Gezien zoveel mensen de show niet begrijpen en sommige heel goed, of in ieder geval een duidelijke interpretatie lijken te hebben van de show lijkt het me leuk om deze eens uit te wisselen met jullie. En je kon erop wachten: Spoilers over zowel de film van The Man who fell to earth als Lazarus. En ik wil dan ook wil duidelijk maken dat ik hier alleen de originele versie van Ivo van Hove ga bespreken.

Laten we beginnen met 2 redenen waarom mensen de voorstellingen niet snappen. Of in ieder geval waarom ik denk dat mensen de voorstelling niet begrijpen. Ten eerste omdat de musical niet uitleggerig word en je er vanaf moment 1 er gewoon in gooit. Dat geld van mijn kant uit niet als kritiek. Het is voor mij eerder een verademing ten opzichte van al uber clichematige openingsnummers.

De 2de reden word denk ik erg controversieel. En ik wil dan ook duidelijk stellen dat dit niet als persoonlijke aanval op wie dan ook bedoeld is maar het wel kan worden opgevat als maatschappelijke kritiek. Onze maatschappij is namelijk enorm on-empatisch. En de hele voorstelling gaat over de staat van zijn van een persoon. Iemand die niet alleen een buitenaards wezen is maar zich ook nog eens zo voelt door alles wat hem overkomen is. De film waarop deze voorstelling een vervolg is maakt dat kraakhelder, hij reist naar de aarde af om zich te vermommen als mens. Op die manier begint hij als zakenman. Op die manier hoopt hij geld te verdienen en van dat geld wil hij ruimtestations bouwen die water kunnen transporteren naar zijn eigen uitgedroogde planeet.  Ik steel hiervoor even de omschrijving van de engelse pagina van wikipedia die goed uitlegt wat er precies gaande is.

“Thomas Jerome Newton is a humanoid alien who falls to Earth from a distant planet, landing in New Mexico. Appearing as an Englishman, Thomas has arrived on Earth on a mission to bring water back to his home planet, which is experiencing a catastrophic drought. Newton swiftly uses the advanced technology of his home planet to patent many inventions on Earth, and acquires tremendous wealth as the head of an Arizona technology-based conglomerate, World Enterprises Corporation, aided by leading patent attorney Oliver Farnsworth. His wealth is needed to construct a space vehicle with the intention of shipping water back to his home planet.

While revisiting New Mexico, Thomas meets Mary-Lou, a lonely young woman from Oklahoma who works an array of part-time jobs in a small town hotel to support herself. Mary-Lou introduces Thomas to many customs of Earth, including churchgoing, alcohol, and sex. She and Thomas move in together in a house he has built close to where he first landed in New Mexico.

Meanwhile, Dr. Nathan Bryce, a former womaniser and college professor, has landed a job as a fuel technician with World Enterprises and slowly becomes Thomas’s confidant. Bryce senses Thomas’s alienness and arranges a meeting with Thomas at his home where he has hidden a special X-ray camera. When he steals a picture of Thomas with the camera, it reveals Thomas’s alien physiology. Thomas’s appetite for alcohol and television (he is capable of watching multiple televisions at once) becomes crippling and he and Mary-Lou fight. Realizing that Bryce has learnt his secret, Thomas reveals his alien form to Mary-Lou. Her initial reaction is one of pure shock and horror. She tries to accept what she sees, but ultimately panics and flees.

Thomas completes the spaceship and attempts to take it on its maiden voyage amid intense press exposure. However, just before his scheduled take-off, he is seized and detained, apparently by the government and a rival company; his business partner, Farnsworth, is murdered. The government, which had been monitoring Thomas via his driver, holds Thomas captive in a locked luxury apartment, constructed deep within a hotel. During his captivity, they keep him sedated with alcohol (to which he has become addicted) and continuously subject him to rigorous medical tests, cutting into the artificial applications which make him appear human. Eventually, one examination, involving X-rays, causes the contact lenses he wears as part of his human disguise to permanently affix themselves to his eyes.

Toward the end of Thomas’s years of captivity, he is visited again by Mary-Lou, who is now much older and whose looks have been ravaged by alcohol and time. They have mock-violent, playful sex that involves firing a gun with blanks, and afterwards occupy their time drinking and playing table tennis. Mary-Lou declares that she no longer loves him, and he replies that he doesn’t love her either. Eventually Thomas discovers that his “prison”, now derelict, is unlocked, and he leaves.

Unable to return home, a broken and alcoholic Thomas creates a recording with alien messages, which he hopes will be broadcast via radio to his home planet. Bryce, who has since married Mary-Lou, buys a copy of the album and meets Newton at a restaurant in town. Thomas is still rich and young-looking despite the passage of many years. However, he has also fallen into depression and alcoholism. Seated on the restaurant’s outdoor patio, Thomas inquires about Mary-Lou, before collapsing in a drunken stupor on the chair.”

