Gisteren ging Billy Elliot in première in Det Ny Theater in Kopenhagen. Na Oslo de tweede productie die ik zie, die totaal anders is dan de originele productie, als het gaat om décor, choreografie, etc. Uiteraard wel hetzelfde script en muziek. Spannend dus omdat je je van tevoren afvraagt wat de Denen ervan maken en of de productie hetzelfde gevoel weet over te brengen als de originele versie.
Waar de Denen veel werk van hebben gemaakt is het décor, dat er werkelijk schitterend uitziet en zeer ingenieus in elkaar zit. Een soort ANNE meets Billy. Het huis van het gezin Elliot komt namelijk in zijn geheel (met open muren) naar voren geschoven op de momenten dat de scènes zich daar afspelen. Compleet met voordeur, een gang met trap naar boven, een soort rommelhok onder de trap en aan de achterkant de keuken. Op de eerste verdieping zien we de slaapkamer van Billy en de badkamer. Al naar gelang waar de scène zich afspeelt draait het huis om zijn as. Met een beetje draaien en een paar extra wanden die aanschuiven komt uit dit décorstuk ook het buurthuis tevoorschijn. Beide locaties ademen de sfeer van de jaren ‘80 uit en voegen echt iets toe aan de productie. Verder spelen een aantal scènes zich duidelijk af op straat, met de voordeuren van de huizen, en grote muren.
Geen filmpje aan het begin, maar een soort van nieuwsbericht (als ik het allemaal goed heb begrepen) over de situatie in Engeland, gevolgd door de ‘laatste’ sportberichten, waarna The Stars Look Down wordt ingezet. Mijnwerkers komen in een lift naar boven en daarna wordt het enigszins statisch als iedereen op een rijtje staat en het nummer verder wordt gezongen. Een leuke vondst is wel de typisch Engelse telefooncel, waar George via de telefoon het nieuws krijgt van de staking die doorgaat, waarna tall boy zijn vooraankondiging doet aan de rest van de wachtenden. Tijdens de zangsolo van Billy is hij aan het hinkelen, waarbij hij een muntstuk op het vakje gooit waar hij niet op mag staan (zoals wij dat doen met een steentje) dat small boy aan het eind opraapt en Billy boos op hem wordt.
De keuken ziet er prachtig uit, al is hij wat aan de kleine kant voor de ontbijtscène, die dan ook een beetje wordt afgeraffeld. Wel zien we Billy vanuit zijn kamer de trap naar beneden afkomen, in het rommelhok vindt hij in de wasmand het pasteitje van oma. Als oma dan haar worstebroodje gaat zoeken loopt ze de hal in en de trap op. Het ziet er allemaal prachtig uit op deze manier en gebeurt wel vaker in deze show: dat men dingen laat zien die je normaal niet ziet. Tijdens Merry Christmas Maggie Thatcher zie je Michael zijn kado eerst uitpakken, een voetbalshirt, en vervolgens ruilen met iemand anders voor Cindy the Nurse.
Shine klinkt goed en ziet er ook weer mooi uit. Mrs Wilkinson (Julie Steincke) is zoals ze moet zijn. Grandma’s Song speelt zich weer af in de keuken, zonder verdere poespas. Alleen oma aan de keukentafel en Billy die naast haar op de tafel zit. Eenvoudig, maar mooi.
Solidarity lijkt uit te lopen op een wedstrijdje “wie kan de mooiste choreografie maken voor dit nummer?”. Zowel politiemannen als mijnwerkers doen hier wel erg veel balletpasjes, waardoor de rauwheid wat ontbreekt. Mooi voor het oog, maar de intentie van het nummer wordt er wel door verzwakt. Dat gebeurde wel vaker. Ook angry dance moet qua intenties wat inboeten en kan beter “The riots” (de rellen) genoemd worden, Het begint mooi met Billy die tappend door het huis gaat (wel iets te voorzichtig en netjes getapt, zonder echte woede) en door de voordeur op straat komt, maar dan wordt het nummer overgenomen door het ensemble en verdwijnt Billy zelfs helemaal van het podium. Als hij terugkomt dan komt er een slap aftreksel van de confrontatie met de politieagenten met hun schilden, om vervolgens te eindigen met een politieauto die wordt belaagd door de mijnwerkers, Billy dansend op de auto en vervolgens de auto op zijn kant en een grote steekvlam. Indrukwekkend qua staging, maar te weing de Angry Dance van Billy. Expressing yourself nog even in de eerste akte: mooie slaapkamer van Michael (met posters o.a. van Wham en Boy George) en prima tap van Michael en Billy. Geen dansende jurken of Las Vegas Girls, maar gewoon Billy en Michael. Sober maar wel doeltreffend.
