!!! LET OP !!! spoilers !!! LET OP !!!

Ganesha een perfecte god, superlatieven schieten te kort

Wat  : Ganesha een perfecte god
Wie  : Ellen Pieters, Jan schepens, Jorik Buijs, Frédérique Sluyterman van Loo
Waar  : M-Lab, Amsterdam
Wanneer  : 28 November 2007

Een Rescensie geschreven door sebas17

Het M-lab laboratorium voor nieuw muziek theater gelegen in Amsterdam. Hier was een korte tijd geleden de eerste workshop voorstelling van dit theater te zien. Nu is het de beurt aan de tweede workshop voorstelling “Ganesha een perfecte god”. In de wandel gangen van musical minnend Nederland hoor je al weken geluiden als “geweldig” en “meesterlijk”. Want deze voorstelling is al een keer eerder gebracht als afstudeer project van één van de leerlingen van de “Frank Sanders Academie voor musical theater”. En toen was het zover de eerste van vier voorstellingen (28-11-2007 t/m 31-11-2007). De Foyer van het M-Lab leek minder vol dan normaal maar toch was het uitverkocht. Met de maker van het originele toneelstuk in de zaal (Terrence MCnelly) kon de voorstelling beginnen.

Aan de hand van het verhaal, de muziek, het decor, kostuums en de cast zal ik u meenemen in mijn beleving van deze show om te beginnen met het verhaal.

Twee vrouwen Margreet (Ellen Pieters) en Karin (Frederique Sluyterman van Loo) beide in het midden van hun leven, met een verleden en hun eigen strubbelingen reizen naar India, met elk hun eigen reisdoel. Zoals de verhalen vertellen kom je jezelf tegen in India, zo ook geld dat voor deze beide vrouwen, beiden hebben ze een zoon verloren en Margreet vreest voor haar toekomst. Hoe gaan ze hier mee om en zijn ze eerlijk en open tegen elkaar. Twee vrouwen die zich voor doen als het zelfde maar aan het oppervlak zo verschillend zijn (de ene is spiritueel en zweverig en de ander is strak en geordend), toch is er dieper verborgen iets dat ze verbind en dat hun tot een geheel maakt. De god Ganesha (Jan Schepens) laat de beide dames dit inzien mede door rituelen, gewoontes en ervaringen uit India. Een spirituele risico volle reis die je maakt samen met Karin en Margreet, want zo als wordt gezegd: “ wie kom je tegen in India?... Jezelf…”. 

Een mooi verhaal waar heel zorgvuldig mee om is gesprongen, gevoel en humor lopen vlekkeloos in elkaar over, een lach en een traan wisselen elkaar zonder probleem af. Toch is er een ontbrekende schakel in het script. Verteld wordt dat beide dames een zoon hebben verloren, het enigste wat ze verenigd, alleen weet Karin dit niet van Margreet. Aan het eind waar Margreet ontdooit verteld ze Karin van haar aandoening waar ze nog niemand van heeft verteld, maar waar blijft de openbaring dat zij ook een kind heeft verloren? Dit is dan ook het enigste kritiekpuntje op het scriptwaar op een mooie wijze om wordt gegaan met het materiaal dat dit verhaal te bieden heeft.

De muziek van Rhody Mathijs met liedteksten van Allard Blom Klinken heerlijk en open in de oren. Moeiteloos weet je jezelf in de tijd en plaats beleving te plaatsen door deze ondersteuning. Mooie duetten en meerstemmige stukken en emotionele solo’s zetten song na song de toon en leggen de lat om je te verbazen telkens hoger. Maar ook hier is er prima in geslaagd net als het scriptwordt ook hier de lach afgewisseld met een traan op een subtiele manier. Het kritiek puntje op de muziek is echter het ontbreken van achtergrond muziek in sommige scènes, zo nu en dan valt er een stilte na een slotakkoord van een song wat dan weliswaar wordt opgevuld door de mensen op het podium, maar de beleving zou completer zijn wanneer deze stilte wordt vervangen door achtergrondgeluid.

