Eclectisch. Een mooi woord voor ‘van alles wat’. En ook een mooi woord voor ’14 de musical’, een nieuwe originele musical over voetballegende Johan Cruijff. In een onnavolgbaar tempo volgen de meest uiteenlopende stemmingen en muziekstijlen elkaar op om het levensverhaal te vertellen van een jongen die zijn vader op jonge leeftijd verliest, daarom naar eigen zeggen iets extra’s moest doen en voortdurend voor zichzelf op moest komen. Waarna de eigenwijze donder de beroemdste voetballer ter wereld werd.
Prestatie
Centraal in de voorstelling staat het enorme werk dat hoofdrolspeler Tobias Nierop gedurende bijna drie uur verricht. Nierop is fenomenaal als Cruijff: zijn dictie, alsof hij een chronisch verstopte neus heeft, zijn duizelingwekkende redeneringen, zijn oogopslag, ze zijn dan misschien niet allemaal een-op-een, maar wat een prestatie krijgt het publiek te verwerken. En dan te bedenken dat schrijver-regisseur Tom de Ket de acteur al een paar jaar in zijn stal had: in 2019 speelde Nierop een belangrijke rol in De Kets openluchtspektakel Mammoet.
Sterk tegenspel biedt Myrthe Burger in de rol van Cruijffs echtgenote Danny Coster. Ze is geen spraakwaterval, geen theorieënspuwer, maar bedient haar man wel op de juiste momenten van repliek. De eerste huwelijkscrisis tussen Johan en Danny levert een van de mooiste scènes van de avond op.
We ontwaren ook nog een nieuw, hoopgevend talent tussen alle spelers. Direct al in het openingsnummer blaast Milan Sekeris als Piet Keizer met zijn stem alle kijkers op de eerste rijen zonder uitzondering van hun stoel. Toegegeven, Sekeris klinkt wat ongepolijst, maar zijn présence en lef maken hem de ontdekking van de voorstelling.
Een verhaal vertellen
En dan hebben we het nog niet eens over de prachtige, ongetwijfeld peperdure decors en kostuums. Buiten het zicht van het publiek moet zich een heus pakhuis aan spullen verborgen houden. Maar toch, de productie bezorgt ons geen avond om juichend van naar huis te gaan. En dat heeft te maken met het script. Natuurlijk, Tom de Ket strijkt ons graag tegen de haren in met grillige kwinkslagen en dito vertelstijl - in de scène rond het beruchte zwembadschandaal bijvoorbeeld wordt vrolijk gegenderbenderd. Maar 14 de musical lijkt zo in de ban van zijn hoofdpersonage, dat hij vergeet ons een verhaal te vertellen.
Het lijkt of men zo overdonderd werd door het talent van Tobias Nierop, dat de voorstelling vaak meer een conference lijkt, waarmee Nierop zijn kunsten rijkelijk kan vertonen. Tel daarbij op dat het script te veel bekende gebeurtenissen rond Cruijff wil vertellen. Alsof bij de voorbereiding iedereen zijn ideeën en invallen op een whiteboard mocht stiften (de ontmoeting met Danny, niet meegaan naar Argentinië, het overlopen naar Feyenoord) en Tom de Ket daarna alles keurig chronologisch opsomde in een script. Het resultaat is geen voorstelling die een verhaal vertelt, maar ons trakteert op een reeks losstaande sketches, elk met nieuwe rekwisieten en nieuwe kostuums met het nostalgische oranje-bruine kleurenpalet van de seventies, immer uitmondend in een lied in een nieuw tijdperk uit de muziekgeschiedenis.
