Recensie

Voetjes van de vloer voor Josephine Baker

Josephine B is een mooie muzikale kennismaking met een ikoon uit de vorige eeuw. Inclusief Musicalworld.TV's gefilmde verslag met Leki, Hein Gerrits, Dieter Spileers en Allard Blom.

Judas Theaterproducties bracht ons de afgelopen jaren absolute hoogtepunten als Ganesha en Lelies, musicals vol drama, en bijzonder indrukwekkend. Josephine B. wordt gepresenteerd als een musicalrevue, en dat klinkt toch als een stijlbreuk. Maar waar de meesten van ons bij de naam Josephine Baker aan een bijna naakt revuemeisje in een bananenrokje zullen denken, bevat haar levensverhaal toch genoeg drama om de voorstelling ook inhoud te geven.
Begin 20er jaren van de vorige eeuw ontvlucht Baker haar geboortestad St.Louis. Met een Amerikaans gezelschap gaat ze optreden in Parijs, waar ze wordt “ontdekt” Als mooi ensemblemeisje wordt ze hoofdrolspeler, maar daarvoor moet ze wel nagenoeg naakt, in een bananenrokje op het podium gaan staan.  Dat zint haar niet, maar de woorden van de schilder van de affiche Paul Colin, en haar wil om in Parijs te blijven, zorgen er toch voor dat ze het doet. Ze wordt al snel een grote ster in Parijs, maar als ze vervolgens in New York optreedt, wordt ze neergesabeld. Ze keert weer terug naar Frankrijk, waar ze nog steeds een ster is. Aan het begin van de Tweede Wereldoorlog wordt ze door Jacques Abtey benaderd om te spioneren. Met Abtey in haar kielzog en oorlogsgeheimen in de koffers reist ze de wereld over. Later in de oorlog treedt ze op voor de troepen, en begint haar antidiscriminatieperiode. Waar bij haar optredens blank vooraan zit en zwart achteraan roept ze hen op te mengen. Op persoonlijk vlak is er een drama. Waar ze altijd roept dat ze 20 kinderen wil, blijkt haar zwangerschap buitenbaarmoederlijk. Ze verliest het kind, en de mogelijkheid er ooit nog één te krijgen. De rest van haar leven staat in het teken van de strijd tegen discriminatie, en haar kinderwens, want beiden lopend gierend uit de hand.

De Dailymotion-versie van deze reportage:


De voorstelling komt een beetje traag op gang. De eerste akte is lange tijd onderhoudend, maar mist wat spanning, ondanks de cliffhanger met de vraag wat er nu precies in St. Louis is gebeurt, dat ze zelfs niet meer terug wil om de begrafenis van haar zus bij te wonen. Pas als de oorlog begint, en in een geweldig nummer alles door elkaar begint te lopen krijgt de voorstelling vaart én spanning, die het niet meer kwijt raakt. De rode draad van Baker als kat met negen levens werkt daarbij goed. Het slotbeeld van de voorstelling is gelijk aan het aanvangsbeeld Baker in een glitter-kokerjurk met een enorme verentooi, meer diva kun je het niet hebben.
De gekozen wat fragmentarische vertelwijze biedt de ensembleleden ruimte om ook solo te schitteren. Dat ze dat samen kunnen blijkt al vanaf het begin, waar ze geweldige samenzang laten horen en strak danswerk laten zien. Maar het is leuk om Jan Schepens een aantal bijzonder platte types te zien spelen, alvorens hij als Jo Bouillon prachtig tegenspel biedt tegen een obsessieve Baker. Hein Gerrits horen we zingen als nooit tevoren, als de charlatan De Abatino. Alexander Metselaar maakt kunstschilder Paul Colin een warm mens, en zorgt ervoor dat de eerdere voorspelling (bij Domino) dat we hem vaker zullen horen wordt gehandhaafd. Maar ook in de kleinere rollen kunnen zij, en de overige heren (Laurenz Hoorelbeke, Dieter Spileers en Guy van Damme) genoeg van hun kwaliteiten laten zien.
Natuurlijk staat de spot op Leki als vertolkster van de hoofdrol. Zonder enige professionele acteerervaring brengt ze het er bijzonder goed van af. Ze speelt veelal overtuigend, al mist hier en daar nog een nuance. Dit heeft als gevolg dat het even duurt voordat je in haar verhaal wordt meegezogen, en dat je wel meeleeft, maar niet echt wordt geraakt.

Waar veel biografische musicals niet verder komen dan een flutverhaaltje rond een musicalconcert met greatest hits van de artiest (denk aan de Tina Turner musical Soul Sister bijvoorbeeld)  is Josephine B duidelijk het tegenovergestelde. De vertelling gaat voor de hits. Echte liefhebbers zullen misschien teleurgesteld zijn in het geringe aantal Baker-nummers dat in deze voorstelling te horen is, maar de muziek die Sam Verhoeven geschreven heeft, en die gearrangeerd werd door Pol van Fleteren past perfect in het tijdbeeld, en de revue-wereld van Josephine Baker.

Een voorstelling waar de makers weer buitengewoon trots op mogen zijn.

 

 

 

23 February 2013
Première
Antwerpen
Fakkelteater - Rode Zaal
Website producent
josephine b, josephine baker, musical, leki, karoline kamosi, hein gerrits, dieter spileers, allard blom, laurenz hoorelbeke, musicalworld.tv, antwerpen, fakkelteater, judas