Op Hoop van Zegen geeft inzicht in het keiharde vissersbestaan eind 19e eeuw. Een periode vol sociale ongelijkheid en misstanden, waar het blinde geloof in God een grote rol speelt, werkgevers nog geen idee hebben wat het begrip zorgplicht inhoudt en arbeiders worden uitgebuit. Waarbij de mens ondergeschikt wordt gemaakt aan het financieel belang, helaas een thema van alle tijden. De lokale vissersgemeenschap heeft het zwaar, de opbrengsten vallen tegen. De vissersvrouwen hebben op de woeste zeeën al veel van hun mannen en zonen verloren en hebben op deze wijze grote offers moeten brengen. De vis wordt inderdaad duur betaald, hetgeen leidt tot ondraaglijke pijn en verdriet. En tot voortdurende onzekerheid over de afloop als een volgende boot uitvaart. Geloof, hoop en liefde zorgen in barre tijden voor nog enig houvast. Hoewel een enkeling dat liever invult met sterke drank.
De musical Op Hoop van Zegen weet het toch wel sombere tijdsbeeld goed neer te zetten. Om met de cast te beginnen, die is overall gezien erg goed waarbij de hoofd- en belangrijke bijrollen zelfs uitstekend ingevuld zijn. Bill van Dijk speelt de harteloze reder Bos, de op het eerste gezicht zo gedistingeerde zakenman die zich door zijn boekhouder echter zeer gemakkelijk laat overhalen om verzekeringsfraude te plegen en daarbij letterlijk bereid is over lijken te gaan. Iemand die tot zo’n daad in staat is, moet wel erg veel met zichzelf en erg weinig met anderen op hebben. Zelfs Bos’ vrouw en dochter hebben dan ook weinig in te brengen tegen de tirannieke maniertjes van Bos, die liever naar anderen wijst dan naar zichzelf. Of zou hij ergens toch een geweten hebben? Van Dijk zet het personage van Bos zo overtuigend neer dat je als toeschouwer met gekromde tenen Bos’ daden aanschouwt. Vocaal klinkt Van Dijk als vanouds en even mijmer je terug naar de ‘gouden eeuw’ van de Nederlandse Musical waarin Van Dijk onder andere schitterde in Cyrano en Miss Saigon.
Joke de Kruijf heeft als echtgenote van Bos helaas een bescheiden rol, maar op de momenten dat ze er moet staan doet De Kruijf dat met verve. Spel en zang zijn zoals gewoonlijk erg goed met een tweetal momenten waar De Kruijf echt de ruimte krijgt om haar vocale bereik te etaleren.
Rolf Koster speelt de sluwe en keiharde boekhouder Kaps, die zijn baas moeiteloos weet te verleiden tot de firma ‘list en bedrog’. Waarbij Koster door zijn stemgeluid en motoriek toch ook wel een geestig tintje aan het nare karakter van Kaps weet toe te voegen.
Misschien wel de meest in het oog springende rol in Op Hoop van Zegen is die van Kniertje, gespeeld door Mariska van Kolck. Kniertje is een gelovige, koppige vissers weduwe, die ondanks haar tragische gezinsverleden en alle waarschuwingen ten spijt haar twee overgebleven zoons toch met De Hoop laat uitvaren. Daarbij haar jongste zoon Barend tot wanhoop drijvend, zo treffend gespeeld door Robin Smits. Maar hoe groot de tegenslagen ook zijn, Kniertje straalt een totale berusting in haar lot uit. Van Kolck neemt het publiek op het oog moeiteloos mee in Kniertje’s bekrompen wereldje en haar finale is overtuigend, hoewel wat statisch geregisseerd. Dat lijkt een bewuste keuze te zijn nu er opvallend vaak vanuit (stil) stand wordt gezongen.
Over zang gesproken, de score van Op Hoop van Zegen is erg fijn en wordt over het algemeen prachtig weg gezongen, al maken enkele jonge castleden her en der nog een kleine uitglijder.
Tenslotte het decor, dat sober en statisch is. Een bescheiden boeg van De Hoop, wat golven en wolken en een aflopend centraal gelegen podiumdeel dat als stijger deel dienst doet. Decordelen bewegen nagenoeg niet. En zelfs de levensbedreigende storm waarin De Hoop terecht komt wordt minimalistisch weergegeven. Het is op zich geen verkeerde keuze om zo’n levensbepalende gebeurtenis dermate abstract weer te geven, dat je veel, zo niet alles aan de verbeelding overlaat. Maar tegelijkertijd hunker je er als publiek naar om meegesleurd te worden in de ontknoping van een tragedie van deze omvang. Dat gebeurt in deze productie niet; de impact is wat flauwtjes en daarmee komt de scene, waar eigenlijk alles om draait in deze voorstelling, minder binnen dat je zou verwachten. Op Hoop van Zegen is al met al een keurige productie, die garant staat voor een mooie theaterbeleving. Maar echt verbluffen doet deze voorstelling niet.
