Recensie

Life Interrupted SHOAH a musical

De omstreden musical Life Interrupted; SHOAH a Musical ging vanavond in première in het Compagnietheater. Kun je een musical maken over een concentratiekamp?

Vooraf veroorzaakte de productie Life Interrupted; SHOAH nogal wat ophef. Er kwamen kritische geluiden uit de Joodse gemeenschap waarbij vooral werd getwijfeld aan de mogelijkheden om van zoiets gruwelijks als de concentratiekampen een musical te maken. Maar musical is een theatermedium wat misschien wel bij uitstek geschikt is om grote emoties en gruwelijkheden te verbeelden. Musicals over massamoordenaars (Sweeney Todd), de Vietnamoorlog (Miss Saigon) en de Tweede Wereldoorlog (Soldaat van Oranje, Cabaret) zijn zeer succesvol gebleken. Maar toch ligt de Jodenvervolging, zeker als je die zo expliciet laat zien als in deze voorstelling, gevoelig. Life Interrupted slaagt er helaas niet helemaal in om weg te blijven van overdadig sentiment.

De voorstelling vertelt het verhaal van een aantal Joodse personages die te maken krijgt met de steeds grimmiger sfeer voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog. We maken kennis met Edith, een studente medicijnen, en haar broer Simon. Simon is verliefd op Miriam en tegen de achtergrond van de steeds meer opkomende Jodenhaat besluiten de twee te trouwen, dromend van een nieuw bestaan in Palestina. Ondertussen zien we constant Josef (Goebbels) op de achtergrond, die droomt van zijn succes als architect van de “oplossing”  van het Jodenprobleem. Na de pauze verplaatst de handeling zich naar het concentratiekamp en zien de we gruwelijke gevolgen van Goebbels’ beleid. Edith krijgt een doktersfunctie in het kamp en ontdekt een zwaar verzwakte Miriam die later sterft in haar bijzijn. Simon is uit handen van de Nazi’s kunnen blijven en droomt van een toekomst met zijn bruid, al ziet hij in dat die toekomst twijfelachtig is.

Een verhaal vol grote, bijna niet voor te stellen emoties. De kunst is dan om die subtiel en theatraal te verbeelden. Componist Ian Gale weet er bij vlagen spannende muziek bij te maken. De voorstelling is bijna geheel doorgecomponeerd en doet denken aan de muziek van Boublil en Schönberg. Intense ballades en grote koornummers wisselen elkaar af en weten te boeien. Het grootste probleem van de voorstelling is het libretto. Een gevoelig onderwerp als dit schreeuwt om poëzie, maar helaas heeft tekstschrijver Richard Flynn die niet gevonden. Zijn (Engelstalige)teksten zijn plat, uitleggerig en slaan de plank af en toe lelijk mis. De personages hebben mooie muziek te zingen, maar zitten opgescheept met banale teksten. Dieptepunt wat dat betreft is een zogenaamd vrolijk nummer dat de uitgemergelde vrouwen in het concentratiekamp zingen om de moed erin te houden en dat voornamelijk gaat over de verzorging van nagels. De teksten voorkomen dat je werkelijk gaat meeleven met de personages en dat is voor een voorstelling als deze onvoorstelbaar jammer.

De acteurs zijn van zeer divers niveau, maar buiten kijf staat dat zij zeer intens staan te spelen. Dit is een voorstelling die ze willen laten zien en dat straalt af op het publiek. Ster van de avond is Marnie Baumer die professioneel musicalactrice is en bijvoorbeeld Mrs. Pott speelde in de eerste Engelse tour van Beauty and the Beast. Zij weet van Edith een warmbloedige vrouw te maken en is vocaal uitstekend. Haar “grote” nummers raken het publiek rechtstreeks in het hart, vooral door haar vocale kwaliteiten. Maarten Kos heeft de ondankbare rol van Josef. Hij is de hele avond op het toneel, maar heeft geen enkele interactie met de rest van de cast. Hij begon vocaal wiebelig, maar herstelde zich goed gedurende de avond. Waarom de auteur voor de rol van Josef heeft gekozen blijft een groot vraagteken. Kos staat vol overgave te zingen, maar zit het publiek te wachten op de twijfels en de spijt van Goebbels? Moeten we medelijden krijgen met de bedenker van de gaskamers? Wat mij betreft een hartgrondig nee. Ik vond het een smakeloze toevoeging aan het stuk, maar daar kan Vos als acteur niets aan doen. Ylisha Kily Peters en Naidjim Severina vertolken het liefdeskoppel Miriam en Simon en slagen erin hun vonk over te brengen op het publiek. Beiden zongen bij tijd en wijle prachtig en waren geloofwaardig. De rest van de cast had af en toe duidelijk last van de moeilijkheid van een eerste voorstelling, maar dat is begrijpelijk.

Life Interrupted loopt over van de goede bedoelingen, maar is nog (lang) niet af. Na deze eerste voorstelling zou je de cast en crew een periode van bezinning gunnen om zaken aan te passen en bij te stellen. Het maken van een grote dramatische musical is razend moeilijk en met een goede scripteditor en wat aanpassingen zou Life Interrupted kunnen uitgroeien tot een veel sterkere voorstelling dan vanavond te zien was. Er is een groep bevlogen mensen aan het werk onder leiding van regisseur Terrence Sinclair en ik twijfel geen moment aan hun goede bedoelingen. Maar aan de voorstelling die vanavond te zien was mankeert gewoon te veel en dat is bij een musical over dit onderwerp eeuwig zonde.

Life Interrupted; SHOAH a musical is nog tot en met aanstaande zondag te zien.

10 November 2010
Première
Amsterdam
Compagnietheater
http://www.janroyceproductions.com
Life Interrupted, shoah, musical, recensie, compagnietheater, Ian Gale, Terrence Sinclair, Marnie Baumer, Maarten Kos, Ylisha Kily Peters, Naidjim Severina, Jacco Plooijer