In de Priorij Emmaus in Maarssen werd vorige week de eerste scriptlezing gehouden van de locatiemusical Bonifatius. Velen onder ons herinneren zich vast nog wel het bekende geschiedenis-feitje. 754: Bonifatius te (of nabij) Dokkum vermoord. Bonefatius was destijds naar Friesland gegaan om daar de lokale bevolking te bekeren; een reis die dus op een keer ook een enkele reis bleek te zijn. Diezelfde reis maakt de cast binnenkort. Deze week gaan ze op locatie verder, om van 1 tot en met 10 juni de voorstelling te spelen voor de Bonifatiuskapel, in Dokkum.
De cast bestaat uit een aantal gekende musicalnamen. Zelfs geboren Dokkumer Syb van der Ploeg, die vooral bekend is als zanger van De Kast (In nije dei), stond eerder al in de rockopera Nostradamus, en was alternate voor de rol van Rembrandt in de gelijknamige musical. Hij vertolkt een Friese druïde en is daarmee de tegenhanger voor Bonifatius. De titelrol wordt gespeeld door Richard Spijkers. Tot nog toe speelde hij als understudy grote rollen als Beest in Beauty and the Beast, en Javert en Valjean in Les Miserables, of als amateur (graaf von Krolock in een bewerking van Tanz der Vampire) en was eerste cast voor wat kleinere rollen als Ted in The Full Monty. Dit is dus professioneel zijn eerste echte hoofdrol.
Daarnaast zullen ook Theun Plantinga (eerder onder andere te zien in de Musicalworld Award-winnende voorstelling Achtste groepers huilen niet, Jip en Janneke en Daendels) als de bisschop van Keulen,Milan van Weelden (Sprookjesboom, Crazy shopping, Man van la Mancha) als Gregorius en Paul Donkers (Pinokkio, Cats, We will rock you) als de Willibrord te zien zijn. Wieneke Remmers (the Sound of Music, Hairspray, Toon) is Lioba, de nicht (en meer?) van Bonifatius. Wouter Braaf (Rembrandt, Ciske de Rat, Soldaat van Oranje) is te zien als Sturmius en Lotte Verhoeven (Cyrano) als Alrun. Aan Friese kant zien we de voor de musical onbekende Fries Inne Bilker als koning Redbad.
De musical Bonifatius is al eerder opgevoerd in Fulda, een plaats in Duitsland waar hij tien jaar voor zijn dood een klooster stichtte. Net als de Friese versie werd deze voorstelling, die vanaf 2004 drie jaar achtereen werd gespeeld en in 2010 in reprise ging, in een voor Bonifatius belangrijke stad gespeeld. Zal dat de Friese versie ook een reprise te wachten staan? Deze nieuwe musical is dan ook zeker geen kopie van de show uit Fulda. Er is een totaal nieuw script geschreven met de muziek (en in het achterhoofd het verhaal) van Duitsland. “Er is ook al belangstelling vanuit scholen om dit stuk te spelen, omdat het ook een educatief element in zich draagt.”
De locatie maakt ook dat de musical anders wordt dan wat we ervan gewend zijn. Niets aan touwtjes, niets aan rijdende rails. De vorm wordt interessant. Samen met het koor en dans-ensemble maken we het verhaal, waarin we de mensen dwingen met ons mee te gaan en om de fantasie te gebruiken. Richard Spijkers: àk heb the Full Monty gedaan (red. waar hij avond aan avond volledig uit de kleren ging), maar ik ben blij dat Marc Krone ons begeleidt om zo (symbolisch) bloot te spelen.”
“Als je het goed bekijkt lijkt hij op een Al-Quaida strijder die zegt: geloof wat ik geloof. Hij komt een land binnen waar het qua geloof prima gaat, en gaat er bronnen vergiftigen en de meest idiote dingen doen om te bewijzen dat zijn God gelijk heeft. Dat is het mooie van het stuk. Je ziet niet alleen wat Bonifatius gedaan heeft, maar ook de premisse van het stuk: geloven is waardeloos als het niet gedragen wordt door liefde.”, aldus Marc Krone.
Hij vervolgt: “Het stuk is geschreven volgens de ijzeren wetten die Shakespeare neerlegt, en dat is anders dan je in musicals en films tegenwoordig ziet. Shakespeare verraadt altijd wat hij gaat doen, zodat je niet meer geinteresseerd bent in wat er gaat gebeuren, maar hoe het gaat gebeuren. Daarom gaan Engelsen nog steeds naar Hamlet; alsof ze niet weten hoe het afloopt. Het is zodanig geschreven dat het een grote mate van kinderlijkheid krijgt. Zoals je ook naar Laurel en Hardy kijkt. Eerst zie je Laurel en Hardy, dan zie een piano en een hele trap. Nu weten we het. De piano moet de trap op en dat gaat heel erg ingewikkeld worden. En ja hoor….” Dat gebeurt in dit stuk aan een stuk door. De koorpartijen verklappen de hele tijd wat er gaat gebeuren. Dan ga je op een andere manier zitten, en krijg je bijvoorbeeld het ‘kijk uit, achter’ je syndroom. Ik wil het menselijk tekort laten zien, en de humor die dat met zich meebrengt. Hoe creatief je wordt op het moment dat je in de problemen zit. Dat geeft een zeer grote menselijke spanning, maar ook humor. Mogen we alsjeblieft om onszelf lachen. Ik wil niet zeggen dat Bonifatius een lachmusical wordt, maar er zit wel veel luchtigheid in.”
In de musical spreken de Friezen Fries (niet vertaald) en wordt een woordje Spaans gesproken (wel vertaald). Toch hoeft de niet-friessprekende zich geen zorgen te maken. Wat ze zeggen moet in gebaar ook duidelijk zijn.
Er is niet bewust gekozen voor een korte speeltijd van 10 dagen. Het is voor het eerst dat er in Friesland een musical is, en het was sprokkelen om het geld bij elkaar te krijgen. Maar de kaartverkoop loopt al goed, en als het zo doorgaat zal er in overleg met de acteurs zeker worden gekeken of de speelduur kan worden verlengd. De locatie is in ieder geval bijzonder, tegen de Bonifatius-kapel aan. Hier heeft Bonifatius destijds met zijn boek gestaan, een plek die nog steeds een bedevaartsoord is, met een heilige bron. De plek bepaalt het stuk. Hier staan de acteurs gewoon buiten, in weer en wind,, op gras en grind, terwijl het publiek wel overdekt zit (op banken, maar wel met rugleuning). Regisseur Marc Krone lijkt zelfs een beetje te hopen op slecht weer, voor de extra beleving.
Bonefatius is een bijzonder initiatief dat een bezoek meer dan waard lijkt. Voor Friezen, die voor het eerst deels in eigen taal een professionele musical kunnen gaan zien, maar ook voor de rest van Nederland, die er misschien ook meteen een leuk uitje in deze mooie provincie van kunnen maken.
De Dailymotion-versie van deze reportage:
