martijn-j - 10 May 2021 05:05 PM

Wel wennen die nieuwe vertaling. Ik heb als kind zo vaak “Een nieuw begin” gehoord. Ik heb nooit begrepen waarom ze bij Disneymusicals niet de vertalingen van de films gebruiken. Dat draagt toch bij aan de nostalgie. De musicalvertaling was eigenlijk altijd minder.

Ik heb mij op dit forum laten vertellen dat het een rechtendingetje is, maar of het klopt?

Een rechtenkwestie lijkt het me niet. Volgens mij liggen die rechten gewoon bij Disney. In Duitsland worden volgens mij ook doorgaans de vertalingen uit de film gebruikt en in de live-actionversies van The Lion King en Aladdin werden ook de bestaande vertalingen gebruikt meen ik.

Het is wel zo dat ze per voorstelling minder aan Disney moeten betalen wanneer niet de originele vertaling wordt gebruikt. In Duitsland liggen de ticketprijzen zo veel hoger, waarschijnlijk kan het daar wel uit. Bovendien is het Duitse publiek zo ontzettend traditioneel, daar kom je met een andere vertaling dan die, die ze al kennen volgens mij niet weg. Dat gaat daar klachten regelen.

Sowieso kijkt vrijwel iedereen, ook volwassenen, daar films in het Duits nagesynchroniseerd.  Doordat wij ondertitelen en alleen kinderen (normaal gesproken) de Nederlandse versie van een tekenfilm kijken, heeft het hier gewoon de helft minder impact wanneer niet de originele teksten worden gebruikt.

1 + 1 = 2

Ik vind de tekenfilm vertalingen ook niet altijd zo goed gelukt.  Het is meer dat we het herkennen van onze jeugd, maar als je er kritisch naar kijkt is het niet altijd goed of logisch vertaald.

(toegegeven de vertaling van Be our Guest, ‘Kom er bij’ was veel logischer dan ‘Kom er in’ want ze was al binnen..)

S7rin - 12 May 2021 11:14 AM

Het is wel zo dat ze per voorstelling minder aan Disney moeten betalen wanneer niet de originele vertaling wordt gebruikt. In Duitsland liggen de ticketprijzen zo veel hoger, waarschijnlijk kan het daar wel uit. Bovendien is het Duitse publiek zo ontzettend traditioneel, daar kom je met een andere vertaling dan die, die ze al kennen volgens mij niet weg. Dat gaat daar klachten regelen.

Sowieso kijkt vrijwel iedereen, ook volwassenen, daar films in het Duits nagesynchroniseerd.  Doordat wij ondertitelen en alleen kinderen (normaal gesproken) de Nederlandse versie van een tekenfilm kijken, heeft het hier gewoon de helft minder impact wanneer niet de originele teksten worden gebruikt.

1 + 1 = 2

In dat geval kun je ook de vertaler van de film de opdracht geven. Dat scheelt dan weer geld aangezien een deel van het werk al gedaan is. Johnny Kraaykamp jr. staat bovendien leuk voor je promotie. Is misschien wel een grotere naam dan Erik van Muiswinkel.

martijn-j - 12 May 2021 11:28 AM

In dat geval kun je ook de vertaler van de film de opdracht geven. Dat scheelt dan weer geld aangezien een deel van het werk al gedaan is. Johnny Kraaykamp jr. staat bovendien leuk voor je promotie. Is misschien wel een grotere naam dan Erik van Muiswinkel.

Ik neem aan dat Disney dan Kraaij Jr. wel herinnert aan het contract wat HIJ met HEN heeft ;)
Bovendien kan je over iets wat je 30(!) jaar geleden vertaald hebt niet meer zeggen, “een deel van het werk is al gedaan”.
Dat betekent gewoon weer vanaf nul beginnen. En als het al mogelijk zou zijn, blijft het eindresultaat een vertaling die anders is dan die van de film. De percentages originele teksten die gebruikt mogen worden zijn echt contractueel vastgelegd. Voor iedere originele zin die je terug neemt, moet er dan weer een andere gewijzigd worden, omdat je anders op extra kosten komt. Ik spreek hier uit ervaring.

I.p.v. al die kosten en moeite zou ik ook liever Erik van Muiswinkel vragen.

Dat begrijp ik niet. Het blijft in beide gevallen Disney. Ik kan me niet voorstellen dat er in Nederland andere contracten met de vertalers worden afgesloten en daarmee de rechten anders liggen dan bijvoorbeeld in Duitsland.

