Recensie

Verbluffende transformatie van Ruth Jacott

In Leiden vond de galapremière plaats van “Billie Holiday” (1915-1959). Deze vakkundig gemaakte show is een triomf voor Ruth Jacott, die van begin tot eind overdondert met haar creatie van de meesterlijke jazz zangeres.

Een meesterlijke creatie
De show gaat van start met Jacott, die uitgeblust op een stoel zit. Haar hoofd blijft verborgen en het podium is gehuld in schaduwen. Dan zetten de eerste noten van de muziek in en wordt op karakteristieke Holiday wijze ‘Goodmorning Heartache’ gezongen. ‘Dit is een opname’, ging gelijk door mijn hoofd. Het bleek echter de stem van Jacott zelf te zijn, die de stem van Holiday wonderbaarlijk weet te benaderen zonder dat het een imitatie wordt.

Vanaf dat eerste verbluffende openingsmoment weet Jacott het podium te domineren als Holiday. Haar transformatie is werkelijk meesterlijk. Al helemaal in de muzikale momenten, waarin ze alle tragedie van het leven van Holiday vocaal vorm weet te geven. Haar dictie, accent en interpretatie zijn ronduit subliem. Met uitvoeringen van o.a. ‘Gloomy Sunday’ en ‘My Man’ bezorgt ze dikwijls een brok in de keel. Het absolute hoogtepunt is echter haar zieltergende uitvoering van ‘Strange Fruit’, het briljante nummer over een lynching, die door merg en been gaat.
Deze creatie van Jacott, prachtig belicht door Niek Kortekaas en Coen van der Hoeven, is een absolute openbaring.

De overige personages worden vertolkt door een hardwerkend drietal: Edwin Jonker (Musical Award — ‘Rent’), Samora Bergtop en Casper Gimbrère. In vliegensvlug tempo kruipen ze in en uit de huid van diverse karakters. Echt kans om indruk te maken hebben ze echter niet. Hun rollen staan vooral in dienst van Jacott. Ze moeten haar doen schitteren en dat doen ze zeer verdienstelijk.

Biografisch muziektheater
Het script van Pieter van de Waterbeemd (Musical Award — ‘Doe Maar’) vertelt het tragische levensverhaal van Holiday d.m.v. een interview dat ze aan haar biograaf geeft terwijl ze in een afkickkliniek zit.
Zoals met vele biografische shows en films is dit stuk vooral een opsomming, weliswaar adequaat gedaan, van de vele hoogte en dieptepunten van een artiest. Het komt zelden voor dat stukken in dit genre boven dit niveau uitstijgen (‘Amadeus’ en ‘Jelly’s Last Jam’ zijn enkele uitzonderingen) en dat is ook hier niet het geval.

Ondanks de aaneenschakeling van drama weten de scènes je vaak niet echt diep te raken (dit gebeurt wel in de muzikale momenten). Er wordt in rap tempo door de vele tragische gebeurtenissen heen gegaan. Een strengere selectie had misschien meer effect gehad. Doordat de overige acteurs steeds weer een ander type moeten neerzetten (in korte scenes) ontstaat er ook geen echte band tussen Holiday en de overige karakters, m.u.v. die met haar moeder. In de tweede helft zwakt de spanningsboog dan ook iets af. Deze tekortkomingen doen er echter niet toe, omdat Jacott blijft fascineren. De samenwerking met regisseur Peter de Baan (‘Turks Fruit’, ‘Ashton Brothers’) heeft zeker zijn vruchten afgeworpen.


Iets te weinig muzikale variatie
Ondanks de briljante uitvoeringen van Jacott lukt het de nummers niet om voortdurend te blijven boeien. Ze zijn natuurlijk niet geschreven om te functioneren binnen een dramatische verhaallijn en dat is hier en daar te merken. Er mist variatie in de muziekstijlen om echt als een dramatische score te kunnen functioneren. Maar ook dit wordt weer vergeven vanwege Jacott. Zonder haar is er geen show (dit was bijvoorbeeld ook het geval met Hugh Jackman in ‘The Boy from Oz’ op Broadway) en ze heeft dan ook geen understudy.

De klassieke nummers zijn oorstrelend gearrangeerd door muzikaal leider Glenn Gaddum en worden uitgevoerd door een uitmuntende band (alleen de trompetpartij in ‘Strange Fruit’ is al hemels).

‘Pijn helpt voordracht’,
zegt Holiday op een gegeven moment in de show en Jacott weet die pijn meesterlijk over te brengen in spel en muziek. Mis deze musical performance van het jaar in geen geval.

Fotografie: Roy Beusker
musicalmusicalmusical

17 December 2007
Première
Leiden
Leidse Schouwburg
http://www.vventertainment.nl/
ruth jacott, Albert verlinde, billie holiday, V&V Entertainment, Peter de Baan