Recensie

Première Garland & Minnelli: Moeders en dochters

Garland & Minnelli: twee diva's, moeder en dochter, en hun strijd. Een fantastische Jelka van Houten schittert in een wisselvallige voorstelling. InclusiefMusicalworld.TVverslag van de première van de nieuwe productie van Janke Dekker en Michael van Praag.

Liza Minelli en Judy Garland; het zijn iconen uit het verleden (hoewel Minelli nog steeds optreedt). Twee artiesten ook, die vooral worden herinnerd dankzij prestaties uit hun jeugd. Judy Garland werd onsterfelijk als Dorothy, in haar boerenjurkje en de rode schoenen in The Wizard of Oz, Minelli wordt nog steeds voornamelijk herinnerd dankzij de film Cabaret. Over deze moeder en dochter, die niet alleen het vroegbloeien, maar ook de overconsumptie aan genotsmiddelen deelden, gaat deze voorstelling.
Voor een groot aantal mensen zal de eerste kennismaking met Liza Minelli het nummer Losing my mind zijn geweest. Het was haar comeback voor het grote publiek, met dank aan de Pet Shop Boys. Het is met het poppy arrangement van dit Stephen Sondheim-nummer dat de show opent. We zien een huiskamer, een band op de achtergrond, en horen Liza zingen. Een vreemde enscenering, maar het zal later in de show worden bevestigd. Dit zou dus de waarheid kunnen zijn.
Als echter niet veel later haar moeder Judy Garland verschijnt, jeugdig in haar Dorothy-kostuum, is duidelijk dat er hier iets niet klopt. Een fantasie, een droom of waanbeelden uit dronkenschap of door de pillen, verklaard wordt het niet. Wat volgt is een steekspel vol vileine opmerkingen, maar ook verlangens, opgekropte frustraties, en veel verwijten komen langs.
De voorstelling mist een duidelijke rode draad. Liza Minelli is bijna 47, en dat is de leeftijd waarop haar moeder destijds stierf, 12 dagen na haar verjaardag en daarom komt haar moeder Judy langs. Het is een kapstok, maar geeft geen reden om op het puntje van je stoel te gaan zitten. Wat volgt is een soort dominospel van anekdotes, uit de beide levens. Niet alleen Judy Garland verschijnt, ook haar eerste man David Rose. Hij speelt dan weer allerlei andere mannen, voornamelijk de latere echtgenoten van Garland, maar ook bijvoorbeeld de filmbaas van MGM, Louis B. Mayer. Vooral in de eerste helft wisselt de kwaliteit sterk; een aantal is fantastisch, andere komen een stuk minder uit de verf. De tweede akte is meer in balans, mede dankzij een paar prachtige songs van David.
Jelka van Houten is fantastisch als Judy Garland. Als deze diva, met haar soms kinderlijke gedachtes, haar valse opmerkingen en typische intonatie steelt ze de show. Een van de hoogtepunten is een groots uitgemeten imitatie van een optreden van een ladderzatte Minelli, vlak nadat zij haar juist had aangesproken op haar drank en drugsgebruik, een andere is een subtiele verwijzing naar The Wizard of Oz als Garland ook in zekere staat bij het weglopen de hakken van haar rode schoenen probeert tegen elkaar te klikken, wat allesbehalve soepel oogt.
Janke Dekker zingt en speelt prima,  en weet op het moment dat de emoties bij Liza hoog oplopen, deze goed over te brengen. Het script geeft haar wel wat minder gelegenheid om echt te stralen dan Garland dat kan.  Je krijgt begrip voor haar gevoel dat zij de moeder van Garland was, in plaats van andersom.
Theo Nijland heeft een van de mooiste spreekstemmen van het land. Hij speelt diverse mannen vanuit zijn rol als David, en heeft er vaak eerst commentaar op vanuit zijn rol. Hij is de outsider, en juist zijn beschouwende rol maakt dat je over zijn schouder meekijkt, zijn mening als waarheid beschouwd. Zijn zangstem is apart en wekt een beetje een Ramses Shaffy-gevoel op. Juist een aantal van die liedjes, die ook nog eens door hemzelf geschreven zijn, behoren tot de hoogtepunten van de avond. Dansen lijkt minder zijn ding; een choreografie in de eerste akte samen met beide dames is niet echt gelijk.
Garland & Minelli heeft wat zwakke momenten in de eerste akte, en mist de richting die een echt verhaal biedt. De sterkste momenten zijn schrijnend komisch, vooral dankzij het perfecte acteerwerk van Jelka van Houten, maar ook de melancholische klanken van Theo Nijland maken indruk. Natuurlijk komen een aantal essentiële songs uit de beide levens voorbij, meestal in vertaling: Somewhere over the rainbow, Zing Went The Strings of My Heart , New York New York en Liza with a Z bijvoorbeeld.  De voorstelling biedt een mooi beeld van de beide diva’s en aardige inkijk in beide levens. De kwaliteit van End of the rainbow, die alleen over Judy Garland gaat en enkele jaren geleden in Londen en New York te zien was, wordt echter niet gehaald.

30 September 2013
Première
Leiden
Leidse Schouwburg
http://www.garland-minnelli.nl
garland, minnelli, janke dekker, Jelka Van Houten, theo nijland, michael van praag

Over de auteur

Jeroen schreef dit artikel voor jou

Jeroen

Jeroen is sinds 2005 redacteur van Musicalworld. Hoewel Jeroen al jong in aanraking kwam met theater, is zijn passie voor musical pas deze eeuw tot volle bloei gekomen. Hij was zeer onder de indruk van de eerste voorstelling van Cats, en de Nederlandse versie van Oliver uit 1999, op basis van de film al een van zijn favorieten, was de eerste voorstelling die hij meermaals zag. Toch waren deze bezoeken eerder sporadisch dan frequent. Sinds hij redacteur is van Musicalworld bezoekt hij meer dan 100 voorstellingen per jaar. Jeroen is de Musicalworld-specialist op het gebied van familievoorstellingen en kindervoorstellingen. Hij is tevens de correspondent voor Vlaanderen. Ook in Duitsland en Engeland (Londen) is hij regelmatig te vinden. Hij doet ook verslag van amateurvoorstellingen die voor neutrale toeschouwers de moeite waard zijn. Tot zijn favoriete musicals behoren naast Oliver! meer musicals met kinderen in de hoofdrol. "Billy Elliot" is zijn all-time favorite, maar daarnaast moeten zeker "Whistle down the Wind", "Matilda" en "The Secret Garden" worden genoemd. Daarnaast zijn Chicago, Come from Away, Spamalot en Soho Cinders voorstelling met een ongelofelijke aantrekkingskracht. Hoogtepunten in het jukebox-genre: Our House, Ich war noch niemals in New York en Ich Will Spass? (en voorganger Doe Maar). Favoriete Nederlandse producties zijn: Ganesha (een Perfecte God), Lelies, Wat zien ik? en Kuifje. Naast het bezoeken van musicals is hij een frequent bezoeker van attractieparken. Favoriete park in Europa is Europa Park (met een uitgebreid entertainment programma). Naast deze tijdverslindende hobby is Jeroen ook nog werkzaam in de ICT.

Meer van Jeroen

Meer artikelen van Jeroen

Delen