Recensie

Pakkende voorstelling 2ejaars Frank Sanders Akademie

Het Pakt is gebaseerd op de film (en boek) Die Welle, wat weer is gebaseerd op een bizar schoolexperiment dat eind jaren zestig daadwerkelijk werd uitgevoerd. De voorstelling zelf pakt ook.

Er is niets mis met een goede woordspeling. Dat geldt ook voor de titel van deze voorstelling, ´het pakt´. Het is de naam van de beweging, en bevat weer een verwijzing naar het uniform van de groep. 
‘Het pakt’ speelt zich af op een school tijdens een werkweek. Docent Reinier heeft er de pest over in als de les anarchie al is vergeven aan een collega, en hij ‘autocratie’ moet geven. Maar omdat Reinier de populairdere docent is, komen er toch nog wel aardig wat leerlingen naar deze les. Gemotiveerd zijn ze niet echt: het zal wel weer over Hitler gaan, en zoiets kan in deze tijd echt niet meer gebeuren. Dat triggert de docent: hij besluit hierop een experiment uit te voeren om hun ongelijk aan te tonen met een practicumopdracht.  Iedereen mag vrijwillig meedoen, maar al snel blijkt niet iedereen er even geschikt voor. De leraar manipuleert handig, met complimenten,  met een handige taakverdeling, en met strakke regels en afspraken. ‘Het Pakt’ ontstaat, met een eigen logo, eigen groet en een eigen uniform, een pak. Een aantal leerlingen zie je groeien. Lisa en vooral Tim, die overal buiten viel, bloeit op binnen de groep.  Maar andere relaties komen onder druk te staan. Die van de leraar en zijn vrouw, die ook les geeft, maar ook die van leerlingen Nina en Scott, die uit totaal verschillende werelden blijken te komen en het Pakt daarom ook op een andere manier bekijken. Het wordt langzaam duidelijk dat het experiment werkt, maar ook dat zwart niet alleen de kleur van het uniform is (over de hagelwitte overhemden dan).
Dezelfde groep is ook bezig met een toneelstuk van Dürrenmatt, Der Besuch der alten Dame (het bezoek van de oude dame). De docente is nogal een expressief alternatief type, wat zorgt voor komische tussendoortjes. Maar uiteraard ervaart ook zij de gevolgen van het controversiële experiment.

De voorstelling wordt gespeeld in de Doelenzaal, het thuis van het Internationaal Danstheater. De acteurs hebben dan ook een behoorlijk groot speelvlak ter beschikking, dat voornamelijk wordt ingevuld met twee tribunes, waarop de leerlingen tijdens de les zitten, of wat als decor voor het toneelstuk wordt gebruikt. Er wordt onversterkt gespeeld, wat soms wel wat ten koste gaat van de verstaanbaarheid. De geluidsbanden en de live-begeleiding van Gerbrand van Kolck overheerst echter niet zodanig dat er erg veel verloren gaat. Aan de andere kant zou de voorstelling vermoedelijk nog beter aankomen met een versterkt en dus harder geluid.
Voor zowel conflicten als groepsgedrag is dans natuurlijk een uitstekend medium. Dat blijkt ook nu weer. De groepsbewegingen ogen fraai, en boezemen ook een zekere angst in. De greep uit bestaand musicalmateriaal pakt goed uit; deze past goed bij de highschool-sfeer. Vrij veel relatieve (en absolute) onbekende bronnen als Bat Boy, Carrie, Gone Missing en The visit, maar ook Matilda, Urine town en American Idiot worden dankbaar gebruikt. Het fraaie Lacrimosa uit Mozart zorgt al in het begin van de voorstelling voor de juiste stemming.

De 2ejaars groep zijn qua zang zeker niet de beste lichting ooit, maar voor deze voorstelling voldoet het. De rollen worden wel met veel overtuiging neergezet. De maffe toneeldocente werkt goed op de lachspieren, waar tijdens de toneelrepetities de leerlingen ook grappig uit de hoek kunnen komen. De ontwikkeling van buitenbeentje Tim wordt sterk gespeeld. De aversie die je krijgt tegen sommige leerlingen ook betekent dat zij hun rollen uitstekend vertolken. De verrader, het grote ego of het meisje dat onbewust vooral aan zichzelf denkt, het zijn er een aantal van.

