Op zoek naar antwoorden in secuur sprookje
Na twee herkauwingen in het Circustheater is het weer eens tijd voor een productie die niet eerder in Nederland was te zien. En of dat voor hernieuwd enthousiasme heeft gezorgd bij Stage Entertainment zullen we nooit weten, maar waar de trend de laatste jaren in haar producties toch echt kleiner en uitgekleder is, wordt in deze productie van Anastasia geweldig uitgepakt.
Het decor is overweldigend, inventief en sfeervol. Klein minpuntje: doordat het decor zo groots is, dreigen sommige scenes wat onder te sneeuwen. In de scenes waar veel acteurs op zijn, is die grootsheid niet zo’n probleem en gebeurt er genoeg om het toneel te vullen en is er voldoende synergie. Juist in de intiemere scenes, bijvoorbeeld de hernieuwde ontmoeting tussen Vlad en Lily in het park, zorgt de grootsheid van het decor voor iets afstandelijks en missen scenes toch wat sfeer. Het uitgebreide orkest kleurt daarentegen alle sferen, lagen en locaties fantastisch in. Het zorgt voor vaart en het levert overwegend parels van scenes op. Het maakt van Anastasia, kortom, toch vooral een secure productie.
Secuur is ook zeker wat er gezegd mag worden van de cast. Tessa Sunniva van Tol is om door een ringetje te halen als Anya. Met brutale verwondering weet ze het podium volledig te pakken. Tel daar haar spatzuivere zang bij op en de conclusie kan niet anders zijn dat dit MusicalAwards-materiaal is. Milan van Waardenburg als Dmitri is jongensachtig en charmant en zingt daarnaast onberispelijk. Ook zijn chemie met Ad Knippels in de rol van Vlad is erg fijn. Ad geeft dit opportunistische ‘het glas is halfvol’-personage een onvervalste jeu mee, waardoor je simpelweg vergeet dat het eigenlijk niet per se sympathiek is wat ‘ie allemaal doet. Zijn spelplezier in de rol is een genot om naar te kijken en hij is zeer - komt ie weer - secuur en subtiel in zijn timing. Van wie het spelplezier ook van het toneel spat, is Ellen Evers als Lily. Ze schmiert, daagt uit, is komisch, een tikje ordinair en dat maakt van haar een uitbundig en tegelijkertijd down-to-earth personage. René van Kooten als de boeiende Gleb wordt omgeven door een ondoorgrondelijke en sluimerende dreiging en in zijn blik zit iets duisters dat dit versterkt. Tegelijkertijd worstelt Gleb duidelijk met de erfenis van zijn vader en de daaruit voortvloeiende maatschappijvisie. René is in deze rol imposant, wat ook zeker gezegd mag worden van zijn zangprestatie. Gerrie van der Klei, ten slotte, als Keizerin-moeder is grandioos. Ze is onmachtig en gefrustreerd en dat maakt haar tragisch. Gerrie speelt het erg mooi en ontroerend. Zonder ensemble geen musical en dat geldt zeker ook voor Anastasia. Stuk voor stuk staat men daar te schitteren en worden er diverse individuele visitekaartjes afgegeven.
Is dan alles goed, of secuur zo je wilt, aan deze productie? Die vraag heeft me best even beziggehouden, want in eerste instantie vond ik het einde vrij abrupt. Diverse personages etaleren bepaalde gedachten en handelen daar dan ook naar (het zogenaamde handelingsverloop). Binnen één scène is echter de boel 180 graden gedraaid en dat verwart. Nou mag theater, ook musical, best vragen oproepen, dus voorgaand gegeven zet aan tot nadenken. Ik kom tot de conclusie dat de personages voor zichzelf de antwoorden hebben en daardoor Anya los kunnen laten. Dan boeit het dus ook niet zo heel veel meer dat de rest van de wereld het niet begrijpt of vraagtekens heeft. Had het script dit meer moeten uitwerken? In de wetten van klassiek theater misschien wel en misschien laten de makers zaken teveel impliciet, maar hoe mooi is het dat bij het verlaten van het theater er nog voldoende stof tot napraten en discussiëren is. En dat maakt Anastasia inderdaad een zeer secuur sprookje.
Gedachte met spoiler over de rol van Gleb:
Gleb ontmoet Anya als mens en niet als instituut dat hij kent uit de verhalen van zijn vader. Dat maakt de connectie, omdat Anya op dat moment nog een anoniem meisje is. Als het verhaal vordert, vindt Gleb dat ‘ie het aan zn vader verplicht om uit zoeken of Anya Anastasia is en diens opdracht af te maken. De twijfel die hij tegelijkertijd voelt, zit dan wel degelijk in ‘Toch’. Bij de laatste confrontatie en de ontdekking dat Anya inderdaad Anastasia is wordt ‘ie dan weer overvallen door die menselijke connectie en kan hij het niet meer. Om geen gezichtsverlies te leiden, volgt dan in de volgende scène die mededeling. Eerste ontmoeting tijdens ‘Roddel in St Petersburg’ heeft dus een cruciale functie in de show. Voor mij is het ook niet zo boeiend of hij meteen liefde voelt voor Anya. Hij ziet haar als mens, niet als onderdeel van een groep die dood moet. Ook dat kan al een sterke connectie zijn.