Nou aansich zou je de musical zonder al dat bovenstaande kunnen zien. Maar toch schept dit een hoop duidelijkheid voor waarom Thomas Newton zo’n merkwaardig personage is. Tevens gebeurt van alles in de voorstelling dat niks van doen heeft met de film. Ik denk dan ook wel dat de voorstelling losjes geinspireerd is op de film en het gelijknamige boek. Dus laten we de spoilers maar eens bekijken van de voorstelling, er zijn enkele scenes die ik ook nog niet heb weten te doorgronden maar een hoop wel

De musical begint dus met als een oud zaken partner genaamd Michael, Thomas Newton komt bezoeken. Hij vraag zich af wat er met hem gebeurt is. En de film geeft hier eigenlijk al een verklaring voor -zie het bovenstaande plot van de film-. Vervolgens vraag Michael naar zijn vrouw. En thomas legt uit dat zij alleen nog maar bestaat in zijn hoofd en eigenlijk al weg is. Het alombekende nummer Lazarus verkaard de half dode toestand waar Thomas in terecht geraakt is. -zoals Ivo van Hove zelf uitlegde aan Frans in de musicalworld reportage-. Het nummer eindigt en we zien Elly die op het punt staat te vertrekken naar haar werk. De moeizame relatie met haar huidige vriend word duidelijk en dan volgt een scene in het hoofd van Thomas. Allereerst zal dat één van de sceneś zijn die zich afspeelt in het hoofd van Thomas. Doormiddel van projecties waant hij zich in Japans interieur met uitzicht op een Japans natuurlandschap. Op het centrale scherm komt een geisha aangewandeld die vervolgens -aldus het in boekvorm uitgegeven script- een japanse thee ceremonie begint. Vervolgens komt er een Geisha van achter het scherm vandaan die in een behoorlijk wilde choreografie interacties in het japans aan gaat met Thomas Newton tijdens het nummer its no game. Het is een nummer over van alles en nog wat eigenlijk. Facisme, revolutie, en bovenal vrij willen zijn. En het belangerijkste stukje tekst in het nummer voor het verhaal is eigenlijk: No more free steps to heaven. Het verklaard hoe Newton in geestetoestand gevangen zit en eruit wil. Wie goed oplet ziet dat Thomas Newton aan het begin van het nummer verwonderd naar de geisha kijkt en blij is met haar aanwezigheid totdat de geisha verdwijnt en het scherm op enorm formaat zijn vrouw toont die hem eigenlijk heeft laten vallen. Hij beukt tegen het scherm op. Hij word kwaad en begint dan te zingen over het worden beledigd door facisten begint te draaien en schreeuwt tegen de muziek dat het moet ophouden valt neer en vervolgens beland hij in zijn andere hersenspinsel: het jonge meisje. Dat verwonderd aankomt wandelen. Die verwondering word metaforisch bezongen in This is not America en als het nummer eindigt gaat Thomas zijn eerste dialoog aan met meisje. Duidelijk word dat zij van alles over hem weet en Thomas niets over haar. En het meisje weet ook niets van zichzelf. Het stuk gaat verder we zien een scene tussen Valentine en Michael. Valentine lijkt Michael zich te herinneren als vriend maar Michael lijkt compleet het tegenovergestelde te zijn. Hij verteld over de ene keer dat Michael uit de kast kwam als Homoseksueel bij al zijn vrienden Michael word zichtbaar gefrustreerd. Mijn theorie is, dat Valentine om de een of andere reden weet van Thomas Newton. Sterker nog als ze mekaar ontmoeten ziet Valentine gelijkenissen tussen hem en Thomas Newton. maar voordat die ontmoeting plaats vind zien we eerst nog hoe Michael door alles wat hij gezien heeft begint door te draaien en zelfs Thomas als een soort van waan voorstelling kan zien in het nummer The Man who sold the world. Vervolgens word onthuld dat Michael vermoord word door Valentine het in het nummer Love is lost. Ook deze scene is een hersenspinsel. Maar wel een hersenspinsel waarin hij ziet hoe Michael vermoord is en vervolgens ook nog eens kort hem omhelsd om afscheid te nemen. De scene word nog drukker een gelukkig dansend paar komt het toneel op. En Valentine heeft duidelijk een foto van Thomas Newton als zakenman met Michael glimlachend. de scene word nog meer verwarrend: drie duister ogend jonge vrouwen komen het toneel op en gooien Valentine alle kanten op en lijken duidelijk af te keuren of te voorkomen wat Valentine aan het doen is. De scene eindigt als Valentine, Michael uit de foto scheurt. Elly heeft zich daarvoor ook gemengd in de scene. Voor de hele scene heeft Elly Thomas zo’n beetje het hemd van het lijf gevraagd en ze lijkt duidelijk te worden beinvloed. Eigenlijk was ze op weg naar huis toen ze door de scene wandelde. Ze lijkt wel aangetast door het appartement. Later verklaard ze dat ze zich voelt alsof de sluimerende aanwezigheid van van Marry Lou in het hoofd van Thomas, bezit van haar neemt en haar forceert tot een transformatie. Dat begin in het nummer changes.

Nou een tweede bericht als vervolg aangezien het aantal tekens opwas. Wat ik vergeten ben te vertellen in de vorige post is eigenlijk het moment tussen de ontmoeting van Michael met Valentine en diens dood. We zien hoe het meisje zich bewust word van haar omgeving.