In de tweede akte is het in het begin net andersom. Deep Into The Ground mist het treurige en weemoedige dat vader (Kristian Boland) uitstraalt, maar hij heeft zo’n goede stem dat het een prachtig luisterliedje wordt. Met het mooie décor, een schitterende kerstboom en meeneuriend ensemble waan je je in een burthuis waar het eventjes gezellig is en mensen samen kerst vieren. Een andere aanpak, die verrassend goed werkt. De scène tussen Billy en Michael wordt dan weer en klein beetje afgeraffeld, met tussen neus en lippen door de opmerking van Michael over de notenkraker. Overigens wel opgepikt door het première publiek, dat na elke scène hard applaudiseerde.
Dreamballet ziet er mooi uit, maar ook erg voorzichtig qua choreografie. Wel mooi samenspel tussen jonge en oude Billy. He Could Be A Star gaat op dezelfde manier als in Nederland. Mooi de scène vlak voor het begin van het lied. Vader komt terug van een dag werken in de mijn, zoon staat hem op de wachten bij de voordeur en dan begint vader te zingen. Ook de auditie gebeurt op gelijke wijze als in Nederland, enige verschil is dat de toelatingcommissie op het podium te zien is, en dat is ook nog zo aan het begin van Electricity. Eén van de commissieleden staat recht tegenover Billy als ze vraagt wat er door hem heen gaat als hij danst en dan begint Billy eigenlijk meteen te zingen. Qua timing had hier veel meer drama uit kunnen worden gehaald, net als bij sommige andere scènes, waardoor het minder goed binnenkomt als zou kunnen. Ook de dans blijft aan de voorzichtige kant, met opvallend onderdeel het gebruik van een evenwichtsbalk, waarop Billy een soort van turnoefening doet. Ook na afloop een slechte timing. Het publiek had duidelijk zin in een lang en hard applaus, terwijl één van de heren van de toelatingscommissie al gewoon met zijn tekst begint en vader Elliot succes wenst met de staking. Even tien seconden wachten en Billy zijn volledige applaus gunnen was er even niet bij.
De finale is weer opvallend. De hele cast in shirts met daarop de vlag van Engeland. De finale begint met de balletmeisjes en….. small boy die tapt zoals Billy normaal zou doen. En deze small boy (Frederik Rose Christensen) deed het eigenlijk heel erg goed. Langzamerhand vervoegt de rest van de cast zich bij de meisjes en small boy en wordt de finale meer een slotapplaus, met Billy die aan het eind zijn applaus haalt.
Er zijn drie Billys in Denemarken. De première werd gespeeld door Carl-Emil Lohmann. Hij heeft een leuke uitstraling en een prachtige stem. Speelde al eerder rollen in Det Ny Teater, zoals Gustave in Lover Never Dies. Ik krijg de indruk dat niet zozeer op danscapaciteiten is gecast, maar op het geheel. Zijn dans oogt wat aangeleerd en erg voorzichtig, al zaten er een paar mooie sprongen bij. Maar hij zet toch een prima Billy neer.
Al met al een mooie voorstelling, met name door het décor, dat nieuwe mogelijkheden biedt. Ook wat minder geslaagde dingen als je deze productie vergelijkt met het origineel, maar dat maakt het interessant om naar te kijken. En uiteindelijk toch gewoon niet te veel vergelijken en de show op zijn eigen merites beoordelen. En dan kom je tot de conclusie dat het de moete waard is om naar Kopenhagen af te reizen.