Er is een verschil tussen ‘Disney Theatrical Productions’ en ‘Walt Disney Animation Studios’

De film valt onder een ander bedrijf dan de musical.

martijn-j - 12 May 2021 02:34 PM

Dat begrijp ik niet. Het blijft in beide gevallen Disney. Ik kan me niet voorstellen dat er in Nederland andere contracten met de vertalers worden afgesloten en daarmee de rechten anders liggen dan bijvoorbeeld in Duitsland.

Ik denk dat het “geproduceerd i.s.m. Disney/Machintosh/Really Usefull” het verwarrend maakt. Als Stage Entertainment zo’n voorstelling produceert is het niet zo dat Stage een zak geld inlegt en Disney een zak geld inlegt en daarmee de productie gefinancierd wordt. Stage betaalt Disney voor het feit dat ze de show mogen produceren en hoe meer ze van het origineel gebruiken, hoe meer ze moeten betalen.
Omdat de musical extra scènes en extra liedjes bevat t.o.v. de film, moet er sowieso al een vertaler aan de slag om die te vertalen.
Als je er voor kiest om die persoon meteen de gehele show opnieuw te laten vertalen, ben je uiteindelijk goedkoper uit, omdat je per gespeelde voorstelling maar één vertaler zijn royalties hoeft te betalen. Als je de originele teksten blijft gebruiken betaal je per gespeelde voorstelling royalties aan de originele vertaler, de nieuwe vertaler én aan Disney voor het gebruiksrecht van de originele teksten.

In Duitsland is de na-synchonisatie-industrie vele malen groter en beter georganiseerd dan in Nederland. Dus ik denk wel degelijk dat de rechtenkwestie daar anders ligt dan hier. Het zou zelfs heel goed mogelijk kunnen zijn dat het in Duitsland wettelijk niet eens is toegestaan om een nieuwe versie van een bestaande vertaling te maken zonder een enorme boete te betalen aan de originele vertaler.

Hoe het allemaal precies zit weet ik natuurlijk ook niet. Sommige argumenten klinken aannemelijk, sommige ook heel onlogisch. Mijn conclusie blijft dat het een keuze is. Als geld de reden is zou je bijvoorbeeld ook kunnen bespraken op de enorme trits understudy’s en alternates in Nederland. Blijkbaar mag de musicalvertaler wel shoppen uit de tekst van de filmvertaler. “Ik ben een meteoor, ik schiet maar door,” is een letterlijke kopie. Martine Bijl had daar ook een handje van, hoewel ze altijd vol bleef houden dat ze de filmvertaling niet kende.

martijn-j - 12 May 2021 04:30 PM

Blijkbaar mag de musicalvertaler wel shoppen uit de tekst van de filmvertaler. “Ik ben een meteoor, ik schiet maar door,” is een letterlijke kopie. Martine Bijl had daar ook een handje van, hoewel ze altijd vol bleef houden dat ze de filmvertaling niet kende.

Dat is wat ik hierboven al benoemde. Op het moment dat Stage het contract met Disney afsluit is er al afgesproken hoeveel procent van de originele teksten gebruikt mogen worden. En dan moeten er keuzes gemaakt worden: op basis van eer en geweten van de nieuwe vertaler (“ik denk ik dat ik beter kan” / “of juist niet”) of op basis van de populariteit en bekendheid van de originele vertaling bij het publiek. Soms zijn originele teksten zo’n onderdeel geworden van het cultureel erfgoed van een land dat je er niet zo eenvoudige mee weg komt wanneer je besluit ze van een nieuwe vertaling te voorzien. Bij Pretty Woman was dit bijvoorbeeld de scene met het collier en de opera (volgens mij…). Die moest en zou persé zo blijven als in de film, omdat het publiek dat verwacht.  Maar daar hangt voor de producent dus wel een prijskaartje aan.

En daar wordt dan in Nederland een andere afweging gemaakt dan in Duitsland. In Nederland zijn de budgetten sowieso kleiner: dus kiezen ze sneller voor minder originele teksten. In Nederland is misschien 50% van je publiek opgegroeid met de originele Nederlandse vertaling en een andere 50% heeft de Engelse versie van de film gezien. Dan valt het voor de helft van je publiek al niet eens op wanneer je niet de originele teksten gebruikt. Dus kiezen ze sneller voor minder originele teksten. In Duitsland heeft gegarandeerd 100% van je publiek de film in de originele Duitse vertaling. Plus dat je met die georganiseerde synchronsprech-industrie te maken hebt, dus daar maak je dan eerder de keuze om zo veel mogelijk te behouden. Dat kost meer, maar daar zijn de Duitse budgetten ook naar.