Excuses voor mijn vergeetachtigheid. Maar goed verder vanaf waar we gebleven zijn: het nummer Changes, waarin Elly’s transformatie naar Marry Lou begint, een ding moet wel duidelijk worden gemaakt: sommige mensen denken dat ze de wil. Dat is niet zo. Ze begint onderdeel uit te maken van het verdriet van Michael en op die manier ook van zijn brein. Het nummer eindig als Elly haar vriend weg jaagt en vanuit het niets komt meisje het toneel op rennen. Ze heeft een plan, ze wil een raket bouwen met Thomas Newton. Thomas moet daar eigenlijk niets van weten, en het meisje verklaard dat ze dan wel weg gaat maar terug komt met versterking. Een nieuwe scene tussen Elly en Thomas begint. Thomas ontdekt dat Elly zich gekleed heeft in de kleren van Marry Lou. Elly vraagt of ze mag blijven maar thomas verklaard bang te zijn Hij legt uit dat hij dingen is beginnen te zien, zoals Valentine, het meisje en nu Elly in de kleren van zijn ex. Hij verklaard dat ze mag blijven en blijft vervolgens alleen achter. Hij bezingt melancholische herinneringen. Ook dat is metaforisch gebracht. De teksten vertellen over een tijd na de tweede wereld oorlog in Berlijn en ook toen de Berlijnse muur werd afgebroken. Ik denk dan ook dat een nummer is waarin Thomas opnieuw bezingt dat hij wil vrij breken. Het nummer eindigt en we zien hoe alles steeds meer mis gaat met Elly, waar ze eerst nog alleen een kledingstuk van Mary Lou aanhad heeft ze nu zelfs haar haar blauw geverfd een jurk en hakken van Marry Lou aangetrokken en zich zelfs zo heeft opgemaakt tot grote schok van haar vriend. Ze kan vervolgens niet meer herinnernen dat ze bij Thomas overnacht heeft en haar vriend beschuldigt haar van vreemdgaan. Elly ontkent schreeuwend alles en trekt op naar Thomas. De enscenering veranderd opnieuw in een vage uitgaansplek. Vermoedelijk een bar. Waar we het gelukkige stel opnieuw zien in gesprek met Valentine. Valentine echter word langzaam aan ziek van het gesprek en verstikt hem bijna.
Mijn theorie is dat Valentine naast de personificatie van de duivel of de dood, de mislukte versie is van Thomas. Thomas heeft namelijk het meisje dat hem hoop bied, en zij bied mogelijk een oplossing. Maar valentine heeft dat geen nooit gehad, en voelt zich verraden door alles en iedereen. Heeft geen vertrouwen meer in de liefde en verafschuwt daarom het geluk van andere. Waarom denk ik dat hij de gedoemde Thomas Newton is? Omdat hij per op de eerste plaats weet van Thomas en bij hem probeert te komen. En de sequentie love is lost maakt duidelijk dat Thomas hem kan zien. WIlliam spaaij legde bij de alternate premiere al uit dat hij medelijden heeft met zijn rol. Het is een personage dat verteerd is geraakt door negatieve emoties en daardoor niets meer ziet in de liefde en het -zoals later duidelijk word- afschilderd als valsheid. De voorstelling gaat verder in het appartement van Thomas waar Elly als Marry Lou aankomt en tegelijkertijd het meisje met drie jongendames. Ze beginnen een toneelstukje dat moet dienen als een soort therapie. Vervolgens doordat de speler die thomas speelt haar tekst vergeet mengt Thomas zich in de scene en herhaalt een verdrietige scene uit zijn verleden met Girl als Mary Lou. Duidelijk word dat Thomas al eerder heeft willen vertrekken maar daarin gefaald is. We zien ook hoe Mary lou voelt dat er geen liefde meer voor haar is. Het toneelstukje eindigt als Thomas tussen Elly en girl inzit.  Girl herinnert hem aan een verhaal dat hij altijd besprak met een mogelijke dochter. Over hoe hij een heuvel beklom en een nieuwe verbeelde wereld terecht kwam.  Het meisje verklaart dat hij niet langer in zijn oude wereld hoeft te blijven en gaat af.  Een nummer over twijfels, onwetendheid maar onvoorwaardelijke liefde word ingezet: absolute beginners. Drie dingen gebeuren er in dat nummer, Valentine komt steeds dichterbij het appartement. Thomas begint te geloven dat Elly Marry lou is. En het derde is dat hij haar vervolgens laat vallen. En op die manier Mary lou laat vallen als verlangen. Dat gebeurt namelijk als Girl opnieuw opgekomen is. Hij verklaart terug te willen de sterren en Elly verlaat huilend het appartement. Ze beland bij Valentine en legt hysterisch huilend uit dat ze zich door haar geforceerde transformatie aan Thomas opdrong. Valentine behandeld haar als Marry Lou en vraagt of zij een ontmoeting kan regelen tussen hem en Thomas waarmee ELly instemt. Valentine bezingt zijn gevaarlijke persoonlijkheid en intenties in Dirty boys. Als hij in het appartement met ELly is word Thomas echter woedend en geraakt een mental break down. Een nogal heavy metal achtig nummer laat zijn woede horen. Als het nummer eindigt en hij tot bedaren is gekomen benaderd Valentine hem voorzichtig met de boodschap dat Valentine hem begrijpt. Of in ieder geval dat pretendeert Valentine. Hij denkt door Thomas te vermoorden hem naar een vreedzame plek te kunnen brengen. Maar dan herkend Thomas hem als de moordenaar van zijn oude partner en vriend en vraagt boos wat hij geflikt heet. Valentine doet alsof het maar een hersen spinsel is. Verwoed jaagt hij valentine uit zijn omgeving. Het meisje heeft ondertussen een raket gemaakt van tape op de vloer en Thomas vraagt wanneer hij kan vertrekken. Het meisje zingt over het verlangen naar een andere planeet -life on mars-. De scene verplaatst zich naar buiten waar we opnieuw Elly en Valentine zien. Elly begint de spot te bedrijven met Thomas ideeén over een onzichtbaar meisje en veroordeelt hem tot krankzinnigheid. Valentine valt dan uit naar haar en schreeuwt dat het bijzonder gemeen en destructief is wat ze doet. Ze komen in dezelfde omgeving terecht als waar Valentine het gelukkige stel ontmoet heeft. Het stel zingt over jong en gelukkig zijn -al the young dudes-, maar het word onderbroken daar Valentine. Hij beschuldigt hen ervan dat ze egoistisch waren en dat ze hem en Elly hebben genegeerd. Vervolgens vraagt de man uit het stel hen weg te gaan waarop hij door Valentine word afgeschilderd als leugenaar. Vervolgens is Elly getuigenis van de moord die Valentine pleegt. En dus het geluk vernietigd. Ze word verlaten door Valentine. Ze beseft dat en haar zoektocht naar geluk mislukt is. Eindelijk beseft ze dat haar brein haar vals heeft opgelegd dat Thomas haar gelukkig zou kunnen maken en Elly bezingt het resultaat van valse hoop in ALway’s crashing in the same car en troost zoekt bij haar vriend. Ze verklaard echter dat hij beter verdient en dat is waar Elly’s aandeel in het verhaal eindigt.

