Slimmere Ciske maakt indruk
Gezien: vrijdag 18 november 2016
Een reprise van één van de meest succesvolle origineel Nederlandse producties, op voorhand is de neiging om daar wat sceptisch tegenover te staan groot. Maar de nieuwe versie van Ciske de Rat is een frisse voorstelling en maakt ‘ouderwets’ indruk.
De creatives lijken te hebben gekozen voor een versie die het houdt bij de basis, waardoor er een integere en oprechte vertelling van het verhaal ontstaat. Het decor is sec en simpel, en in vergelijking met de vorige versie minder imposant en groots. Het publiek is afgelopen jaren verwend met ronddraaiende zalen en 3D-musicals, dus het is een gedurfde keuze om castleden ouderwets met decorstukken op en af te laten lopen. Het doet echter recht aan de keuze het verhaal daadwerkelijk centraal te stellen zonder afleidende en overdonderde factoren. Door kleine toevoegingen danwel schrappingen in het script, wijzigingen in de volgorde van sommige scènes en andere keuzes qua techniek kent de voorstelling geen inkakmomenten meer. Deze versie is slimmer en vlotter.
Een voorstelling valt of staat met de sterkte van de cast en daarin komt het publiek op enkele uitzonderingen na niets te kort. De kinderrollen zijn overweldigend sterk. Silver overtuigt als Ciske. Hij beschikt op deze leeftijd al over een heerlijk levensliedtimbre en weet elke noot simpelweg te raken. Hij emotioneert, doet je grinniken en is bovenal een schoffie om van te houwe. Tydo als Dorus is een schat, evenals de heerlijk onnozel en lief spelende Lotta als Betje. Jay-Luca als Jantje zit Ciske constant op de huid en hij zet een onwijze etter neer. In de volwassen cast treffen we allereerst Danny de Munk. Hij heeft natuurlijk niets meer te bewijzen, maar zet Cis neer alsof dat nog wel zo is. Een vurige performance vol plezier en emotie, omlijst door uitstekende zang. Ad Knippels imponeert als een betrokken en gevoelige meester Bruijs. Bas Keijzer is op zijn plek als een rouwe down-to-earth pa Vrijmoeth. Ellen Evers is een takkewijf als ma Vrijmoeth en doet er alles aan haar vege lijf te redden onder lastige omstandigheden. Dit maakt d’r wat manipulatief, waardoor de rol een boeiende laag krijgt. Ook is ze wat emotioneler dan Marjolijn Touw in de vorige versie, waardoor de tragiek van ‘ze kan niet anders’ beter overkomt. Brigitte Nijman is een schat in de rol van de eenvoudige tante Jans, al mag het hier en daar wat subtieler. Boris van der Ham is accuraat als Muysken. Ger Otte als Henri is de verpersoonlijking van het kwaad, en als Maatsuyker een perfect equivalent van de tijdsgeest uit het begin van de vorige eeuw. Raymond Kurvers is een energieke en sympathieke Pater de Goey. Babeth van der Zalm levert in de rol van Bet het noodzakelijke. Sophie Veldhuizen overtuigt helaas niet als Suus Bruijs. Instabiele zang krijgt de overhand, en ook haar spel is wat vlakjes.
De hoofdrollen worden bijgestaan door een uitstekend ensemble, waarbinnen diverse castleden de kans om een sterke individuele indruk te maken grijpen. Job Bovelander is een Jan Verkerk van het zuigende en subtiel treiterende soort, Rick Sessink vlamt als Dries, Rutger Bulsing vult Arnoldi zeer gedegen in en Jacqueline Aronson is een lieve, maar tegelijk onmachtige tante Chris.
Ciske de Rat is een voorstelling die er anno 2016 toe doet. Het indrukwekkende verhaal over hoe dicht pech en geluk bij elkaar liggen, moet zo nu en dan worden verteld. En deze Ciske slaagt daar zonder enige twijfel in.