Rebecca Das Musical
Raimund Theater
Wenen
Gezien : 17 en 19 december 2006
Op 28 september 2006 ging in het Weense Raimund Theater de nieuwe musical van Sylvester Levay en Michael Kunze in première. Het tweetal was ook verantwoordelijk voor Mozart! en natuurlijk Elisabeth, de meest succesvolle Duitstalige musical ooit met meer dan 8 miljoen bezoekers wereldwijd en producties in Oostenrijk, Duitsland, Nederland, Zweden, Finland, Zwitserland, Hongarije en Japan.
Opnieuw kozen Levay en Kunze voor een musical over één persoon. Geen ooit levende legendes als Mozart en Elisabeth maar een fictief personage Rebecca uit de gelijknamige roman van Daphne du Maurier uit 1938, die in 1940 succesvol verfilmd werd door de legendarische Alfred Hitchcock met Laurence Olivier en Joan Fontaine in de hoofdrollen.
De muziek kende ik al van de CD en met hooggespannen verwachtingen zaten we in de zaal. Bijna drie uur, een muisstille zaal tijdens de voorstelling en een donderende staande ovatie later was me duidelijk, die verwachtingen zijn mijlenver overtroffen.
De synopsis van de musical blijft het boek op een paar wijzigingen redelijk trouw. Het verhaal wordt door een naamloos personage verteld en in de musical aangeduid als ‘Ich’. Een onschuldige naïeve jonge vrouw, als gezelschapsdame in dienst van de rijke Amerikaanse Edith Van Hopper wordt in Monte Carlo verliefd op Maxim de Winter, een rijke Engelse aristocraat.
Het is liefde op het eerste gezicht en ze wordt al vrij snel door hem ten huwelijk gevraagd. Na hun huwelijksreis in Italië gaat het pas getrouwde paar naar het statige landgoed Manderley in Cornwall. Hier maakt Ich kennis met het hoofd van de huishouding de strenge Mrs Danvers die met ijzeren hand de scepter zwaait. Ze maakt het leven van de nieuwe Mrs de Winter erg zuur door haar te vertellen dat ze nóóit de eerste vrouw van Maxim zal kunnen vervangen, die een jaar eerder bij een tragisch zeilongeluk de dood heeft gevonden. Rebecca’s geest is alom aanwezig en Mrs Danvers verafgoodt haar nog steeds. Enige steun vindt Ich alleen bij haar schoonzuster Beatrice en diens man Giles en de huismeester Frank Crawley.
Maxim keert zich steeds verder van Ich af, vooral nadat zij op het jaarlijks gekostumeerd bal van Manderley verschijnt in exact hetzelfde kostuum dat Rebecca het jaar daarvoor droeg, daartoe aangezet door de wrede Mrs Danvers.
Zaken gaan van kwaad tot erger als tijdens een hevige storm het zeilschip van Rebecca wordt gevonden waarbij blijkt dat haar lijk nog steeds in het wrak aanwezig is. Dan bekent Maxim aan zijn vrouw de ware aard en het wrede karakter van Rebecca die mannen bij de vleet versleet en hem die bewuste avond vertelde dat ze zwanger was van een neef Jack Favell. Door een ongelukkige samenloop van omstandigheden vindt Rebecca in het boothuis de dood.
Na de vondst van Rebecca’s lijk volgt een rechtszaak tegen Maxim de Winter en vanaf dat moment raken de gebeurtenissen in een stroomversnelling. Want welke rol spelen Jack Favell en de zwakzinnige jongen Ben die Ich eerder in het boothuis ontmoette in het geheel ? Een speurtocht voert naar Londen waar het ware geheim van Rebecca wordt onthuld. Maxim en Ich hervinden hun liefde en op het moment dat zij willen terugkeren neemt het verhaal een onverwachte wending want Manderley staat in vlammen…
In het script van Kunze begint de voorstelling met de proloog ‘Ich Hab Geträumt Von Manderley’ waarbij Ich voor de nachtelijke ruïnes van Manderley staat die na tientallen jaren weer tot leven lijkt te komen en de gezichtsloze ‘Schatten’ (=schaduwen) het toneel in een beangstigende choreografie langzaam vullen. De voorstelling eindigt in een epiloog met hetzelfde beeld van Ich en de Schatten die we nu herkennen als de karakters uit het verhaal. Het lijkt alsof de voorstelling zich alleen in de gedachten van Ich heeft afgespeeld als de Schatten zich langzaam terugtrekken en het toneelbeeld verandert in een Italiaans strand op een warme zomeravond waarbij Ich en Maxim alleen achterblijven.