Hierna breekt het laatste kwartier aan in de show. Valentine bezingt hoe hij op het punt staat Thomas gaat helpen op de een of andere manier. Hij lijkt er triomfantelijk van overtuigd dat hij het juiste antwoord weet en bezingt dat euforische gevoel in Valentine’s day. Eenmaal in het appartement probeert hij Thomas ervan te overtuigen dat er geen hoop meer is. En dat het een valse illusie is. Dan verschijnt het meisje weer, en Valentine weet dat zij niet degene zal zijn die Thomas zal vrijzetten. Maar dat Thomas haar moet vermoorden omdat zij net als Thomas verstrikt is geraakt in zijn brein. Enkel als hij haar vermoord zal zij hem misschien kunnen helpen. Hij vermoord haar en bereikt daarmee een verrassend resultaat: hij heeft het meisje en zichzelf bevrijd. Ze hebben elkaar gered. En ze kunnen naar de wereld waar hij met zijn dochter altijd van droomde en dan onthult het meisje dat ze zijn dochter zou kunnen zijn. Dit alles word bezongen in Heroeś en Thomas vind rust.

Dus mijn conclusie is dan: het stuk gaat niet over sterven maar leven na de dood. Zoals William Spaaij en Ivo van Hove al beide uitlegde: spiritueel ontwaken. Want dat is ook waar de titel naar verwijst: Lazarus die in het nieuwe testament word opgewekt door Jezus = in in de voorstelling: het meisje dat Thomas uit de dood opwekt. Andere thematiek is blijven kiezen voor het goede. Nou ik hoop dat dit alles heeft kunnen helpen voor de mensen die er niets van begrepen. Voor een wat bondigere uitleg: https://www.nporadio1.nl/kunststof/onderwerpen/49261-2019-10-15-kunststof-dragan-bakema-acteur

In deze radiouitzendig een interview met Dragan die opgegeven moment -zonder de context van de film- uitlegd wat er gebeurt. In ieder geval is alle thematiek in Lazarus voor mij bijzonder fascinerend.

Ik denk dat voor mij de grootste tekortkoming de voorkennis was. Ik had me voor de voorstelling niet verdiept in The Man Who Fell To Earth en had dus ook geen idee wie al deze karakters waren. Daarbij is het natuurlijk een typische Ivo van Hove productie die naast een prachtige productie vaak wat zwaarder zijn op je brein, je wordt uitgedaagd jezelf verder te verdiepen in wat je voorgeschoteld krijgt. Dat is natuurlijk iets totaal anders dan de meeste commerciële musicals die simpelweg het verhaal vertellen op een hele toegankelijke manier.

Waar ik me wel aan ergerde was de keuze om de liedjes in het Engels te zingen, hierdoor voelde de voorstelling meer als een toneelstuk met tussendoor David Bowie liedjes en nam ik de betekenis van de nummers niet echt in me op.

Afgelopen januari heb ik de stream van de productie in Londen bekeken en deze keer vooraf mezelf verdiept in het verhaal van The Man Who Fell To Earth. Ook omdat de hele voorstelling in één taal werd gespeeld werd het verhaal een stuk duidelijker en was her makkelijker persoonlijke connecties te maken met het stuk.

Lazarus is gewoon een niche voorstelling op zich, het is te abstract voor de gemiddelde musical bezoeker en het toneelpubliek wordt afgeschrokken door het labeltje ‘musical’. Ik weinog mensen in mijn omgeving gehoord die echt enthousiast waren over deze voorstelling, maar ze waren unaniem over de vormgeving en de muziek, dat was fantastisch. En ik denk dat daar het andwoord ligt op de vraag voor wie deze voorstelling gemaakt is. Het is het laatste project waar David Bowie aan gewerkt heeft en dat is ook precies wat het is. Lazarus is een project dat de kans heeft gegeven aan de die-hard Bowie fans om nog een laatste keer het werk van David Bowie te kunnen bewonderen. En daarin is het geslaagd door de prodcutie zo goed mogelijk in zijn orginele vorm neer te zetten.

Ik zal er niet snel weer een kaartje voor kopen, maar ben wel blij dat ik deze voorstelling heb gezien, het was een unieke ervaring.

Ja maar weetje dat is dan toch inderdaad weer typisch nederland idd.  Maar waar ik het niet mee eens ben is dat toneel mensen worden afgeschrikt door labeltje musical. Mensen die Ivo van Hove kennen toch echt niet denk ik. Dan zou Ivo van Hove het nooit zelf een musical noemen, uit angst voor een mogelijke flop denk ik. laat staan dat iemand als Dragan Bakema erin gaat spelen en het gewoon een musical noemt. Vreemd dat er dan in mijn kring wel weer heel veel positieve reacties waren. Juist mijn omgeving is heel erg anti musical. Ik ben eigenlijk de dochter van een paardenhouder en die heeft echt niets met musical. Hij heeft toen voor de live stream een uitzondering gemaakt om toch het een kans te geven en hij vond het gelijk helemaal geweldig en begreep het verhaal heel erg goed. Lazarus en ook toch wel Hamilton op disney plus hebben in mijn omgeving toch wel veel losgemaakt. Mensen gingen het toch een kans geven. En mijn vader proclameerde zelfs dat hij het jammer vond dat lazarus niet meer ging spelen hij had graag live willen zien.

Een gelijkaardig verhaal komt van mijn vriend, die is juist uitsluitend toneel en opera fan. We respecteren en houden van elkaar en ik ben vaak zat zonder hem naar een musical geweest, andersom wel eens mee geweest naar de nationale opera. En geheel tegen mijn verwachting in -we wonen nog niet samen- had hij de livestream ook gezien en was helemaal verkocht. Dus ik denk juist dat Lazarus meer los gemaakt heeft dan je denkt ;). In ieder geval in mijn anti musicalwereld waar ik onlosmakelijk aan verbonden ben wel.

Respect voor de moeite die je hebt genomen om deze voorstelling te begrijpen. Persoonlijk ben ik van mening dat als je als maker je publiek zelf zo weinig handvatten geeft, ik als consument niet echt bereid ben daar zelf extra energie in te steken om het te begrijpen. Ook met jouw verhaal kijk ik (op de Londense versie) terug op een verloren avond vol artistiek geleuter. Een ander mag het prachtig vinden, ik hou meer van voorstellingen die wel zonder voorkennis te volgen zijn. Als de promotie in Nederland eerlijker was geweest, waren er misschien minder mensen komen kijken, maar waren er ook minder mensen teleurgesteld geweest.

Jeroen - 14 May 2021 07:53 AM

Respect voor de moeite die je hebt genomen om deze voorstelling te begrijpen. Persoonlijk ben ik van mening dat als je als maker je publiek zelf zo weinig handvatten geeft, ik als consument niet echt bereid ben daar zelf extra energie in te steken om het te begrijpen. Ook met jouw verhaal kijk ik (op de Londense versie) terug op een verloren avond vol artistiek geleuter. Een ander mag het prachtig vinden, ik hou meer van voorstellingen die wel zonder voorkennis te volgen zijn. Als de promotie in Nederland eerlijker was geweest, waren er misschien minder mensen komen kijken, maar waren er ook minder mensen teleurgesteld geweest.

Hahaha ja, maar inderdaad, de promotie van stage entertainment was inderdaad om te huilen. Bowie hier en Bowie daar, en maar lopen te verkopen dat je het niet moest gaan begrijpen. Even uitleggen waar het verhaal nu echt over gaat? vergeet het maar. ” We volgen het alter ego van Bowie” staat er dan op de site. Tja wat moeten mensen daar mee? Maar goed. Ik moet zeggen dat ik ook wel met plezier begrepen heb. De voorstelling kan echt iemands ding zijn of helemaal niet. Persoonlijk -hoeveel waardering ik ook heb voor Van Hove-, heb ik ook wel eens blanco geprobeerd een show te kijken. Voor Lazarus was de eerste voorstelling van Ivo van Hove, de stille kracht. En daar was ook geen touw aan vast te knopen. Mijn vriend waarschuwde me nog XD. Maar ach, naderhand wel er meer over gelezen. Daarna ben ik nooit meer een voorstelling van Hove ingegaan zonder enige voorkennis. Maar wat wel bij Lazarus had gekund was misschien een inleiding. Tenminste dat gebeurt vaak zat ook bij ITA. Was misschien niet onhandig geweest.

