!!! LET OP !!! spoilers !!! LET OP !!!
Het M-Lab de thuishaven voor experimenterend theater. De haven van vertrek van nieuw talent en de haven waar oude bekenden elkaar kruisen. De haven van “De vliegende Hollanderâ€. Van eenendertig Oktober tot en met drie November kan het publiek een viertal workshopvoorstellingen van “De vliegende Hollander bijwonenâ€. Ik was één van de gelukkigen die de allereerste vertoning van dit stukje theater mocht aanschouwen.
Bijna iedereen kent het verhaal van de Hollander wel, de kapitein die uitvaart met Pasen een heilige dag. Het verhaal gaat dat zijn schip de storm die deze dag opsteekt niet overleeft, dat de bemanning met man en muis vergaat op de Hollander na deze is gedoemd te zwerven over de zeven zeeën. Zijn intrede zal overal ingeleid worden door een dikke mist en een zeil gehavend en bloedrood van kleur.
Deze versie gooit het echter over een andere boeg. Het verhaal heeft in eerste instantie plaats in Scandinavië. Vanaf dat punt zal de Hollander de torn van het noodlot over zich afroepen. Net als in het oorspronkelijke verhaal heeft de Hollander (Henk Poort) ook hier zijn spookachtige intrede met mist en een gehavend bloedrood zeil. Ditmaal echter niet alleen, zijn stuurman (Raymond Kurvers) is gedoemd met hem mee te varen. Wanneer hij Scandinavië na jaren weer aandoet treft hij daar Senta (Marle Martens). Senta woont bij haar tante Ingrid (Doris Baaten). Senta woont daar omdat haar vader in het verleden verdwenen is op zee (door toedoen van de Hollander? Dat is wat ze zeggen). Ingrid is eigenaresse van een zeilmakerij welke financieel niet rendabel is en dat terwijl Ingrid deze is begonnen om Senta een toekomst te kunnen geven want zij zal deze erven wanneer ze achttien jaar oud wordt. In het jaar dat Senta zeventien is ontmoet ze Erik (René van Kooten) welke eigenaar is van een timmermansbedrijf aan de kade. Is dit ware liefde? Of voert Erik meer in zijn schild? En wat wil de stuurman nog meer wanneer hij het zijl laat repareren bij Ingrid?
Genoeg gegeven zou je moeten zeggen om er een meeslepend stuk van te maken. Bijna niets dan lof over de voorstelling die ik heb gezien. Om te beginnen met de muziek.
Op het moment dat de ouverture wordt ingezet wordt je gegrepen, er mag hier dan een vierkoppig orkest zitten maar daar merk je niets van. De muziek is bombastisch en waar behoort breekbaar, de teksten die aan de nummers vast zitten zijn diep en ontroerend ze raken waar ze raken moeten. Vooral de meerstemmige stukken zijn adembenemend, je wordt gewoon weg geblazen. De eerste acte gaat voorbij de pauze breekt aan en dan is het terug tijd om weer de zaal te betreden en weer wordt het zelfde staaltje herhaalt het orkest(je) speelt slechts enkele noten van de entr’e act en je zit gelijk weer terug in het stuk. Om het kort te zeggen kan je stellen dat het heerlijke muziek is waar je lekker mee kan weg dromen naar de tijd van de VOC en de Hollander.
Hiervoor noemde ik al de meerstemmige stukken dat deze zo ijzersterk zijn komt mede door de solisten en het ensemble dat staat als een huis (Zie onderaan voor een overzicht van alle solisten en ensembleleden). Als eerste en zeker met recht wil ik noemen Marle Marten die de rol van Senta vertolkt. Dit mogen we beslist de ontdekking van deze productie noemen. Wat een talent. Ze laat je geloven in het onzekere onschuldige meisje dat zich afvraagt hoe het zit met haar vader, de liefde en de Hollander. Er komt een meesterlijk geluid uit deze tante dit mag niet ongezien blijven. Als je met haar niet kan mee leven? Dan weet ik het ook niet meer.
En dan René van Kooten als Erik laat ik zeggen alweer de badguy. Van zijn Gaston imago zal hij nooit meer afkomen. Dit werd mede opgeroepen door een scene die wel heel erg leek op dood het beest uit Beauty and the Beast. Maar hij laat zich ook van een verassende kant zien. Hij perst noten uit zijn stem die we nog nooit van hem hebben gehoord hier en daar kon je horen dat hij er nog moeite mee had en dat hij er nog druk aan moet trainen maar het lukte hem wel en dit was echt een verademing.