Levay en Kunze zijn er wederom in geslaagd een musical van wereldklasse op de planken te zetten. Door indrukwekkende ensemblestukken en prachtige solo’s en duetten komt Rebecca op het Weense toneel tot leven in een flamboyante glorieuze productie waarbij alle disciplines van het vak versmelten tot een coherent en bijzonder indrukwekkend geheel. Niets is aan het toeval overgelaten en kosten noch moeite lijken gespaard.
In het creatieve team een indrukwekkende lijst van namen die hun sporen in de musical - en operawereld al lang verdient hebben. De gelauwerde Amerikaanse Francesca Zambello voert de regie, die na vele operaproducties zich nu meer en meer lijkt toe te leggen op musical want haar volgende projecten zijn The Little Mermaid en The First Wives Club op Broadway.
Choreografie is van Denni Sayers (o.a. Napoleon) Het decorontwerp is van Peter J. Davidson (o.a. The Boy From Oz, Whistle Down The Wind) De scènes zijn van simpel tot enorm indrukwekkend daarbij geholpen door de videoprojecties van Sven Ortel (o.a. The Woman In White, 3 Musketiere) en het werkelijk prachtige lichtontwerp van Andrew Voller (o.a. Tanz Der Vampire, Bombay Dreams, Mamma Mia!)
Het interieur van Manderley kan zich met gemak meten met het decor van Sunset Boulevard. Een indrukwekkende wenteltrap biedt vele mogelijkheden die ten volle worden benut in de finale van de eerste acte waarbij de hele trap inclusief alle mensen erop in het toneel verdwijnt en je als het ware een kijkje op de verdieping erboven wordt gegund. Even gemakkelijk komt de trap weer omhoog als Ich haar entree maakt op het gemaskerde bal van Manderley. Deze indrukwekkende decors en diverse interieurs van Manderley, het in de baai gelegen boothuis, of het hotel in Monte Carlo worden afgewisseld met eenvoudige ensceneringen waarbij alleen de spelers op het toneel staan en door belichting en projecties de illusie wordt gewekt van de kliffen van Cornwall, de Franse Rivièra of de Italiaanse kust.
Erg indrukwekkend is ongetwijfeld één van de laatste scènes waarbij het landgoed Manderley in vlammen opgaat, in een geweldige mengeling van echte vlammen, indrukwekkende projecties, prachtig licht en oorverdovende geluidseffecten in de zaal waarbij het statige landgoed voor je ogen in lijkt te storten.
Door de duidelijke regie van Zambello en de puntige heldere teksten en script van Kunze is het verhaal prima te volgen en is het niet lastig je te verplaatsen in de karakters die je meevoeren naar de jaren twintig van de vorige eeuw.
De kostuums van Birgit Hutter zijn sober in de realistische scènes maar kleurrijk en overdadig in de fantasievolle scènes als ‘Wir Sind Britisch’ en ‘Der Ball von Manderley’. Bij de kostuums van Ich bijvoorbeeld zijn ze tot het moment dat ze zich ontwikkelt tot sterke en zelfbewuste vrouw in crème- en pasteltinten. Pas na haar confrontatie met Mrs Danvers in ‘Mrs De Winter Bin Ich’ krijgen haar kostuums fellere kleuren.
De cast die op de bühne staat is van een geweldige klasse. Tijdens de voorstellingen die wij zagen werd de rol van ‘Ich’ niet vertolkt door de Nederlandse Wietske van Tongeren maar door haar understudy Jana Stelley. Met een prachtige volle stem en erg overtuigend en ontroerend geacteerd gaf zij haar karakter gestalte.