Los daarvan kan de voorstelling niet je smaak zijn. Er is in het topic van Lazarus al eens geschreven dat er geen tussenweg mogelijk was: you like or you dont. En dat heb ik met zoveel voorstellingen. Bepaalde films zijn me ook helemaal helder maar toch vind ik er niks aan.

(In het verlengde van wat Jeroen al zei)

Demusicalman - 09 May 2021 02:31 PM

Ik denk dat voor mij de grootste tekortkoming de voorkennis was. Ik had me voor de voorstelling niet verdiept in The Man Who Fell To Earth en had dus ook geen idee wie al deze karakters waren.

Dat betekent niet dat je voorkennis tekortschoot, maar dat het verhaal gewoon niet goed verteld werd.

Bij een voorstelling met een historische achtergrond kan het nog weleens nuttig zijn om er vooraf iets over te lezen (bij Hamilton bijvoorbeeld). Maar normaal gesproken moet je gewoon uit de voorstelling zelf kunnen opmaken waar het verhaal over gaat. Dat mensen een diepere laag niet meekrijgen kan nog. Maar als de kern van de voorstelling voor veel mensen een raadsel is schiet je toch je doel voorbij. Het is een voorstelling, geen escaperoom.

Magic - 15 May 2021 03:32 AM

(In het verlengde van wat Jeroen al zei)

Demusicalman - 09 May 2021 02:31 PM

Ik denk dat voor mij de grootste tekortkoming de voorkennis was. Ik had me voor de voorstelling niet verdiept in The Man Who Fell To Earth en had dus ook geen idee wie al deze karakters waren.

Dat betekent niet dat je voorkennis tekortschoot, maar dat het verhaal gewoon niet goed verteld werd.

Bij een voorstelling met een historische achtergrond kan het nog weleens nuttig zijn om er vooraf iets over te lezen (bij Hamilton bijvoorbeeld). Maar normaal gesproken moet je gewoon uit de voorstelling zelf kunnen opmaken waar het verhaal over gaat. Dat mensen een diepere laag niet meekrijgen kan nog. Maar als de kern van de voorstelling voor veel mensen een raadsel is schiet je toch je doel voorbij. Het is een voorstelling, geen escaperoom.

Ja maar dat kan ook de regiestijl van Ivo van Hove zijn. En bovendien was Bowie ook niet bepaald helder met zijn songs. Ik kan over niemand zijn repertoire zo lang nadenken dan van Bowie en laat dat Ivo van Hove’s stukken dat nu ook hebben. Kunst hoeft niet altijd meteen begrepen te worden denk ik. Sorry dat ik het zeg maar ik vind het dan ook een beetje flauw om te stellen dat dan het verhaal niet goed verteld word. Het is metaforisch bedoeld. Of zoals in de oren van vele “kunstzinnig geneuzel”. Het zijn teksten waar je wat dieper bij moet nadenken. Bovendien is de voorstelling in mijn ogen dan ook neergezet als mindtrip door het hoofd van Thomas Newton. Het was voor het hoofdpersonage soms ook niet direct duidelijk wat er nu allemaal gebeurde. In een scene verklaard Thomas Newton zelfs bang te worden van alles wat hij aan het zien is. De vergelijking met Hamilton vind ik dan ook best grappig. Geen musical zo straight to the point als Hamilton. De jaartallen worden bezongen, en tijdstippen en jaren krijgen introducties -het begin van de tweede akte bijvoorbeeld. Dus Hamilton zit qua structuur gewoon totaal anders in elkaar.

Robijntje - 15 May 2021 05:17 PM

Kunst hoeft niet altijd meteen begrepen te worden denk ik. Sorry dat ik het zeg maar ik vind het dan ook een beetje flauw om te stellen dat dan het verhaal niet goed verteld word. Het is metaforisch bedoeld.

Mijn opmerking dat het verhaal niet goed verteld wordt sloeg op de door Demusicalman aangehaalde ontbrekende voorkennis. Kennis van het boek of de film zou geen basisvoorwaarde moeten zijn voor het begrijpen van de voorstelling. En als dat wel zo is moeten ze dat maar aangeven voordat mensen kaarten kopen.

Dat een voorstelling vaag is vind ik niet erg. Daar kan je van houden of niet. Maar ik vind het wel erg als dat het gevolg is van ontbrekende informatie, die blijkbaar wel in de film en het boek zit.

Robijntje - 15 May 2021 05:17 PM

De vergelijking met Hamilton vind ik dan ook best grappig. Geen musical zo straight to the point als Hamilton. De jaartallen worden bezongen, en tijdstippen en jaren krijgen introducties -het begin van de tweede akte bijvoorbeeld. Dus Hamilton zit qua structuur gewoon totaal anders in elkaar.

Ik bedoel niet dat mensen zich vooraf moeten verdiepen in het verhaal van Hamilton. Maar het kan wel nuttig zijn om alvast iets te weten over de Amerikaanse Revolutie in het algemeen. Gewoon als context. Bij mensen buiten Amerika is de kennis daarover over het algemeen redelijk beperkt.

Ik heb de voorstelling zelf nog niet gezien. Maar op Wikipedia lees ik dat het verhaal begint in 1776. De Onafhankelijkheidsoorlog is al het jaar daarvoor begonnen. En de Amerikaanse Revolutie (die breder is dan alleen de oorlog) is dan al meer dan 10 jaar bezig. Het lijkt me dus best handig om daar vooraf al iets over te weten. Zonder dat het absoluut noodzakelijk is.