Henk Poort is weer als vanouds, na Rembrandt neemt hij weer alle kans om te schitteren in een echt goed stuk. Wat een heerlijke stem heeft deze man toch. De leegte die hij laat zien, de wanhoop en het verlangen doen je denken dat er niemand anders dan hij geschikt zou zijn voor de rol van de Hollander.
Doris Baaten zet een heerlijke tante Ingrid neer en het is echt fijn om haar aan het werk te zien van zo dichtbij. Het voordeel van Doris Baaten is dat zij overkomt als een heerlijke persoonlijkheid, ze kan alles zijn. Als je haar ziet staan als Ingrid kan het alle kanten op wat echt een laagje heerlijke mysterie aan de voorstelling geeft. De rol van de stuurman Raymond Kurvers is nog erg klein en blijft aardig vlak, het lijkt kort dat hij verliefd blijkt te zijn op Ingrid maar daar wordt verder niets mee gedaan dus laat je die gedachte maar varen, maar hij maakt er het beste van en zet een getrouwe en bovenal loyaale stuurman neer die er alles aandoet om zijn kapitein te helpen.
En dan het ensemble daar hoef ik geen woorden aan vuil te maken allen zijn nog niet afgestudeerd maar wat een keeltjes, de een iets mooier en verder ontwikkeld dan de ander maar zeker allemaal talenten. Het ensemble is misschien wel samen met de muziek en Marle Martens een van de sterkste onderdelen van deze vorstelling.
Ja, als je dan de sterkste punten opsomt kom je vanzelf bij de minder sterke punten. Ik zeg wel punten maar kan beter zeggen punt. En dat is de opbouw of beter gezegd uitbouw van het verhaal. Op het moment is er iets te veel inlevingsvermogen en fantasie nodig om alle facetten van het verhaal in te kunnen vullen. Dit komt niet door de minimale vorm waarin de show wordt gepresenteerd maar de informatievoorziening. Her en der iets meer uitbreiding ofwel dialogen met iets meer verklaringen zouden wel op zijn plaats zijn en dan met name de rol van de stuurman kan wat meer diepgang gebruiken.
En zoals hiervoor gezegd de minimale setting is geen enkel probleem naar mijn idee brengt het meer de essentie van het stuk naar boven. Dit stuk heeft dan weliswaar een score dat vraagt om een groot theater en grootse decors, toch zullen de makers moeten oppassen dat deze niet net als bij JOE en overkill aan decor en techniek gaan gebruiken.
Dan nog even kort iets over de avond zelf. Welke gestart werd met een inleidend praatje van Koen van Dijk met de uitleg over wat een Workshopvoorstelling inhoud, en dat er nog nooit iets op één liedje na bij een concert van friends in concert ten gehore is gebracht door Marleen van der Loo (Kijk me aan). De tweede acte werd kort stil gelegd door een technisch mankement aan de trappen deze stonden scheef en dit zou consequenties hebben voor de veiligheid welke dus recht gezet zou moeten worden (dus zelfs bij weinig techniek kan het gebeuren dat er iets mis gaat). En zoals het hoort bij een show als deze werd de avond afgesloten met een DAVEREND lang applaus met een hoop gejoel.
Hebben de heren van Dijk hier dan eindelijk goed te pakken? Als het aan mij ligt wel! Joop van den Ende zat in de zaal en ik hoop dat hij zijn ogen open heeft gehad en z’n knip heeft getrokken voor de rechten van het stuk en voor een contract voor Marle Martens.
Kortom iedereen er zijn NU nog kaarten voor zaterdag middag vrij mocht je dus nog geen kaarten hebben GAAT DIE DAN KOPEN EN GAAT HET ZIEN…
De Cast: Marle Martens, Henk Poort, Doris Baaten, Raymond Kurvers, René van Kooten, Sofie Dirkx, Sander Eckhardt, Isabelle van Gelderen, Marcella Heukels, Mart van den Hout, Pearl Jozefzoon, John ter Riet, Rik van de Rijdt, Eefje Thomassen, Tom Wesselink
