Rosa van Dijk, de intelligente maar onzekere puber van de populaire Hoe overleef ik-boekenreeks, is volwassen geworden. En dat valt haar zwaar. De puberproblemen zijn over, maar de volwassenheid brengt zijn eigen obstakels met zich mee. Rosa weet vooral niet welke volgende stap zij in haar leven moet zetten. Helemaal nu ze haar moeder aan een ernstige ziekte heeft verloren en haar stiefvader met zijn kersverse liefde een nieuw leven in het buitenland wil beginnen. Ze besluit haar oude vriendinnen samen met haar goede vriend Jonas op te zoeken in Portugal. Vriendinnen die zij uit het oog is verloren. Daar aangekomen ontdekt Rosa dat zij niet de enige is met een quarter life crisis.
Francine Oomens boek Hoe overleef ik alles wat ik niemand vertel is door Millennium Theater omgezet naar een musical. En evenmin als de grote dilemma’s van millennials valt de musical niet mee. Verre van. Het openingslied al is dieptreurig en lijkt niet te willen ophouden. Vanaf de eerste minuut wordt ons opgelepeld dat het leven van Rosa loodzwaar is. Bovendien krijgen we de stemmen in haar hoofd te horen. Niet één stem, maar wel vier verschillende. Sterker nog, de stemmen zijn acteurs die als heuse kwelgeesten voortdurend ontmoedigende opmerkingen afvuren over haar beslissingen en gedrag. En alsof dat niet genoeg is, geven de stemacteurs hun pesterijen nadruk door ze achter felle bouwlampen te roepen die gericht zijn naar het publiek. Wanneer het openingslied eindelijk klaar is – en het verhaal mag beginnen -, zijn we al doodop en is ons zicht een tijd verblind door witte vlekken.
foto: Annemieke van der Togt
Voorlopig krijgen we nog niet de kans om op adem te komen. Haar reisgezel Jonas heeft ook een bedroevende lijst problemen, die in het stuk uitgebreid worden gedeeld: een halve ton studieschuld, een caravan als woning, ouders die zijn homoseksualiteit niet kunnen aanvaarden. En als we toe moeten zien hoe Rosa af en toe ook nog haar toevlucht neemt tot lachgas, verliest de dreun-op-dreunverteltrant van het stuk zijn kracht. Bovendien ontneemt de keuze om acteurs de stemmen in haar hoofd te spelen de hoofdrolspeelster de kans om haar mentale crisis zelf mooi uit te beelden. De stemmen roepen simpelweg wat er mis is en Marieke Goemans, een degelijk actrice, hoeft alleen te reageren.
Bij vlagen doet Hoe overleef ik denken aan de beroemde Broadwaymusical Dear Evan Hansen. Ook een musical over jongeren in crisis, maar dan tieners. Flarden van You will be found doemen op. En wanneer de hoofdpersoon een lied lang verwijten toegesmeten krijgt van haar tegenspelers, horen we het grote voorbeeld Good for you erdoorheen, waarin Evan Hansen lik op stuk krijgt van zijn moeder en klasgenoten. Maar terwijl Dear Evan Hansen naar klassieke hoogten wordt getild door de stuk voor stuk gedenkwaardige songs van Pasek & Paul, moet Hoe overleef ik volstaan met redelijke tot aardige songs.
Eindelijk, echt eindelijk wanneer het vriendenkwartet compleet is in Portugal, krijgt het publiek een beetje respijt. Jonas ontmoet een knappe strandjongen, Jurriaan, en het daarop volgende proces van aantrekken en afstoten groeit uit tot geestige en soms ontwapenende momenten. Mitch Blaauw en Twan Bosschaart hebben zienderogen plezier in het spelen van hun scènes. En het publiek kan niet anders dan de twee jongens te steunen. Het hoogtepunt van de voorstelling.
foto: Annemieke van der Togt
De musical heet toch ‘Hoe overleef ik…’? En Oomens boekenreeks was toch mede populair geworden door het rijke aanbod aan overlevingstips? Heel even komen er drie langs, maar echt veel doen de geplaagde millennials er niet mee. Want de grote stap naar de omwenteling in het verhaal, de doorbraak naar de goede afloop, zetten zij niet door een of meerdere overlevingstips uit te voeren. Integendeel, ze nemen hun toevlucht tot geestverruimende middelen. En het is die enorme trip die hen bevrijdt van hun mentale crisis.
Dus geeft de musical toch antwoord op ‘Hoe overleef ik?’, zij het een heel onverwacht antwoord.