De bewerking van het verhaal, dus tekst en script, is door de studenten zelf gemaakt. De voorstelling die zo is ontstaan weet zeker te boeien, en biedt genoeg mogelijkheden voor iedereen om even te stralen. De toneelstuk-scenes zijn geestig, maar houden het verhaal soms wel wat op. Ook is er iets te weinig tijd genomen voor de presentatie van de karakters. De docent komt bijvoorbeeld wat zuur over, omdat hij de les niet krijgt die hij wil geven, maar dat het een bij de leerlingen populaire leerkracht is blijkt vooral impliciet. Ook de (dis|balans binnen het stelletje in de klas (Nina en Scott) zou bijvoorbeeld al bij de introductie wat sterker kunnen worden gepresenteerd.  Wat buitengewoon knap is in de voorstelling is het ongemakkelijke gevoel dat de voorstelling me heeft gegeven. De ontwikkelingen zijn volkomen logisch, ook als het experiment behoorlijk uit de bocht vliegt. Maar je sympathie ligt wel bij de leden van het Pakt, en niet bij de ´rebellen´. Zelfs het geweld, wat natuurlijk nooit goed te keuren zou moeten zijn,  is heel begrijpelijk. Of een nog zorgwekkender gedachte: zou vrijwel iedereen met een leider die de boel strak in de hand weet te houden niet weldegelijk beter af zijn?

De voorstelling is nog tot en met zondagmiddag te zien in de Doelenzaal in Amsterdam. Tot en met zaterdag wordt er ’s avonds gespeeld en op zaterdag en zondag zijn er matineevoorstellingen.

30 May 2013
Reguliere voorstelling
Amsterdam
De Doelenzaal
http://www.franksandersakademie.nl
frank sanders' akademie voor musicaltheater, musical, het pakt, frank sanders, frank sanders´akademie voor musicaltheater, 2e jaars, eindejaarsvoorstelling

Over de auteur

Jeroen schreef dit artikel voor jou

Jeroen

Jeroen is sinds 2005 redacteur van Musicalworld. Hoewel Jeroen al jong in aanraking kwam met theater, is zijn passie voor musical pas deze eeuw tot volle bloei gekomen. Hij was zeer onder de indruk van de eerste voorstelling van Cats, en de Nederlandse versie van Oliver uit 1999, op basis van de film al een van zijn favorieten, was de eerste voorstelling die hij meermaals zag. Toch waren deze bezoeken eerder sporadisch dan frequent. Sinds hij redacteur is van Musicalworld bezoekt hij meer dan 100 voorstellingen per jaar. Jeroen is de Musicalworld-specialist op het gebied van familievoorstellingen en kindervoorstellingen. Hij is tevens de correspondent voor Vlaanderen. Ook in Duitsland en Engeland (Londen) is hij regelmatig te vinden. Hij doet ook verslag van amateurvoorstellingen die voor neutrale toeschouwers de moeite waard zijn. Tot zijn favoriete musicals behoren naast Oliver! meer musicals met kinderen in de hoofdrol. "Billy Elliot" is zijn all-time favorite, maar daarnaast moeten zeker "Whistle down the Wind", "Matilda" en "The Secret Garden" worden genoemd. Daarnaast zijn Chicago, Come from Away, Spamalot en Soho Cinders voorstelling met een ongelofelijke aantrekkingskracht. Hoogtepunten in het jukebox-genre: Our House, Ich war noch niemals in New York en Ich Will Spass? (en voorganger Doe Maar). Favoriete Nederlandse producties zijn: Ganesha (een Perfecte God), Lelies, Wat zien ik? en Kuifje. Naast het bezoeken van musicals is hij een frequent bezoeker van attractieparken. Favoriete park in Europa is Europa Park (met een uitgebreid entertainment programma). Naast deze tijdverslindende hobby is Jeroen ook nog werkzaam in de ICT.

Meer van Jeroen

Meer artikelen van Jeroen

Delen