LET OP!!!!!
Dit verslag kan spoilers bevatten als je nog niet bekend bent met Tarzan of jezelf nog compleet wil laten verrassen door deze produktie.
Als gevolg van een schipbreuk spoelen een onbekende vader en een moeder met hun pasgeboren kind aan land aan de rand van de jungle van Afrika. In diezelfde jungle verliezen een andere vader en moeder, Korchak en Kala, hun kind aan de klauwen van Sabor, het luipaard. Deze vervolgt zijn pad door de jungle en vermoord de ouders van het kind dat later door Kala gevonden zal worden. Ze noemt hem: Tarzan. Als Korchak Tarzan niet wil accepteren als deel van de familie verbant hij hem. Kala gaat met hem mee, maar als Tarzan jaren later Sabor weet te doden gaat Korchak overstag en wordt Tarzan opgenomen in de familie. Als op een dag Jane Porter op Tarzan’s pad verschijnt ligt zijn hele wereld overhoop, want waar hoort hij nu eigenlijk thuis…
Tarzan was van oorsprong natuurlijk een Disney Classic van eind vorige eeuw. Niets Disney’s grootste film. Niet Disney’s grootste succes. Niet Disney’s meest populaire. Het enige bijzondere was dat Phill Collins de muziek schreef bij deze film over het zoeken naar je eigen identiteit (Een immer actueel thema)... En toch koos het team van Disney Theatrical Productions juist voor deze film als hun nieuwe theaterproductie. Phill Collins breidde zijn score uit met negen nieuwe songs die de kwaliteit van de filmscore wel degelijk evenaren. No Other Way en Everyting that I am passen perfect en behoren tot de hoogtepunten. De arrangementen doen geregeld denken aan de muziek van Mark Mancina (niet onlogisch aangezien deze man ook de filmscore schreef) en Danny Elfman omwille van de percussie.
Vanaf het begin waren de meeste mensen nogal sceptisch, want hoe breng je een film als Tarzan met zoveel dierlijke karakters op de planken zonder te vervallen in het ‘trucje’ van The Lion King. Pichon Baldinu van De La Guarda werd aangetrokken en tezamen met ontwerper/regisseur Bob Crowley ontwierp hij een prachtig concept dat vooral indrukwekkend oogt. Het toneel is omringd door groene ‘beliaande’ muren die ver de hoogte in reiken. Het is wel zo dat na de openingsscène het decor blijft zoals het is… Er wordt veel ‘gevlogen’ in Tarzan, maar naast het vliegwerk is er ook een massa aan bungee-jump-werk wat zich veelal afspeelt boven het hoofd van het publiek, vooral de eerste keer zijn de reacties vanuit de zaal hilarisch. De hoeveelheid vliegwerk die voorbij komt duidt er op dat er achter de schermen ontelbaar veel mensen aan het werk moeten zijn om al die apen in de lucht te houden.
De enige rechtvaardige vergelijking die je kunt trekken met The Lion King is dat de openingsscène de meest indrukwekkende scène is uit het hele stuk. Door complete tableaus te kantelen krijg je een totaal andere belevenis en lopen scènes naadloos in elkaar over. Vlak voor de pauze, als Jane haar intrede doet, tovert Crowley een keur aan planten op het podium door middel van spectaculaire kostuums. Naast deze planten is de opkomst van de vlinder, begeleid door prachtig licht, een plaatje om te zien. Als Jane vervolgens vast komt te zitten temidden van een toneelvullend spinnenweb komt er ook nog een onaangenaam grote spin naar beneden zakken, die gelukkig erg ver van rij vijftien verwijderd blijft…
Bob Crowley’s regie is duidelijk en overzichtelijk ook als het toneel gevuld is met hobbelende apen. Het book van David Henry Hwang is niet het beste book dat ooit is geschreven, ook niet het slechtste, maar toch valt het hier en daar wat in elkaar omdat er allemaal zo verdomd weinig gebeurd. De belangrijkste relatie van het stuk tussen Tarzan en Jane is vrij simpel zonder dat er enige vorm van conflict ontstaat. Daar tegenover staat de relatie van Kala en Korchak vanaf het begin onder vuur en ondanks hun sterke liefde hebben de twee aardig wat conflicten te overkomen. Het is natuurlijk vrij apart dat de relatie van twee bijrollen vele malen boeiender is dan die van de hoofdpersonen. Het is daarnaast ook vreemd dat Tarzan steeds ouder wordt in z’n uiterlijk, maar dat dat niet het geval is bij de Gorilla’s. En dan is het ook nog vreemd dat Kala de familie verlaat met Tarzan om letterlijk drie seconden later weer temidden van een hele bups apen te slingeren. De choreografie van Sergio Trujillo is grof van beweging, maar in het totaalplaatje wel strak uitgevoerd. De manier waarop de apen gebruik maken van hun lianen in de choreografie maakt het als geheel dynamischer en boeiend. Natasha Katz heeft zichzelf al diverse malen bewezen bij de producties van Disney en Tarzan is daarop geen uitzondering. Het lichtontwerp sprankelt en weet iets van dynamiek mee te geven aan het toch wel statische decor. Vooral het effect van de duizenden ‘vuurvliegjes’ is heerlijk om te zien, zeker als bijna de hele zaal er mee gevuld wordt.