Magic - 15 May 2021 07:09 PM

Robijntje - 15 May 2021 05:17 PM

Kunst hoeft niet altijd meteen begrepen te worden denk ik. Sorry dat ik het zeg maar ik vind het dan ook een beetje flauw om te stellen dat dan het verhaal niet goed verteld word. Het is metaforisch bedoeld.

Mijn opmerking dat het verhaal niet goed verteld wordt sloeg op de door Demusicalman aangehaalde ontbrekende voorkennis. Kennis van het boek of de film zou geen basisvoorwaarde moeten zijn voor het begrijpen van de voorstelling. En als dat wel zo is moeten ze dat maar aangeven voordat mensen kaarten kopen.

Dat een voorstelling vaag is vind ik niet erg. Daar kan je van houden of niet. Maar ik vind het wel erg als dat het gevolg is van ontbrekende informatie, die blijkbaar wel in de film en het boek zit.

Robijntje - 15 May 2021 05:17 PM

De vergelijking met Hamilton vind ik dan ook best grappig. Geen musical zo straight to the point als Hamilton. De jaartallen worden bezongen, en tijdstippen en jaren krijgen introducties -het begin van de tweede akte bijvoorbeeld. Dus Hamilton zit qua structuur gewoon totaal anders in elkaar.

Ik bedoel niet dat mensen zich vooraf moeten verdiepen in het verhaal van Hamilton. Maar het kan wel nuttig zijn om alvast iets te weten over de Amerikaanse Revolutie in het algemeen. Gewoon als context. Bij mensen buiten Amerika is de kennis daarover over het algemeen redelijk beperkt.

Ik heb de voorstelling zelf nog niet gezien. Maar op Wikipedia lees ik dat het verhaal begint in 1776. De Onafhankelijkheidsoorlog is al het jaar daarvoor begonnen. En de Amerikaanse Revolutie (die breder is dan alleen de oorlog) is dan al meer dan 10 jaar bezig. Het lijkt me dus best handig om daar vooraf al iets over te weten. Zonder dat het absoluut noodzakelijk is.

Lazarus heeft kleine momentjes van onthulling die gewoon oplettendheid vereisen. Momentjes die ik ook wel gemist hebt en daar pas achter kwam toen ik het script las en ook toen ik de show wat vaker zag. Lazarus is een roller coaster die van de ene scene naar de andere vliegt en schakelt tussen Newton’s hoofd en wat er echt gebeurt. Dus ik kan me heel goed voorstellen dat bijna niemand de show in een klap kan begrijpen. Maar om dan maar het verwijt te maken dat het stuk kennis van de film en het boek vereist is nonsens. Alle vereiste kennis zit wel degelijk in de show. Tuurlijk word er niet vaak teruggeblikt op de gebeurtenissen in de film. Maar op de breuk van zijn vrouw is er eigenlijk geen noodzakelijke kennis van de film. Het gaat om de innerlijke reis van verlossing voor Thomas Newton. Ondanks het meisje dat hem hoop geeft is het aan hem om het verleden definitief los te laten. Er zijn voor mij als fan wel van die “A-H, momentjes. Maar dat zijn kleine details. Dan komt er ook nog eens bij dat het hele Alien gebeuren van Newton polyinterpretabel is.

Bovendien -die gelijkenis heeft Hamilton dan wel met Lazarus-, Hamilton is misschien beter te begrijpen tijdens de eerste keer. Maar het heeft mij ook een paar keer gekost op Disney plus om het verhaal tot in de puntjes te begrijpen.
Het beste vergelijk dat ik heb met Lazarus echter is Sunset Boulevard. Dat heeft me ook een flink aantal keer gekost om het verhaal te doorgronden. Vooral de eerste keer -de nederlandse productie- was echt heel raar om mee te maken. Nu was het ook wel zo dat ik dat een van de slechtste eigen producties van stage entertainment ooit vond. En de film een paar keer kijken hielp gelukkig al meer. Daarna heb ik drie keer de UK tour destijds in Carre mogen zien en pas toen was het echt duidelijk. En zelfs daarna heb ik nog lang na gediscussieerd met andere fans van de show eer dat ik dat echt een goed interpretatie had van de show.

Robijntje - 15 May 2021 08:06 PM

Bovendien -die gelijkenis heeft Hamilton dan wel met Lazarus-, Hamilton is misschien beter te begrijpen tijdens de eerste keer. Maar het heeft mij ook een paar keer gekost op Disney plus om het verhaal tot in de puntjes te begrijpen.
Het beste vergelijk dat ik heb met Lazarus echter is Sunset Boulevard. Dat heeft me ook een flink aantal keer gekost om het verhaal te doorgronden. Vooral de eerste keer -de nederlandse productie- was echt heel raar om mee te maken. Nu was het ook wel zo dat ik dat een van de slechtste eigen producties van stage entertainment ooit vond. En de film een paar keer kijken hielp gelukkig al meer. Daarna heb ik drie keer de UK tour destijds in Carre mogen zien en pas toen was het echt duidelijk. En zelfs daarna heb ik nog lang na gediscussieerd met andere fans van de show eer dat ik dat echt een goed interpretatie had van de show.

