De vernieuwde versie herinnert vaak niet, maar nog vaker wel aan de eerste versie en onwillekeurig voeren de gedachten terug naar de eerste try-out die ik zag in Rotterdam. Eens maar nooit meer dacht ik toen. Sindsdien is de voorstelling herschreven, sommige nummers zijn geschrapt en vervangen door nieuwe, en de volgorde is anders bepaald.
‘3 Musketiere’ is duidelijk gegroeid, maar mijn kritiek op de musical blijft ook nu overeind, in die zin dat het script rammelt aan alle kanten. Het ene na het andere personage wordt ten tonele gevoerd en geintroduceerd, teveel verhaallijnen lopen warrig door elkaar, waardoor je als toeschouwer op geen enkele manier emotioneel betrokken kan raken bij de karakters. Misschien was het beter geweest om de musical nog meer te concentreren op de liefdesgeschiedenis tussen D’Artagnan en Constance, in plaats van een groot scala aan karakters uit Dumas’ klassieker ten tonele te voeren en bovendien de ingewikkelde politieke en sociale context van die tijd te willen schilderen.
‘3 Musketiere’ wordt gepresenteerd als een ‘historische’ musical in de traditie van ‘Les Miserables’ en ‘The Phantom Of The Opera’ maar het blijft een nogal koele, afstandelijke en zielloze musical. Veel te fragmentarisch, de eenheid en het hart in veel van de composities ontbreekt gewoonweg.
De onderbroekenlol is in de Duitse versie nog prominenter aanwezig dan in Nederland, hetgeen pijnlijk duidelijk wordt door cartoonachtige slapstickgeluiden die de scherm- en gevechtsscenes ondersteunen. En een woordgrapje over de eenogige Rochefort is leuk maar na de zoveelste grap gaat het irriteren hoewel het merendeel van het publiek het toch erg amusant vond.
De kostuums van Yan Tax blijven oogverblindend prachtig, de belichting van Reinier Tweebeeke is effectief en leek me wat soberder dan in Rotterdam en het decorontwerp van Eric van der Palen is in de meeste scenes totaal anders. Minder abstract en meer realistische sets.
Maar er valt toch ook veel positiefs te melden over de Berlijnse 3 Musketiere. Het karakter van Athos is meer uitgediept en de geweldige zanger Marc Clear heeft in de eerste akte een eigen solo ‘Engel Aus Kristall’ die meer inzicht geeft in zijn verleden met Milady De Winter.
De liefdesgeschiedenis tussen Constance en D’Artagnan komt veel geloofwaardiger over, niet in de laatste plaats door Patrick Stanke die volledig overtuigend is in zijn rol als onhandige enthousiaste jongeman die op weg gaat naar Parijs om zijn ideaal na te jagen en net als zijn vader Musketier in de elitetroepen van Koning Lodewijk XIII te worden. Ook Sabrina Weckerlin speelt de rol van Constance naturel (wellicht omdat ze in het dagelijks leven net als Bastiaan Ragas en Tooske Breugem een stel vormen) en weet vocaal met gemak te overtuigen.
Een speciale vermelding verdient Kristin Holck als Koningin Anna, die met perfecte dictie en een geweldig mooie stem haar solo ‘Kein Geteiltes Leid’ voor het voetlicht brengt. Een juweeltje in de voorstelling. Een van de andere hoogtepunten van de voorstelling is zeker het trio Douwes, Holck en Weckerlin in ‘Wer Kann Schon Ohne Liebe Sein’ dat hier in Berlijn van alle overbodige neonverlichting is ontdaan en waarbij de drie vrouwen staan op een leeg toneel in een ongelooflijke vocale krachtmeting. Kippenvel. Uwe Kruger speelt Kardinaal Richelieu op flamboyante en decadente wijze. Een overtuigende interpretatie maar vocaal is hij in deze rol helaas niet al te sterk, hetgeen men tracht te camoufleren door zijn microfoon flink open te schuiven en te voorzien van de nodige echo en galm.
In tegenstelling tot de Nederlandse versie zijn in Berlijn projecties en videobeelden aan het toneelbeeld toegevoegd. Niet de uitgedachte filosofie van William Dudley die zijn videodesign voor ‘The Woman In White’ baseerde op het werk van de schilder Atkinson Grimshaw maar op sommige momenten werkt het perfect. Zoals bijvoorbeeld het moment dat in ‘Heut Ist Der Tag’ de lavendelvelden in vogelvluchtperspectief overgaan in de horizon van het 17e eeuwse Franse platteland, of in de zelfmoordscene van Milady De Winter waarbij de hemel langzaam naar vurig rood kleurt.
Andere momenten ondersteunen de projekties op het achterdoek de sfeer en worden het prachtige ‘tableaux vivants’ zoals de scene ‘Paris’ en soms in abstractere beelden in bijvoorbeeld Richelieu’s ‘Nicht Aus Stein’. Het gaat mis op het moment dat de beelden ook op de zijkanten die het toneel afsluiten worden geprojecteerd en een realistisch bedoeld toneelbeeld meer doet denken aan een kijkdoos. Zoals bijvoorbeeld in het nummer ‘Alles’, dat overigens in deze versie is verworden tot een draak van een nummer waarbij Constance en D’Artagnan op een hoop tonnen en vaten op een verder leeg toneel om elkaar heen draaien.
Op zondagavond 30 oktober speelde Pia Douwes voor de laatste maal de rol van Milady De Winter in Berlijn. In een emotioneel geladen voorstelling en de voelbare spanning in de zaal van de aanwezige fans gaf La Douwes opnieuw een geweldige interpretatie van haar Milady. Deze vrouw kan werkelijk alles. Ik laat me liever niet in superlatieven uit maar Pia beheerst alle aspecten van haar vak op een zo degelijke en doorleefde manier dat het onmogelijk is om niet in haar karakter te geloven. Van haar sterke entree in ‘Milady Ist Zuruck’ via haar manipulatieve spelletjes in ‘Manner’. Het besef dat ze haar greep op de dingen kwijtraakt die een dramatische climax kent in haar moord op Constance. En bij haar ‘Wo Ist Der Sommer’ en het doodsvonnis geveld door de Musketieren zit je ademloos te kijken en te luisteren. Pia Douwes droeg de rol tijdens het slotapplaus symbolisch over aan Kristin Holck door haar een rode roos uit haar afscheidsboeket aan te bieden en nam later in de artiestenfoyer afscheid van haar collega’s voor en achter de schermen.
Op donderdagmiddag is overigens de voorstelling met de originele bezetting door vijf camera’s opgenomen voor de aanstaande DVD release.
Als je de kans krijgt zou ik ‘3 Musketiere’ zeker gaan bekijken want misschien valt het doek voor deze produktie eerder dan we denken gezien de zaalbezetting van de voorstelling op donderdag 27 oktober…
