Woensdag 16 augustus 14.30 Yank! (Charing Cross Theatre) ****
Een musical over homo zijn in de oorlog. Dan moet ik onmiddellijk denken aan Je negeert de waarheid, de muzikaal prachtige voorstelling van Judas avant-la-lettre, met zijn aangrijpende eerste akte, en helaas ontsporende tweede. Die voorstelling ging over WO1, Yank gaat over de tweede.
De voorstelling begint als een jongeman een dagboek vindt uit de tweede wereldoorlog van een zekere Stu, die in 1943 in het leger gaat. Waar zijn aanstaande maten afscheid nemen van hun vriendinnen, neemt hij afscheid van zijn moeder. Hoe het met hem zit, ontdekt hij als hij een oogje krijgt op een van de weinige medesoldaten die niet onaardig tegen hem is. Dat heeft een reden; deze Mitch vind hem ook leuk, al heeft hij ook een vriendin. Als het niets tussen de twee lijkt te worden, grijpt Stu de kans reporter te worden voor het blaadje Yank, en zo het front te ontlopen. Met dank aan fotograaf Artie, die direct door heeft wat voor vlees hij in de kuip heeft. Hetzelfde als hij. Deze maakt hem wegwijs in de verborgen wereld van homo’s in het leger. Maar als een van zijn oud-maten sneuvelt, en Mitch volledig van de kaart is, wordt hij als ex-buddy gevraagd om daar langs te komen, om hem op te peppen. Daar verklaart Mitch dat zijn gedachten alleen maar bij Stu zijn, en Mitch vraagt aan om een reportage te maken van de reis naar het front. Daar worden ze betrapt door een medesoldaat, waarna Artie ingrijpt en zegt dat je als je maar ontkent, er geen bewijzen zijn en je het voordeel van de twijfel krijgt. Maar dan valt het dagboek in verkeerde handen…
De tweede gay-voorstelling is van een volstrekt ander soort dan de eerste. Was daar het drama vooral drama queen, hier spelen onderdrukte gevoelens in een tijd waarin het totaal verboden was een hoofdrol. Hoewel er tijd is voor een lachje op zijn tijd, zeker als het om wel erg karikaturale karakters gaat, is het toch vooral zwaar. De constructie om te beginnen in de huidige tijd is mooi, maar leidt ook wel tot een beetje klef einde. Uitgesproken woorden, die misschien wel beter gewoon als gedachte bij de toeschouwer kan worden gelaten. Maar misschien denk ik dan te veel vanuit de eigen emotie, en niet vanuit de mensen voor wie deze gevoelens voor mensen van hetzelfde geslacht een ver van hun bed show zijn.
De muziek is heel erg passend bij die tijd, bigband/nachtclub achtig, met diverse songs die inderdaad toen op de radio te horen hadden kunnen zijn. De hoofdkarakters spelen sterk. Stu is ontwapenend, de struggelende Mitch overtuigend, en Artie is gewoon de (voorzichtige levensgenieter). Stoere soldaten en minder stoere soldaten worden door dezelfde acteurs gespeeld. Waar het de karikaturen betreft kriebelt het bij mij toch vaak wat ongemakkelijk, omdat het soms zo gemakkelijk scoren is, en dat gevoel bekruipt me hier ook wel heel erg, ondanks dat het vaak wel functioneel is voor het verhaal.
Ik zou natuurlijk kunnen afsluiten met hoe belangrijk het is dat ook dit soort verhalen worden verteld, en dat het echt geen modegril is van de laatste decennia. Ach, laat ik daar inderdaad maar mee afsluiten.