Recensie

Tom Poes en de nieuwe ijstijd

Ter gelegenheid van het 100e geboortejaar van schrijver en tekenaar Marten Toonder, ging op 21 januari het muzikale stripverhaal 'De nieuwe ijstijd' in Rotterdam in premiere. Onder toeziend oog van Koningin Beatrix was dit ook meteen de aftrap van het Toonderjaar.

Het verhaal van ‘Tom Poes en de nieuwe ijstijd’ werd door Toonder al getekend en geschreven in het najaar van 1947.
Het is september en van de ene op de andere dag gaat het vriezen en sneeuwen. Dat is niet normaal en heer Bommel en Tom Poes komen er al snel achter dat de geleerde professor Sickbock een methode heeft ontdekt om de aardas te kantelen zodat de Noordpool ijsvrij wordt en de poolkappen gaan smelten. De bewoonde wereld wordt daardoor onbewoonbaar en de onbewoonbare wereld bewoonbaar. Zo komen vele rijke bodemschatten tevoorschijn voor professor Sickbock die macht en wereldheerschappij nastreeft. Uiteraard weten heer Bommel en Tom Poes net op tijd een monidale ramp te voorkomen.

De opzet van deze voorstelling oogt vrij simpel. Het decor is een groot projectiescherm verdeeld over 3 vlakken waardoor je een stripverhaal idee krijgt. Omgevingen en personen worden op het scherm geprojecteerd waardoor je binnen een paar seconden van de Noordpool op de Zuidpool kan zijn. Dit geeft ook mogelijheden om karakters te laten verschijnen die maar 1 of 2 keer in het verhaal voorkomen zoals de politiecommissaris (met de stem van Paul de Leeuw) of een journalist (met de stem van Jaques d’Ancona) en natuurlijk Bommel zijn butler Joost. Daarnaast zijn er enkele decorstukken die op het podium komen zoals een bed, een ijsschots en de auto van Bommel. Ook deze decorstukken hebben een cartoonesque uitstraling waardoor het visueel gezien met de projecties toch een geheel blijft. Een erg leuke en creatieve oplossing om met weinig middelen op het podium toch een volwaardige productie neer te zetten. Groot compliment dus aan Coen Bouwman die verantwoordelijk is voor deze projecties en het toneelbeeld.

De rol van heer Bommel wordt gespeeld door Roberto de Groot. Hij zet de ‘heer van stand’ op een leuke en open manier neer. Zijn spel is prima, al heb ik het idee dat qua zang de partijen soms iets te laag waren voor zijn stem. Met name in de samenzang met Tom Poes hoorde je hem dan niet goed. Een andere (regie) keuze die gemaakt is, is om Bommel in de 2e akte wel heel erg als mopperkont neer te zetten. In de 1e acte was hij nog vol goede moed en in voor een grapje, maar in de 2e acte kwam in bijna ieder dialoog de zin voor dat die actie of uitspraak niet past bij een heer van zijn stand. Het werd op een gegeven moment een beetje too much en dat is jammer want het gaat op de irritatie werken.

Suzan Seegers speelt de rol van Tom Poes. Bij opkomst doet ze je meteen denken aan ‘Victoria’, het witte katje uit de musical Cats. Niet alleen qua uiterlijk maar ook hoe ze zich beweegt op het podium. Susan zet de rol prima neer. Lekker eigenwijs, dapper en vocaal gezien blaast ze iedereen van het podium. De enige keuze die ik niet begrijp is dat Tom Poes een mannelijk persoon is, terwijl de staging behoorlijk vrouwelijk is, inclusief sopranen uithaal in een van de nummers. Als in de dialogen Tom Poes dan aangesproken wordt met ‘hij’, terwijl je visueel duidelijk een ‘zij’ ziet, schept dat enige verwarring.

De 3e persoon op het podium is wat bij betreft de ster van de avond. Yoran de Bont neemt diverse rollen op zich waaronder die van Professor Sickbock, Wammes Waggel en Kapitein Wal Rus. Yoran moet snel schakelen in karakters en dat doet hij geweldig. Verschillende accenten, humor, sterke zangstem, Yoran bezit het allemaal. Zijn leukste karakter is natuurlijk Professor Sickbock. Een klassieke slechterik compleet met bulderlach met als hoogtepunt het nummer ‘Ik ben Slim’. Een talent is absoluut opgestaan en ik vermoed dat we in de toekomst nog veel van Yoran gaan zien en horen.

Wat ‘De nieuwe ijstijd’ en aardige productie maakt zijn absoluut de acteurs en de manier hoe het decor is opgezet. Aan de staging valt wat mij betreft nog wel het een en ander op te merken. Voor een familievoorstelling duurt het te lang. 2 keer 1 uur is best lang voor kinderen om de concentratie te behouden. Een aantal scenes hadden wat bij betreft ook wel weggelaten of ingekort kunnen worden. Zo is de 2e acte erg langdradig omdat er keer op keer wat mis gaat met het oppakken van de slechterik. Hierdoor krijg je een aantal ontsnappingspogingen en achtervolgingen die wellicht beperkt hadden kunnen worden tot 1 om de vaart erin te houden. Je krijgt nu veel overbodige informatie die naar mijn idee alleen maar gebruikt is om de 2e akte ook een uur te laten duren.
Het einde van de voorstelling kwam ook ineens. Zo zit je in een achtervolgingsscene en zo gaat verteller afronden naar het eind. De vraag is of deze voorstelling wel een 2e acte nodig had of dat je het verhaal ook had kunnen vertellen en laten zien in bijvoorbeeld 75 minuten.

Verder waren de liedjes erg leuk met diverse muziekstijlen zoal hip hop / rappen en zelfs jodelen. Een terugkerend nummer ‘De Oude Schicht’ bracht letterlijk beweging in het verhaal en ook de verwijzing naar Rotterdam, de geboortestad van Marten Toonder, werd gemaakt in het nummer Rommeldam. Deze werd gezongen op de melodie van ‘Ketelbinkie’.

Al met al is ‘De nieuwe ijstijd’ best een leuke productie geworden voor zowel jong als oud. De voorstelling is nog tot en met begin mei te zien in de diverse theaters in Nederland. Voor de volledige speellijst ga naar http://www.opusone.nl

21 January 2012
Première
Rotterdam
Oude Luxor
http://www.opusone.nl