Afgelopen zondag zag ik, als voorproefje van de NL versie in 2017, de matinee-voorstelling van de Sondheim/Lapine musical ‘Into the Woods’ in the Menier Chocolate Factory in Londen, om de hoek bij London Bridge. Het werd een werkelijk prachtige middag musicaltheater van een bijzonder hoog niveau.
Deze uitvoering van Into the Woods is een productie van de Amerikaanse The Fiasco Theater Group en betreft dezelfde uitvoering zoals die recent ook in New York Off-Broadway te zien was — dus met de Amerikaanse cast - en zoals die binnenkort ook door Amerika gaat toeren. Volgens het programmablad heeft The Fiasco Theatergroup zich naar een fiasco (mislukking) vernoemd, omdat zij van mening zijn dat het experimenteren met theater en het uitproberen van nieuwe dingen weliswaar gepaard gaat met een risico dat het misgaat en uitdraait op een fiasco, maar dat de aanvaarding van dat risico wel met zich meebrengt dat je je creatief meer durft te laten gaan en er zo vaak mooie creaties ontstaan; een interessante symbolische benadering die in het geval van Into the Woods in ieder geval meer dan goed heeft uitgepakt!
Into the Woods vertelt het verhaal van de kinderloze bakker en zijn vrouw, hun wens om kinderen te krijgen en de vloek die de heks over hen heeft uitgesproken om dat te beletten. Die vloek kan echter ongedaan gemaakt worden als het echtpaar een aantal voorwerpen uit andere sprookjes in het bos bij elkaar sprokkelt en tijdig aan de heks overhandigt. Op hun zoektocht, waarbij elementen uit de sprookjes Jack and the Beanstalk, Little Red Riding Hood, Rapunzel en Cinderella samen komen, blijkt dat ieder zijn eigen wensen en belangen heeft en iedere beslissing gevolgen heeft. Individuele tegenover collectieven belangen, het verliezen van je onschuld, het omgaan met tegenslagen waarbij het de vraag is alleen te handelen of toch samen te werken, het naar elkaar wijzen als er iets misgaat; Allemaal zaken waar we ook in het dagelijks leven anno 2016 regelmatig op stuiten. En zo zorgen de sprookjes hier ook voor de volwassenen toeschouwers absoluut voor stof tot nadenken, hoe absurd het verhaal ook is. Want een dronken Little Red Riding Hood op weg naar haar oma of een heks die verandert in een sexy vamp zonder macht is redelijk absurd te noemen.
De cast bestaat uit 10 acteurs (exclusief de muzikaal leider achter de piano die slechts heel af en toe mee doet in het verhaal) waarvan de meesten lid en enkele zelfs medeoprichter zijn van Fiasco. De acteurs vertolken in deze voorstelling ieder verschillende rollen, wisselen elkaar af als verteller en bespelen tevens de instrumenten. Instrumenten die niet alleen voor een muzikale bijdrage zorgen, maar die ook de geluidseffecten creëren zoals het opbouwen van spanning of het stappen van een reus. Met dit alles wordt het je als toeschouwer al vrij snel duidelijk dat de cast uit uitermate getalenteerde acteurs bestaat. Er zijn geen zwakke schakels, de zang is sterk tot ijzersterk en voor het spel geldt eigenlijk hetzelfde. Er wordt overtuigend, enthousiast en expressief geacteerd en er is veel contact met het publiek. Het is hard werken op het kleine podium van the Chocolate Factory maar de passie, bevlogenheid en humor druipen van het podium af. Dat begint al voorafgaand aan de voorstelling. De acteurs betreden het podium via de zaal en maken al direct contact met het publiek. De toeschouwers worden begroet en bedankt voor hun aanwezigheid waarna de acteurs zich op het podium nog even informeel voorbereiden op dat wat komen gaat. Iets dat zich normaliter backstage of achter het gordijn afspeelt. Kelen worden nog even geschraapt, tonen geoefend en instrumenten gestemd. Op het oog allemaal bijzonder relaxed. Voordat de voorstelling begint stelt de cast zich op als ware het een slotapplaus en wordt op ludieke wijze gemeld dat er vandaag een wel heel groot beroep op het inlevingsvermogen van de toeschouwers zal worden gedaan. Laat in dit verhaal over een bakker en zijn vrouw die geen kinderen kunnen krijgen nou juist de actrice die de rol van vrouw speelt in het ‘echte’ leven (zichtbaar behoorlijk) zwanger zijn! Het publiek kan dit grappige intro bijzonder waarderen en de sfeer zit er meteen goed in.
Die humor weet de cast in de eerste akte, die minder serieus is dan de tweede, uitstekend vast te houden. Waarbij er inderdaad een groot beroep op je fantasie wordt gedaan. Een koe wordt hier uitgebeeld door een bebaarde acteur met een koebel om, die in zijn rol als koe de gehele tijd niet veel meer doet dan loeien, waarbij de manier van loeien veel zegt over de emoties die op dat moment opspelen; het melken van de koe wordt uitgebeeld middels het leegknijpen van een babyflesje met speenstuk; een ruiter wordt neergezet door een acteur met een houten stokpaard tussen de benen die bij het weg galopperen niet alleen voor- en achteruit gaat, maar ook zijwaartse bewegingen maakt zoals echte paarden ook doen; en vogels worden uitgebeeld door gevouwen muziek bladen al tjirpend heen en weer te bewegen. Hoe eenvoudig ook, het werkt prima en levert uiterst vermakelijke momenten op, die zich snel achter elkaar aandienen. Wat leidt tot een heerlijke, vlotte versie van Into the Woods die van een beduidend hoger niveau is dan de voorstelling die ik vorig jaar in Manchester zag. Met een — zeker voor de kleine Chocolate Factory begrippen — mooi en sfeervol decor waar veel aandacht aan besteed is. En met mooie, 19e eeuwse kostuums die je echt in een andere tijd doen wanen. De wetenschap dat Fiasco zo veel mogelijk focus wil leggen op de acteurs en hun verhaal en zo min mogelijk op alles eromheen dat ‘alleen maar afleidt’, maakt de setting alleen nog maar mooier; het doet me denken aan een sfeervol ingerichte en dito belichte huiskamer van een oude houten boshut, waarin muziekinstrumenten, rommel en divers huisgerei verspreid liggen of staan, met in het midden een piano. Met een groot aantal dikke touwen die aan de achterzijde van het podium hangen, die staan voor de vele bomen van een bos. En met een mooie podiumomlijsting van allerlei oude houten keyboards.
Terug naar de acteurs, want die blinken in dit typische ensemblestuk vanmiddag stuk voor stuk uit. Maar als ik dan toch twee acteurs uit het mannelijke kamp mag noemen die extra zijn opgevallen zijn dat Andy Grotelueschen (koe/stiefzuster Cinderella/Rapunzel’s prins) en Noah Brody (de prins van Cinderella, andere stiefzuster Cinderella en de Wolf). In de rol van de stiefzusters is dit werkelijk een hilarisch duo en ook hun versie van ‘Agony’ mag er zijn. Bij de vrouwen steken Emily Young (sprankelend als Red Riding Hood en Rapunzel) en Jessie Austrian als ijzersterk spelend en zingende bakkers vrouw er bovenuit. Maar dit gezegd hebbend doe ik de andere acteurs eigenlijk tekort want het is vanmiddag een collectieve topprestatie die men levert.
Fiasco’s Into the Woods is al met al een bijzonder mooie voorstelling, iets waar the Chocolate Factory inmiddels patent op lijkt te hebben. Wie er de laatste jaren Candide, Assassins of Funny Girl zag zal dat kunnen beamen. Into the Woods draait tot en met 17 september in the Menier Chocolate Factory. Er zijn nog maar enkele kaarten te verkrijgen.