Wat wel ondersteunt bij de beleving is het decor en de rekwisieten,. Geen overmatig gebruik (zoals we van het M-Lab gewend zijn) maar subtiliteit, koffers dienen als banken tafels en dergelijke een toevoeging van twee zitblokken om de illusie te vergemakkelijken en de plaatjes kloppend te maken. Maar niet alleen worden deze koffers gebruikt als zitvlakken ook dienen ze samen als boot en vormen ze uiteindelijk de basis voor een weergave van de tasjmahal. De basis van het decor bestaat uit een (witte) catwalk die schuin omhoogloopt en dan doorgaat in een trap die naar het verhoogde gedeelte loopt van het podium van het M-Lab. Halverwege het podium loopt de catwalk zowel links als rechts uit, de coulissen in. De trap is op het middenstuk versierd met bloemen en een Ganesha beeld. Op het verhoogde stuk staat een groot exemplaar van Ganesha welke in een setting staat wat op een tempel doet lijken. Maar de mooiste vondst binnen dit decor is misschien wel de weergave van de tasjmahal. Door slechts drie koffers te situeren en daar drie lampionnen op te plaatsen wordt een prachtige illusie van dit nieuwe wereldwonder gewekt.

De kostuums zijn in basis wit en wil nog wel variëren met gebroken wit en in het uiterste geval van Ganesha goud. Toch ondanks de overeenstemmende witte tinten en weinig kleur is dit niet storend juist het tegendeel, dit brengt een vorm van rust met zich mee waardoor je concentratie volop uitkan gaan van de mensen en de acties op het toneel in plaats van de aankleding.

De cast bestaande uit slechts vier personen waarvan drie dragende rollen en één persoon die alle bijrollen voor zijn rekening neemt, weet met vlag en wimpel te overtuigen. Om te beginnen met Jan Schepens (Ganesha) deze man draagt een charisma met zich mee welke je nieuwsgierig naar hem maakt maar je ook het idee geeft dat je zo ver mogelijk bij hem vandaan wil blijven. Dit gaat gepaard met een rust die vanuit de theaterstoelen voelbaar is. Ook vocaal sleept deze man je mee net als zijn uitstraling is ook zijn stem één en al rust.

Ellen Pieters krijgt hier de kans om het tegenovergestelde personage neer te zetten als dat ze in “Wat zien ik?!” mocht doen. Dit maal geen hoer maar een dame uit de middenklasse. De groei van een personage en het erkennen van het probleem van een personage is nog nooit zo mooi en overtuigend gespeeld als door deze mevrouw. Haar stem is er één waarvan je moet houden en als je dat éénmaal doet dan verzuip je erin.

De meest emotionele rol is toebedeeld aan Frederique Sluyterman van Loo. Haar personage is zweverig en een beetje los van de aarde, iets wat je meteen gelooft. Een wanneer ze gegrepen wordt door de confrontatie met haar acties uit het verleden is het moeilijk niet met haar mee te huilen. Haar tranen zijn oprecht en ze lijkt dan ook daadwerkelijk zelf aangeslagen te zijn door wat haar personage overkomt. Vocaal is alles ook bij deze dame dik in orde. Een minpuntje is alleen dat ze soms de neiging heeft om ietwat onduidelijk te articuleren en dan heb je zelfs als je op de eerste rij zet moeite met het verstaan van deze vrouw. Maar dit kleine euvel doet onder voor haar grandioze prestaties.

En dan kan de grootste hulde naar Jorik Buijs. Deze man neemt in zijn eentje meer dan zeven bijrollen voor zijn rekening zonder het publiek in de war te laten raken. Geen moment bestaat er twijfel wie deze man op dat moment is. Dat wil toch wat zeggen over de acteer prestaties van deze man, zeker gezien de kostuums waar hij mee moet werken grotendeels gelijkend zijn.Wanneer hij als lepralijder vraagt om liefde is het gewoonweg onmogelijk voor een deel van de zaal om het droog te houden. Vocaal weet deze man meer dan te overtuigen en zo bewijst het M-Lab wederom dat hier talent op het podium staat wat een grote belofte doet voor de toekomst.

Het laatste punt wat ik aan wil stippen is het versterkt spelen (met microfoon). Gebruikelijk is het in het M-Lab dat er onversterkt wordt gespeeld, dit was echter bij deze voorstelling niet het geval. dit ging daardoor wel ten koste van in eerste instantie de beleving. Door het werken met microfoons distantieer je het publiek van wat er op het toneel gebeurd. En het tweede is dat het ten koste gaat van de geluidskwaliteit. De muziek klonk doffer dan normaal, en je merkt dat de akoestiek in het M-Lab niet honderd procent meewerkt wanneer er versterkt wordt gespeeld.

“Een perfecte god bestaat niet” aldus Ganesha. Deze musical komt echter wel heel dicht in de buurt van het superlatief “Perfect”. Maar om die status te bereiken zal er hier en daar nog gesleuteld moeten worden maar dat mag de pret niet drukken. Zo’n mooie voorstelling als deze zie je maar zelden.