Ik denk dat in het geval van een voorstelling die je vaker moet zien om hem te begrijpen, dat de prachtige quote van Magic “Het is een voorstelling, geen escaperoom.” mooi tot zijn recht komt.
Een theatervoorstelling zie je vaak maar 1 keer en is niet op pauze te zetten. Tijdens de voorstelling heb je dus niet heel veel tijd om heel hard na te gaan denken of even wat achtergrond informatie op te zoeken. Nou hebben Lazarus en Hamilton allebei het voordeel dat er eem registratie van de voorstelling beschikbaar is, maar dat is natuurlijk niet de vorm waarin een theatervoorstelling wordt geschreven.
Vandaar dat ik me afvraag of het stuk zo geschreven is dat het publiek heel veel moeite moet doen om het te begrijpen of dat het bedoelt is om zoveel mogelijk ruimte te geven voor eigen interpetatie, zoals dat bij de muziek van David Bowie in veel gevallen ook is. Dat is wel iets waar je van moet houden.

Nou weet ik niet of Hamilton het perfecte voorbeeld aangezien ik denk dat de persoonlijke verhalen van de karakters vrij goed te begrijpen is. Maar Hadestown zou ook zo’n voorbeeld zijn van een musical waar achtergrond informatie handig kan zijn. Dat is een doorgecomponeerde musical gebasseerd op verhalen uit de Griekse mythologie. Toen ik deze voorstelling ging bezoeken heb ik vooraf de verhalen globaal opgezocht en ik denk dat ik zonder die informatie de voorstelling veel minder goed begrepen had en daarom dus ook minder leuk had gevonden.

Dat is waar een inleiding als bij ITA voorstellingen een goed handvat is. Iets waar Stage Entertainment zo goed als niks aan heeft gedaan. Stage is inmiddels toch een beetje de producent geworden die in reclameuitingen met grote namen loopt te zwaaien inplaats van verteld waar de voorstelling over gaat.

Demusicalman - 15 May 2021 08:53 PM

Robijntje - 15 May 2021 08:06 PM

Bovendien -die gelijkenis heeft Hamilton dan wel met Lazarus-, Hamilton is misschien beter te begrijpen tijdens de eerste keer. Maar het heeft mij ook een paar keer gekost op Disney plus om het verhaal tot in de puntjes te begrijpen.
Het beste vergelijk dat ik heb met Lazarus echter is Sunset Boulevard. Dat heeft me ook een flink aantal keer gekost om het verhaal te doorgronden. Vooral de eerste keer -de nederlandse productie- was echt heel raar om mee te maken. Nu was het ook wel zo dat ik dat een van de slechtste eigen producties van stage entertainment ooit vond. En de film een paar keer kijken hielp gelukkig al meer. Daarna heb ik drie keer de UK tour destijds in Carre mogen zien en pas toen was het echt duidelijk. En zelfs daarna heb ik nog lang na gediscussieerd met andere fans van de show eer dat ik dat echt een goed interpretatie had van de show.

Ik denk dat in het geval van een voorstelling die je vaker moet zien om hem te begrijpen, dat de prachtige quote van Magic “Het is een voorstelling, geen escaperoom.” mooi tot zijn recht komt.
Een theatervoorstelling zie je vaak maar 1 keer en is niet op pauze te zetten. Tijdens de voorstelling heb je dus niet heel veel tijd om heel hard na te gaan denken of even wat achtergrond informatie op te zoeken. Nou hebben Lazarus en Hamilton allebei het voordeel dat er eem registratie van de voorstelling beschikbaar is, maar dat is natuurlijk niet de vorm waarin een theatervoorstelling wordt geschreven.
Vandaar dat ik me afvraag of het stuk zo geschreven is dat het publiek heel veel moeite moet doen om het te begrijpen of dat het bedoelt is om zoveel mogelijk ruimte te geven voor eigen interpetatie, zoals dat bij de muziek van David Bowie in veel gevallen ook is. Dat is wel iets waar je van moet houden.

Nou weet ik niet of Hamilton het perfecte voorbeeld aangezien ik denk dat de persoonlijke verhalen van de karakters vrij goed te begrijpen is. Maar Hadestown zou ook zo’n voorbeeld zijn van een musical waar achtergrond informatie handig kan zijn. Dat is een doorgecomponeerde musical gebasseerd op verhalen uit de Griekse mythologie. Toen ik deze voorstelling ging bezoeken heb ik vooraf de verhalen globaal opgezocht en ik denk dat ik zonder die informatie de voorstelling veel minder goed begrepen had en daarom dus ook minder leuk had gevonden.

Dat is waar een inleiding als bij ITA voorstellingen een goed handvat is. Iets waar Stage Entertainment zo goed als niks aan heeft gedaan. Stage is inmiddels toch een beetje de producent geworden die in reclameuitingen met grote namen loopt te zwaaien inplaats van verteld waar de voorstelling over gaat.

Ja maar goed in defense of stage entertainment; de meeste voorstellingen van de afgelopen jaren zijn verhalen die iedereen wel kent. Maar bij Lazarus is er toch wel teveel op de naam Bowie geleund en idd niet waar het stuk inhoudelijk over gaat.