Martine Bijl neemt revanche. Haar zesde musicalvertaling kan zich eindelijk weer meten met de kwaliteit van haar eersteling 42nd Street. Natuurlijk valt er nog wel wat op aan te merken, zo is het dodelijk zonde dat No Other Way is vertaald als Het Moet, Het Moet. De lading van het nummer is anders nu dan in de broadwayversie, waar Korchak in het engels aan het einde opbiecht dat het gewoonweg niet anders kon zegt hij in het nederlands dat z’n vrouw hem verraad, maar dat hij weet dat dat moet… De lading van Waiting for Moment is in het engels ook deels anders dan in het nederlands onder de titel Van Zo Ver. En de klemtoon in het nummer Strangers Like Me dat werd vertaald als Het Zijn Geen Vreemden ligt zo vreemd dat ik intern aardig dubbel lag van het lachen. Buiten dat is de vertaling prima op orde zonder de rare kronkels uit Beauty and the Beast (Bulldozers in de 17e eeuw) en The Wiz (De wind is duister). Mooie teksten waarbij vooral Verloren Verleden, Als De Maan Bij De Sterren en Heel Mijn Leven een pluim verdienen.
Ron Link is een ontwapenende Tarzan, nieuwsgierig en toch dat stukje onschuld. Zijn stem is zuiver en vol met een prettige klank. Het was jammer dat op een bepaald punt z’n stem niet lekker ging, alsof er een kikker in z’n keel zat. Buiten was ’t een prima vertolking en mag Ron zichzelf absoluut een ontdekking noemen. Chantal Janzen mag als Jane eindelijk doen waar ze oprecht goed in is: Grappig zijn, maar dan wel op de juiste manier. Chantal beschikt over een perfecte komische timing, maar met de verkeerde regisseur kan dat slecht uitpakken, zoals in Beauty and the Beast waar haar Belle te pas en te onpas grappig liep tee doen. Als Jane komt het allemaal veel meer uit de rol en uit de onbeholpenheid die Jane ervaart. Het is oprecht heerlijk om te zien en ze heeft de lachers op haar hand. Het mooiste koppel van deze musical is onbetwist Jeroen Phaff en Chaira Borderslee als Korchak en Kala. Jeroen Phaff is imposant als Korchak en geloofwaardig als respectvolle leider van de stam, de kracht die hij uitstraalt draagt bij aan het imposante van de openingsscène. Eerlijk is eerlijk, ik was niet onder de indruk van Chaira Borderslee in Aida. Op de avond dat ik haar zag had ze zichzelf een vreemd Surinaams accent aangemeten en haar noten waren niet zo zuiver als ze hadden moeten zijn. Toen ze bij de televisie audities voor Tarzan Jij Woont In Mijn Hart zong vreesde ik het ergste, maar niets is minder waar. Haar Kala is een sterke vrouw die haar mannetje staat in de machowereld van de gorilla’s. De scènes met de jonge Tarzan waren aandoenlijk en oprecht en ik kon een traan in mijn ogen niet tegenhouden. Haar zang was niet optimaal en ik ben bang dat Jij Woont In Mijn Hart altijd een probleemnummer zal blijven voor haar, haar overige songs waren namelijk wel zuiver. Tim Koper speelde een prima jonge Tarzan, waarvan aardig veel verwacht word als het aankomt op spelen, zingen, acrobatiek en vooral geen hoogtevrees, want voor een kind is het Circustheater toch een stuk hoger dan voor een volwassene. Hans Ligtvoet en Arie Rustenberg spelen hun rollen als Professor Porter en Clayton prima, maar hebben erg weinig podiumtijd om hun rol echt uit te diepen, vooral Clayton heeft daar last van. Hans Ligtvoet is vooral leuk in de scènes waar Professor Porter zijn dochter beter begrijp dat zijzelf en haar met hints uitlegt wat ze voelt. Clayton Peroti speelt en zingt een lekkere Tark en een erg trouwe vriend die Tarzan nooit zal laten vallen. Zijn stem is helder en zuiver en prettig om naar te luisteren. Zijn energieke prestatie is vooral super in Trashing The Camp. Het ensemble valt niet individueel te benoemen, omdat ze zich als groep gedragen en daarin ook echt een geheel zijn: De trouwe gorilla stam. Daarnaast hangt het ensemble een groot deel van de voorstelling onderste boven, wat het er allemaal niet veel makkelijker op maakt.
De voorstelling die ik zag was pas de tweede try out en het zit nu al goed. Er gingen uiteraard wat dingen fout, zo werden twee voordoeken voortijdig weggerukt door zowel de jonge als de volwassen Tarzan waardoor het publiek een doorkijk had naar de afbraak van het decor erachter. Het geluid zat nog niet helemaal lekker, maar dat is toch min of meer een soort tradtitie bij try outs… Overigens was het nu niet dat het geluid te zacht was, maar juist te hard. Zodra het ensemble de koorpartijen in een aantal songs inzette ging dat zo oorverdovend hard dat er geen solist meer te horen was.
Tarzan’s grote makke is en blijft het magere book. Het zit wel keurig en gestructureerd in elkaar, maar wil nergens echt spannend of bijzonder worden. Er zitten geen gaten in, maar het script heeft geen meerwaarde gekregen ten opzichte van de film (zoals dat bij Beauty and the Beast wel het geval is). Het voelt soms dan ook nogal kunstmatig opgerekt.
Al met al is Tarzan een leuke avond uit. Een avondje spektakeltheater voor de liefhebbers. Als je alleen Sondheim kunt waarderen moet je Tarzan vooral vermijden, maar als je je durft over te geven valt er bij Tarzan schaamteloos veel te genieten van al dat moois dat ten tonele wordt gevoerd.
* Kleine toevoeging: Bij de openingsscène rolden de tranen over mijn wangen. Ik bedoel dan niet één enkele traan, maar ik voelde ze echt stromen. De kracht van deze proloog is zo heftig en de wisselingen in de emoties en toon zo sterk dat het me absoluut raakte.
