to be
We had it all
You believed in me
I believed in you.
De hertaling van Daniël Cohen is veel meer straight-to-the-point en daarom - voor mij - ontroerender:
Gaan wij nog samen door?
Die mooie droom lijkt voor altijd voorbij.
Ik weet nog goed
Hoe jij leunde op mij
Nu leun ik op jou.
Of misschien hou ik gewoon erg van de Nederlandse taal, dat kan ook 😉