Bijzonder onder de indruk was ik van Uwe Kröger als Maxim de Winter. Ik ben eerlijk gezegd geen fan van deze ‘leading man’ uit het Duitstalig musicalgebied. Die mening moet ik bijstellen want in deze rol is hij volledig op zijn plaats met een ongelooflijke présence qua acteren en vocaal vuurwerk in zijn twee grote solostukken ‘Gott Warum ?’ en ‘Kein Lächeln War Je So Kalt’. Klasse !
De rol van Mrs Danvers wordt gespeeld door de Nederlandse Susan Rigvava-Dumas die al in vele disciplines waaronder jazz en opera te zien was en na relatief kleine rollen als Sophie in Elisabeth en Madame Giry in The Phantom Of The Opera nu haar eerste grote musicalrol speelt. Met alle respect voor Kröger en de anderen is zij de onbetwiste ster van de voorstelling en beheerst de rol die zij speelt volledig en tot in alle finesses. Van de nummers die zij te zingen krijgt maakt ze stuk voor stuk juweeltjes. Haar eerste grote solo ‘Sie Ergibt Sich Nicht’ speelt ze met een ontroerende tragiek en de grote titelsong ‘Rebecca’ komt in maar liefst drie reprises terug.
De eerste is het moment waarbij Mrs Danvers voor het eerst de slaapkamer van Rebecca aan Ich toont en door het openen van de vensters die uitzien op de zee als het ware Rebecca’s geest binnenlaat en Ich ervan overtuigt dat de golven haar naam roepen. Niets meer dan het wapperen van de immense gordijnen en de geluidseffecten in de zaal van aanstormende golven die Rebecca’s naam roepen. Minimale middelen, maximaal effect in een theatraal moment dat je nooit meer vergeet.
Rigvava-Dumas acteert overtuigend, heeft een prachtige spreekstem en een fabuleuze zangstem. Dankzij de ongelooflijke diepte zij in het karakter weet te leggen krijg je ondanks het feit dat ze een erg onsympathieke rol speelt compassie met de vrouw die ze gestalte geeft. Het karakter van Danvers blijft ook een mysterie omdat nooit echt duidelijk wordt waarom zij Rebecca zo verafgoodde en waarom zij niet toeliet dat een nieuwe Mrs De Winter haar plaats zou innemen, zelfs als dat moet leiden tot de wanhoopsdaad waartoe ze uiteindelijk komt.
De bijrollen zijn prima bezet waarbij voor mij Kerstin Ibald als Beatrice en Carin Filipcic als Mrs Van Hopper eruit sprongen. Ibald heeft een prachtige solo met ‘Was Ist Nur Los Mit Ihm?’ en een indrukwekkend duet met Ich in ‘Die Stärke Einer Frau’. Filipcic kan haar komische talenten ruimschoots kwijt in ‘I’m An American Woman’ en haar minder sympathieke karaktertrekken in ‘Du Wirst Niemals Eine Lady’. Mrs Van Hopper is een relatief kleine rol die wel leunt op een perfect gevoel voor timing. Iets wat haar understudy Katharina Dorian minder had. Andersom was het geval bij de rol van Jack Favell waarbij de understudy Tim Reichwein het in mijn optiek aanmerkelijk beter deed dan de eerste cast Carsten Lepper. Hij speelde de rol dreigend, sluwer en geslepener.
Ook in Rebecca weer waanzinnig mooie ensemblestukken als ‘Die Neue Mrs de Winter’, ‘Strandgut’ en ‘Manderley In Flammen’.
Dat in de muziek op sommige momenten de geest van Elisabeth en Mozart doorklinkt is het schrijversduo graag vergeven want Rebecca is werkelijk een sensatie. Een prachtig geschreven en subliem vormgegeven musical over een duister en donker verhaal met af en toe een glinstering van kleur en licht. Een theaterherinnering voor het leven…
Als je de kans krijgt ga naar Wenen want Rebecca is een absolute must ! Je kunt alleen maar hopen dat Rebecca niet tot Wenen beperkt blijft, en de voorstelling zou gezien de anglo-amerikaanse achtergrond probleemloos een oversteek kunnen maken naar West End of Broadway. Rebecca in Nederland ? Heel graag maar vooralsnog zie ik dat niet gebeuren…
Site van de productie http://www.rebeccadasmusical.at
Kaarten Rebecca http://www.wienticket.at
Groeten,
Theo
