Recensie

Chaplin de Musical ⭐ ⭐ ⭐

In de laatste week van het mooie musicaljaar 2016 bezocht Musicalworld in het Amsterdamse RAI theater op de valreep Chaplin de Musical, een bewerking van de gelijknamige Broadway musical uit 2012 door de Belgische producent Music Hall. Het betreft een voorstelling die nog volop in ontwikkeling is en die mogelijk later in 2017 officieel in première zal gaan.

Chaplin de Musical vertelt het levensverhaal van Charles Spencer Chaplin (geboren in Londen, 16-4-1889), die wereldberoemd werd als de filmkomiek Charlie Chaplin. De voorstelling begint in een oude filmstudio, waar de oude Charlie terugblikt op zijn leven en mijmert over de succes van weleer. Om met een sprong terug in de tijd te gaan naar zijn jeugd. Kleine Charlie groeit met zijn broer Sidney op in een artiestengezin. Vader en moeder zingen en acteren. Helaas houdt hun huwelijk geen stand en na de scheiding worden Charlie en Sidney achtergelaten in een armenhuis voor wezen. Als de broers jonge tieners zijn, overlijdt vader aan de gevolgen van alcoholisme en komt moeder in psychische problemen. Van een onbezorgde jeugd is dus bepaald geen sprake. Als jong volwassenen worden de broers met hun komische talent toevallig ontdekt en dat is het keerpunt in hun leven. En dan met name voor Charlie, want hij is het meest getalenteerd. Via vaudeville kroeg acts komt hij als jonge twintiger in Amerika terecht, waar hij al snel weet door te breken.
Charlie wordt een hit in Amerika en krijgt een filmcontract. Sidney wordt zijn manager. Het is de tijd van de zogeheten ‘stomme film’ (Vlaanderen: ‘stille’ film) en dat past Charlie met zijn komische talent als gegoten. Hij wordt wereldberoemd met zijn pantomime creatie van The Tramp, de zwerver met zijn zwarte snorretje, bolhoed en wandelstok. Een creatie die hem roem bezorgt maar ook creatief enorm benauwt, zo blijkt als Charlie later overstapt naar de ‘gesproken film’ en los probeert te komen van zijn creatie van de zwerver.

Met de jaren neemt de afstand van Charlie tot zijn naasten toe. Door zijn focus op zijn werk en ambities verwaarloost hij zijn geesteszieke moeder, breekt hij met zijn broer — ooit zijn beste vriend — en verslijt hij vrouwen alsof het niets is. Als zijn toenmalige vrouw op het punt van bevallen staat en Charlie onder tijdsdruk werkt aan de laatste scene van een film, kiest hij voor het afmaken van de film en laat hij Sidney zijn vrouw bijstaan. Om meerdere redenen is dit een uiterst pijnlijk moment. Charlie is er echter van overtuigd dat het publiek hem meer nodig had dan zijn vrouw, de roem is hem dan duidelijk naar het hoofd gestegen. Hij vertoont nare, autoritaire trekjes van een persoon die alleen met zichzelf bezig is, nooit tevreden is en zodanig gefocust is op zijn ambities, dat hij de wereld om hem heen veronachtzaamt. Als hij zich ook op politiek gebied begint te roeren en de roddelpers zich stort op zijn prive-leven, stapelen de schandalen zich op……

Charlie Chaplin wordt geweldig gespeeld door Nordin de Moor. In spel weet hij de toeschouwer blijvend te boeien en overtuigend mee te nemen in de ontwikkeling van het personage van Charlie en diens bewogen leven; van vrijgevochten jong volwassene tot de doorgebroken filmkomiek, die uiterst onaangenaam wordt voor zijn omgeving. Die spanningsboog wordt in de tweede akte mooi opgebouwd en als toeschouwer vraag je je af hoe dit toch gaat eindigen… 
De Moor maakt daarnaast indruk met zijn fijne zangstem en de vertolking van enkele prachtige solo’s. Belangrijke bijrollen zijn er voor onze landgenoten Marleen van der Loo en Jeroen Phaff, oude rotten in het vak en altijd fijn om naar te kijken en luisteren. Soms is het overigens wel even wennen aan de andere woordkeuze die een Belgische productie met zich meebrengt, maar storend is het nergens.

Chaplin de Musical is visueel een mooie voorstelling; belichting, decor en kostuums zorgen voor mooie plaatjes die perfect passen bij het tijdsbeeld dat wordt opgeroepen.  De score is mooi en blijft ‘hangen’. Het geluid in de grote RAI zaal is okay, maar matig aan begin en eind van de voorstelling. Daar heeft Marleen van der Loo helaas last van, haar stem komt in haar opening van de voorstelling niet helemaal gelukkig uit de verf. Gelukkig weten we wat zij in huis heeft.
Ondanks dat het leven van Charlie uitermate bewogen is vol drama, raakt de voorstelling aanvankelijk niet. Dat wordt mede veroorzaakt worden door het overall niet altijd even sterke spel en de wat vlakke, eendimensionale wijze waarop het verhaal in eerste instantie verteld wordt. Er is weinig ruimte voor diepgang en er wordt nauwelijks iets aan de verbeelding van het publiek overgelaten. Bijzonder is ook dat men het enorme komische talent van Charlie onvoldoende weet te vertalen naar komische scenes. Al met al zou je een lach en een traan verwachten, maar de emoties blijven wat achter bij die verwachting. In de tweede akte verandert dat echter, als er veel meer zichtbaar wordt van de ontwikkeling van Charlies personage, met name de impact van zijn jeugd op zijn latere drift naar roem en erkenning en zijn complexe karakter, waardoor je het ‘waarom’ van zijn daden ook beter kunt begrijpen. De voorstelling begint steeds meer te raken en de puzzelstukjes vallen alsnog in elkaar. Chaplin de Musical is daarmee al met al een mooie voorstelling over het bewogen leven van een werkelijk fascinerend persoon.

28 December 2016
Try-out
Amsterdam
RAI Theater
http://www.chaplinmusical.nl

Over de auteur

MarkZ schreef dit artikel voor jou

MarkZ

Mark is sinds 2016 redacteur bij Musicalworld. Zijn eerste musical was Miss Saigon, met Tony Neef en Linda Wagenmakers, eind jaren '90 van de vorige eeuw. De voorstelling liet een onvergetelijke indruk achter en veroorzaakte een heftige theaterverslaving, die niet meer te beteugelen bleek. Dik 20 jaar later heeft Mark inmiddels ontelbare voorstellingen bezocht, de laatste 10 jaar voornamelijk in Londen. Zijn all time favourite is Les Miserables, die hij in Nederland, Belgie, Duitsland, USA en Engeland inmiddels al in totaal zo'n 50 keer heeft gezien. Mark kan echter niet uitsluiten dat dit aantal nog zal stijgen...

Meer van MarkZ

Meer artikelen van MarkZ

Delen