Voor aanvang van Hamlet houdt regisseur Louis Lemaire een praatje over de voorstelling die we te zien krijgen in het bar-gedeelte van theater 222. Dit is niet speciaal aangekondigd, maar zeker verhelderend als je de voorstelling bezoekt. Bijtijds aanwezig zijn is dus het devies.
Hamlet is een 12+ voorstelling, en een bewerking van de Shakespeare-klassieker. Het wijkt ook erg af van de familiemusicals waarvan het jeugdtheater voornamelijk bekend is. Het is, net als de basis, pittige kost. Hamlet is ook geen musical, maar een toneelstuk met een aantal liedjes. Liedjes die wel in dienst staan van het verhaal.
Het stuk wordt gepresenteerd als een Hamlet waarbij de hoofdrolspelers (ongeveer) de leeftijd hebben van de rollen zelf. Dat is niet heel verwonderlijk in dit geval; het is tenslotte jeugdtheater. Onvermijdelijk worden de oudere rollen vertolkt door mensen die jonger zijn dan hun rol (de moeder en vriend zijn begin 20). En toch geeft dit leeftijdseffect de voorstelling wel een speciale dimensie, mede omdat de ouderen hun rol wel erg goed spelen.
We treffen bij binnenkomst in de zaal, Hamlet op zijn zestiende verjaardag. Het is een gezellig, muzikaal feestje. Even lijkt alles ongecompliceerd, maar als het stuk is begonnen blijkt Hamlet, zittend aan de piano, zeker geen lichtzinnige jongen. Zijn moeder heeft hem, zeer tot zijn ongenoegen, vernoemd naar het theaterpersonage uit het stuk dat Shakespeare 400 jaar geleden heeft geschreven. Hamlet’s vader, een kamerlid, is drie jaar eerder doodgereden; de dader is nooit gepakt, iets wat Hamlet nog dagelijks bezighoudt. Hij denkt dat de dader Boudewijn is, de vriend van zijn moeder, die hij steevast rode Totoyota noemt. Hamlet’s moeder is een actrice, die met een monoloog rond het overlijden van haar man grote successen boekt in de theaters. Hamlet is in de war, raar en maf, en het is niet helemaal duidelijk wat hij nu wel en niet echt vindt; wat hij wel en niet gelooft en meent. Houdt Hamlet van Fila, zijn vriendin? Of ligt zijn hart bij Hugo, met wie hij wel erg intiem is. Gelooft hij werkelijk dat Boudewijn zijn vader heeft doodgereden? Het zijn een paar van de raadsels rond de Hamlet van het heden.
Plaats van het verjaardagsfeest is een oud theater. Het cadeau van de vrienden is een video-camera; de enige die alles objectief vastlegt. Als zijn vriend Hugo uit New York onverwachts langskomt met een To be or not to be-shirt, zijn moeder hem de verzamelde werken van Shakespeare geeft en de vrienden aan een seance beginnen er dingen door elkaar te lopen. Hamlet meent langzaam de Hamlet van Shakespeare te zijn. En zo veranderen ook de vrienden en familie van Hamlet in personages uit Hamlet. Met de bloedige tragedie als eindresultaat.
Het decor is een vervallen theater. Een badkuip en toilet, een paar kratten pils, een tafel met ouija-tekens erop getekend, wat stoelen, een piano. Veel meer is er niet. Behalve de live-videocamerabeelden die op het achterdoek worden geprojecteerd. Een effect, wat vooral bij de spookbeelden van zijn vader, klassiek met doodshoofd, erg fraai uitpakt.
De spelers doen het over het algemeen goed. De muzikaliteit van de groep valt op. Velen spelen een instrument of soms zelfs meerdere en daar waar er gezongen wordt is dat zuiver. Uitzondering is als Hamlet het uitschreeuwt, maar uiteraard is dat dan ook de bedoeling. Overgangen van toneelspel naar muziekspel zijn naadloos, en eigenlijk totaal onopvallend.
Alle lof verdient Stan van der Burght, die de zware rol van Hamlet vertolkt. Ondanks dat Hamlet in zijn doen en laten onnavolgbaar is is hij wel geloofwaardig. Zeker naarmate het stuk vordert en hij zijn dood tegemoet gaat speelt hij bijzonder sterk.Ook Sheena Tchai vertolking van Hamlet’s moeder is erg goed en Niki Witjes als Fila (Ophelia) verdient alle lof. Voor haar spel, en voor het zo lang voor dood in een badkuip liggen.
Hamlet wordt zonder pauze gespeeld. Een goede zaak voor het volgen van het verhaal, voor het zitvlees een iets minder prettig ervaring. De Shakespeare-zaal heeft banken die niet erg comfortabel zijn. Net als in het Eftelingtheater kan een meegebracht kussentje wonderen verrichten.
Klassiek toneel is niet makkelijk te volgen. Ook deze Hamlet-versie vereist een hoop concentratie om de gesproken teksten te kunnen volgen. Vooral de energie en inzet van de spelers, en de nummers van Ton Scherpenzeel maken deze Hamlet de moeite waard. “De vraag is wil ik dood of wil ik leven.” Een voorstelling om ook achteraf nog eens goed over na te denken.
Hamlet is nog te zien tot en met 1 juni en van 26 september tot en met 12 oktober in de Shakespeare Zaal van 222 in Rotterdam.
