Bij lege zalen willen producenten nog wel eens met het BedrijfsCultureel Abonnement bellen om gratis kaarten weg te geven, en zo zat ik gisteren gratis bij Sky. En gratis is een hele mooie prijs voor een show die niet zo goed is…
Sky is een gevalletje van ‘laten we hopen dat niemand logisch gaat nadenken tijdens deze musical’. Ik ben nog steeds van mening dat iedereen die het ooit in zijn hoofd haalt om een musical te schrijven, verplicht is om Miss Kaandorp — Brigitte the Musical moet kijken.
Het is jammer dat recensenten als die van de Volkskrant al een beetje het gras voor mijn voeten weg gemaaid hebben, maar goed, ik ga een poging wagen om duidelijk te krijgen wat ik in vredesnaam gisteravond gezien heb. Behalve heel veel rook. Ik wil ook een verbod op rookmachines. Jeetje mina, wat was er veel rook 😉
Hieronder staan dus een aantal beschouwingen (nee, dit is niet alles), een tikje uitvergroot hier en daar, ter leering ende vermaeck. Alsjeblieft, ga je niet afvragen of ik een leuke avond heb gehad en of ik nog wel van theater geniet. Het antwoord op deze vragen is trouwens: Ja en ja.
Het eerste wat me opviel was dat de show zo geschreven/gemaakt is om de show te kunnen verkopen aan het buitenland, met voorkeur de VS. Soldaat van Oranje is door het stukje Nederlandse geschiedenis eigenlijk onverkoopbaar, ook al is het een universeel verhaal over de ellende van oorlog en de keuzes die je daarin maakt. Sky is merkbaar gericht om het decor direct in de VS te kunnen gebruiken.
Zo zijn bij Sky alle namen direct in het Engels over te nemen (achternamen als Nieuwman en Steevens, worden vrij eenvoudig Newman en Stephens). Maar je ziet het ook in het decor van de middelbare school, zowel binnen als buiten, de straten en het ziekenhuis zul je in Nederland weinig vinden. Het was vrij Amerikaans allemaal. Vanaf rij 2 waren sommige projecties wat vaag, maar volgens mij zijn de straatnaambordjes in de eerste akte wel aangepast naar Nederlandse namen, maar sowieso in het ziekenhuis staan Engelse teksten op nooduitgangbordjes. En ook al hebben de acteurs het gewoon over ‘de bunker’ in het decor is het opeens ‘The Bunker’.
Is dit erg? Nee. Het is wel opvallend. Het enige waarvoor dit erg kan zijn is dat het verhaal, het gedeelte ‘echte wereld’ geen echte plaats- of tijdsbepaling heeft. Afgaande op het decor en de kleding, denk ik dat we ons beveninden in de jaren ‘90, ergens in de VS. Maar dan wel met smartphones & tablets. Ook dit is geen ramp, maar het geeft wel aan dat het creative team geen duidelijk keuzes heeft willen/kunnen/durven maken.
Het verhaal:
De voornaamste vraag bij Sky is WAAROM?
Niet waarom deze musical überhaupt geschreven is (al is dat ook een hele goede vraag), maar meer waarom doen de mensen in deze musical wat ze doen? Eigenlijk elk personage krijgt zo weinig achtergrond en motivatie mee. Dat in combinatie met sommige teksten, maakt dat ik mee ga met de Volkskrant: ‘Je zou er als acteur in staking van gaan.’
Waarom wordt Sky gepest? In de eerste scene komt er een waslijst aan mogelijkheden voorbij, maar een beetje duidelijkheid zou ik zo op prijs gesteld hebben. Richt je op d’r haar, d’r kleding, d’r zelfverminking, dode vader of iets anders. Maar niet alles tegelijk.
Het zou Cynthia ook een beetje achtergrond geven, waarom heeft ze zo’n hekel aan Sky. Wat dan weer heel mooi door had kunnen werken in haar personage in Niemandsland. Maar nee… de koningin krijgt echt niets mee om mee te werken waarom ze Sky zo haat en waarom ze überhaupt ze haar hart wil hebben. Wel erg Sneeuwwitje-achtig trouwens.
Veel recensies halen Alice in Wonderland aan (Aas & kaarten, de rups, hartenkoningin, Tim Burton’s Knave of Hearts met 1 blind oog…), Erik & Klein Insectenboek, Labyrinth, maar ik zat toch ook wel met Droomvlucht in mijn hoofd. De Rups en Krakeel lijken in personage toch ook wel op elkaar (en toen ie in de 2e akte riep ‘let maar niet op mij’, lag ik intern dubbel) en de finale had ook wel wat weg van ‘Is dit wat ik wil’. Al had Droomvlucht betere muziek en teksten.
Van haar vader moet Sky zelf proberen uit haar coma te komen en daarvoor moet ze naar het kasteel. Maar even uitleggen waarom dat moet, ho maar! Wat is daar, wie is daar, etc. als je iemand op een queeste stuurt, is dat toch wel het minste wat je kan doen. Hij probeert haar daar wel door heen te leiden, maar waarom in vredesnaam, maakt hij de ingang naar The Bunker zichtbaar dat Sky daar naar toe gaat? We weten dat daar Nick wacht met drugs. Dat is dan toch een stom idee als vader? En dan achteraf roepen: “Je doet het heel goedâ€. WTF?
Als ik van iemand wel meer achtergrond had willen hebben, dan is het de achtergrond van die vader van Sky. Wat is er nou met hem gebeurd, in de recensies stond zelfmoord, maar dit werd niet heel duidelijk naar voren gebracht. Als iemand zich dood drinkt, valt dat dan onder zelfmoord?
Volgens mij riep de moeder nog iets over manisch depressief, maar dat vond ik ook al niet lekker uit de verf komen. Ik heb geen idee hoe manisch depressief er uit zou moeten zien na de dood, maar ik vond dit meer stoned, of verdoofd / apathisch door medicijnen. (het enige wat ik er nu uit kreeg was dat als ie kwaad is gaat ie een bos schilderen… Juist.)
Even tussendoor, als die moeder weet dat haar man, zijn vader en zijn grootvader manisch depressief zijn geweest, dan let je toch een beetje beter op je kind? Dan moet je toch enig besef hebben: Dit is iets wat erfelijk is, laat ik mijn kind goed in de gaten houden.
Ik zou ook nog wel een leuke tip hebben voor die moeder. Als je 2 banen hebt om de dure school van je kind te kunnen betalen: Misschien moet je dan kleiner gaan wonen. Die slaapkamer van Sky… die is groot! Als dat kenmerkend is voor de rest van het huis, zou ik dit huis verkopen en op zoek gaan naar een kleinere woning.
Oh en dan nog iets, kennen jullie die lelijke trui nog die Pia Douwes droeg in Billy Elliot? Lone doet volgens mij ook een gooi naar de trofee voor Lelijkste Musicaltrui. Wat was dat ding lelijk, zeg!
Nu we toch bij Vader en Moeder zitten. Wat doet die vader opeens in de echte wereld? Hij is onderdeel van Sky’s fantasie in Niemandsland. Hoe hij opeens kan afdwalen naar Sky’s moeder, geen idee. Het levert een redelijk mooi duet op, maar dat is geen reden waar het verhaal wat aan heeft.
Komen we bij Howie. Ik snap eigenlijk niet zo goed wat de schrijvers met hem wilden. In alle gevallen zijn Sky’s vijanden in Niemandsland uitvergroot, maar ze houden wel de kern van hun persoonlijkheid. Howie niet. In de echte wereld is Howie een nerd-achtige verlegen aspirant bioloog. In Niemandsland is ie een hyperactieve rups. Ik weet het niet, ik vond het niet matchen.
Howie neemt trouwens een bos bloemen mee als ie op ziekenbezoek gaat. En dat is heel lief van hem, maar waarom neemt ie de bloemen weer mee als hij weg gaat? Alleen maar om ze naar de moeder te kunnen gooien, die ze daarna dan weer stuk kan slaan op Sky’s bed? Ik vond het raar.
Even wat anders. De creatives hebben vrij weinig onderzoek gedaan blijkt vooral uit de ziekenhuisscenes. Na honderden ziekenhuisseries, moet het toch niet zo moeilijk zijn om een beetje medisch jargon te gebruiken. Sky ligt in coma (wat vrij ernstig is, lijkt mij) en dan kijkt ie en zegt: “geef d’r 5 gram extra.†5 gram extra van wat? Morfine, koffie? Nee, dit is niet belangrijk voor het verhaal, maar een paar details zouden toch wel prettig zijn voor de geloofwaardigheid. Het lijkt alsof de schrijvers zo min mogelijk details/verwijzingen in het verhaal hebben gewild om het zo neutraal mogelijk te houden.
Nog een rare tekst? Einde 2e akte, Papa biedt Sky zijn excuses aan met een hele duidelijke nadruk: “Ik heb JOU nooit pijn willen doenâ€. Het eerst wat ik dacht was: Maar je (ex-)vrouw dus wel, lul. Het is een rare tekst en Matteo sprak hem raar uit. Maar het maakte hem niet sympathieker.
Over excuses maken gesproken. Ergens halverwege maakt Sky ruzie met d’r vader. In een scene later vertelt ze aan De Rups dat deze ruzie behoorlijk pijn doet. Het had voor de groei van Sky d’r personage goed geweest als zij ook haar excuses had aangeboden aan haar vader.