Sheffield is zo’n typische oude industriestad in het noorden van Engeland waar je niet snel terecht zal komen als er geen reden toe is. Afgelopen vrijdag was die reden er wel: in het Crucible Theatre vond de eerste try-out plaats van Show Boat, een musical uit de heel oude doos met muziek van Jerome Kern en verhaal en teksten van Oscar Hammerstein II. Showboat staat bekend als een van de eerste voorstellingen waarin muziek, zang, dans en spel samenkomen in een (serieus) verhaal, en is daarmee een van de grondleggers van ‘de musical’.
Show Boat (1927) is gebaseerd op een novelle van Edna Ferber over het leven op the Cotton Blossom, een drijvende theaterboot die laat 19e eeuw over de Mississippi voer. De voorstelling geeft inzicht in het leven van de familie die de boot runt, de artiesten en de bemanning. Allen wonen op de boot. Uiteraard bloeien er her en der romances op, maar tegelijkertijd wordt een serieus thema als racisme niet geschuwd en daarmee ‘brak’ deze voorstelling met de toenmalige trend van luchtige operettes en comedies.
Laat 19e eeuw staan met name de zuidelijke staten van Amerika bekend om racisme en de gruwelijke onderdrukking van de zwarte bevolking. Die wordt door locale wetgeving van de blanke bevolking gescheiden en die ‘donkere kant’ van Amerika komt met name in de eerste acte keihard binnen. Het publiek ziet de donkere bevolking zware zakken stro e.d. sjouwen, daarbij ‘aangemoedigd’ door een blank bemanningslid met een stok. Gelukkig behandelt lang niet iedereen de donkere mensen minderwaardig. Als de dochter van de kapitein, Magnolia, verliefd raakt op de show boat gokker Gaylord, vraagt zij verward door haar gevoelens bemanningslid Joe zelfs om advies. Hij adviseert haar echter de rivier om advies te vragen; Joe zingt vervolgens het prachtige Ol’ Man River, waarin hij de rivier prijst voor het altijd maar door blijven stromen.De rivier die zich niet lijkt te bekommeren om de problemen in de wereld en daarmee symbool staat voor wijsheid en het niet maken van onderscheid op basis van huidskleur. Joe wordt gespeeld door Emmanuel Kojo, die nog niet zo lang geleden schitterde in Scottsboro Boys. Kojo levert een fenomenale versie van Ol’ Man River af, die door merg en been gaat en keihard binnenkomt. Wow, wat een performance en aan de uitzinnige reactie van het publiek te horen (die volgt na een aantal minuten van ingehouden adem) ben ik niet de enige die er zo over denkt.
Het onderscheid tussen blank en zwart komt nog op een andere wijze pijnlijk aan het licht, wanneer de leading lady van de show boat Julie La Verne en haar man Steve van boord gehaald worden door de plaatselijke sherrif, omdat Julie gemengd bloed heeft en getrouwd is met een blanke man, iets dat bij wet verboden is. Hetgeen ook geldt voor het optreden voor blank publiek. Hun vertrek maakt Magnolia en Gaylord leading lady en man van de show boat.
Na Ol’ Man River en het incident met Julie en Steve, en met de ‘belofte’ dat de donkere kant van Amerika aan de kaak gesteld zou worden, ga je er als toeschouwer in Act two nog eens goed voor zitten. Welke kant zal dit opgaan, de herinnering aan het aangrijpende Scottsboro boys nog vers op het netvlies….. Het is dan verwonderlijk te moeten constateren dat deze serieuze thematiek in de tweede acte eigenlijk niet of nauwelijks meer behandeld wordt, maar met name in het teken staat van de liefdesrelatie tussen Magnolia en Gaylord en de persoonlijke problemen die zij in hun huwelijk ondervinden, alsmede een aantal andere relaties/ontwikkelingen die luchtiger van aard zijn. Persoonlijk vind ik dat de thematiek nog wel wat verder uitgediept had mogen worden in de tweede acte, maar wellicht is het op deze wijze voor die tijd al heel controversieel te noemen.
Show Boat is een mooie voorstelling met een mooie score, goed spel en een aantal grote namen in de cast. Wat te denken van Michael Xavier (Gaylord), recent nog te bewonderen in Assassins en Pajama game. Xavier hoeft gezien zijn charisma niet veel te doen om op te vallen. Gelukkig laat hij ook nog sterk spel zien en heeft hij een prachtige stem. Gina Beck speelt Magnolia en doet dat zeer overtuigend. Ze speelt de verschillende kanten van Magnolia gemakkelijk weg en als ze eenmaal gaat zingen druipt de klasse er vanaf. Julie La Verne tenslotte wordt gespeeld door Rebecca Trehearn (oa Dogfight, City of Angels). Zeer goede actrice en een mooie stem. Maar hoogtepunt van de avond blijft voor mij de al genoemde uitvoering van Ol’ Man River door Emmanuel Kojo: Indrukwekkend mooi!
Het Crucible Theatre in Sheffield tenslotte is een modern maar mooi theater, met een goede zaal waarin het publiek aan drie kanten om het podium zit en eigenlijk overal goed zicht heeft.
Morgen staan Leeds en Manchester op het programma voor een logistiek gezien uitdagend dagje met twee voorstellingen, Chitty Chitty Bang Bang en Into the Woods.