Luuk - 12 May 2021 11:19 AM

Ik vind de tekenfilm vertalingen ook niet altijd zo goed gelukt.  Het is meer dat we het herkennen van onze jeugd, maar als je er kritisch naar kijkt is het niet altijd goed of logisch vertaald.

Mee eens. Heeft ook met de animatie van de mond te maken volgens mij, dat die nog enigszins klopt met de klanken.

Hier nog wel een interessante video van de orignele Aladdin in de tekenfilm (en hoe er met de geschreven vertaling werd omgegaan, vanaf 06:15)
https://www.youtube.com/watch?v=JrgLL8dA-YA

Ik ben altijd van mening geweest dat wij nieuwe vertalingen kregen alleen gebaseerd was op marketing. Martine Bijl was een bekende naam en een extra haakje voor mensen om te zeggen ‘Martine Bijl, die kennen we, daar gaan we heen!’

REPETITIES MUSICAL DISNEY’S ALADDIN BEGONNEN
De repetities voor de musical Disney’s ALADDIN van Stage Entertainment zijn van start gegaan. De komende weken repeteren de cast en creatives onder leiding van het creatieve team van Disney Theatrical Productions om de Broadway musical vol humor, kleurrijke kostuums en special effects voor het publiek te brengen. Het verhaal over de charmante straatdief Aladdin en prinses Jasmine is vanaf 18 september te zien in het AFAS Circustheater in Scheveningen.
 
Naast Jonathan Vroege (Aladdin), Stanley Burleson (Geest), Keoma Aidhen (Jasmine), Michel Sorbach (Sultan), Roberto de Groot (Jafar), Darren van der Lek (Iago), Jermaine Faber (Kassim), Dave Rijnders (Omar) en Florian Avoux (Babkak) zijn ook de overige castleden van het grootse theaterspektakel bekendgemaakt, namelijk; Amadeus Williams, Sacha Setubun, Calvin Kromheer, Michael Konings, Gino Korsèl, Marnix Lenselink, Diego González-Clark, Shay Lachman, Nigel Brown, Daniel Vissers, Bente Mulan Nanayakkara, Jamie Dors, Elise Wanner, Engel Talarima, Mickey Vermeer, Shanna Michelle Slaap, Sander van Voorst tot Voorst, Juliann Ubbergen, Yannick Plugers, Swen Overman, Davy Reedijk, Beau Jones, Olivier Scheers, Isabelle Vedder, Lysanne van der Sijs en Rosanne Rebergen.

Er wordt door producent Stage Entertainment een uitgebreid coronaprotocol gehanteerd ‒ volgens de laatste richtlijnen van de overheid en het RIVM voor zowel vóór als achter de schermen ‒ om voor iedereen een veilige omgeving te waarborgen.

Over Disney’s ALADDIN
De musical ALADDIN is gebaseerd op de succesvolle animatiefilm van The Walt Disney Pictures uit 1992. In een duizelingwekkend tempo wordt het publiek meegenomen in het overweldigende verhaal vol romantiek, vriendschap en verraad. De Amerikaanse toneelschrijver Chad Beguelin schreef het script voor Disney’s ALADDIN, Componist en achtvoudig Oscarwinnaar Alan Menken schreef de beroemde muziek met hits als ‘A Whole New World’, ‘Friend Like Me’ en ‘Arabian Nights’. De muziekteksten zijn geschreven door Howard Ashman en Tim Rice. Erik van Muiswinkel vertaalde het script en de liedjes.

Disney’s ALADDIN ging op 20 maart 2014 in première in het New Amsterdam Theatre op Broadway, New York. De musicalbewerking van Walt Disney’s ALADDIN is een typische Broadwayshow en zit bomvol indrukwekkende dansnummers door een groot ensemble. ALADDIN is een van de grootste Disneymusicals en is een ongekend succes op Broadway, West End, in Tokio, Sydney, Hamburg en in Stuttgart.

Meer informatie en kaartverkoop: http://www.aladdindemusical.nl

Wie is overigens de eerste alternate van Geest, kan het zo snel niet terugvinden…