Recensie

101 Dalmatiërs: Het wit met zwarte stippen feestje

De rijmende vos zou het zo verwoorden: Prachtige hondepoppen, grappen en grollen, enthousiasme en een spannend verhaal. 101 Dalmatiërs heeft dat allemaal.

101 Dalmatiërs dankt zijn bekendheid voornamelijk aan de Disney-films, de klassieke animatiefilm en de twee speelfilms die er daarna van zijn gemaakt. Deze theatervoorstelling heeft echter niets met deze Disney-films te maken en de bekende song “Cruella de Vil”uit die film ontbreekt dus ook logischerwijs in deze voorstelling. 101 dalmatiërs van Bos Theaterproducties is ook geen musical, al zit er wel een handvol liedjes in. Een voorstelling die meer met het oorspronkelijke boek van Dodie Smith gemeen heeft, dan met de film, hoewel er ook hier duidelijk aanpassingen zijn gedaan om het verhaal wat eenvoudiger te maken.

Pongo en Teefje wonen bij hun baasjes Eva en Henk. De pijprokende Henk is een beetje een sukkel, hoewel hij het in het zakenleven goed doet. De honden blijken hun baasjes best te kunnen verstaan, en hen ook goed te manipuleren; andersom blijken de mensen hier juist niet zo goed in. Als Teefje zwanger blijkt en Eva dit aan Henk vertelt (net voordat Teefje dit aan Pongo kan vertellen, die daarop zeer verontwaardigd is), verschijnt Gruwella Du Vel. Dit oud schoolgenootje van Eva blijkt haar vroeger gepest te hebben, en is nu ook zeer intimiderend. Ze heeft zeer veel interesse in de pups, met het doel om ze tot een bontmantel te verwerken. Als de pups geboren zijn, en ook de laatste, die eerst doodgeboren lijkt te zijn is gereanimeerd, komt Gruwella onverwacht naar huize Pongo met een bod op de puppies. Henk en Eva weigeren echter de pups de verkopen, waarop er prompt twee boeven verschijnen, die ondanks onderling geklungel er in slagen de jonge hondjes te ontvoeren. De pogingen van de mensen om de puppies terug te vinden lopen op niets uit. Dus besluiten Pongo en Teefje zelf op zoek te gaan. Dankzij de schemerblaf, het blafsysteem waarmee honden elkaar het laatste nieuws doorgeven vinden ze al snel een spoor, dat hen langs een aantal vreemde snuiters leidt.

101 Dalmatiërs is een hele speelse voorstelling geworden. De consequent doorgevoerde low budget uitstraling van de decorstukken (Firma Rienks Swarte), die een dimensie missen en dus allemaal plat zijn, werkt goed met de prachtig uitgevoerde poppen van de honden, vos en katten. Met deze beesten kunnen echt alle herkenbare handelingen natuurgetrouw worden uitgevoerd. Een gordijn is alles wat nodig is om het woonhuis van Eva en Henk uit te beelden. En een tafel is in no time omgetoverd tot een soort catwalk, waarover gelopen kan worden.
De vet aangezette rollen van de slechteriken zijn toonbeeld van de sfeer in de voorstelling, waarin bijvoorbeeld Gruwella bij een huisbezoek al het handige schuifraam benoemt wat nog niet zichtbaar is, maar even later voor de inbraak wordt benut, waarin op een gegeven moment niet te poppen troost bij elkaar zoeken, maar de acteurs. Waar zelfs de auto van Gruwella met bont is bekleed, en waarin de rolloze spelers met of zonder decorstuk toch deel blijven uitmaken van de actie, of conversatie. Opvallend is hoe spitsvondige woordspelingen worden afgewisseld met hele flauwe, en hoe beiden hun doel niet missen.

Meest interessante personage in de voorstelling is natuurlijk de door en door slechte Gruwella Du Vel. Ze wordt vertolkt door Kim van Zeben, een ervaren rot in het jeugdtheater waarin ze voornamelijk kinderrollen speelde, zoals in Jan Jans en de Kinderen en Op Reis met de Gouden Boekjes. In een interview vertelt ze dat ook voor Gruwella kinderen de inspiratie zijn. Gruwella gedraagt zich dan ook als een verwend kind dat haar zin niet krijgt. Het levert een fijne vertolking op, waarin valse vriendelijkheid wordt gecombineerd met een gemene lach, waarop menig heks zich kan stukbijten. Ze kan zich ook helemaal uitleven in haar sololied, het muzikale hoogtepunt van de voorstelling
Heerlijk zijn ook de vertolking van de beide volwassen honden, waarbij vooral Pongo in het begin lekker los mag. Even lekker likken aan de edele delen, het baasje met de riem omverkegelen om losgelaten te worden, het zijn een paar van de grappige en herkenbare hondensituaties die prachtig worden uitgevoerd. Teefje heeft als zwangere hond uiteraard haar kritiek op de man die niets uitvoert. Haar bevalling in het keukenkastje is een van de visuele hoogtepunten in de show.
Met zeven acteurs is het gezelschap beperkt, wat betekent dat niemand behalve Thomas Höppener (Pongo) en Roos van Erkel (Teefje) het kan houden bij slechts één rol. Met een stofjas en haarnetje worden ze op knappe wijze anoniem, en worden er ook puppy’s gespeeld, of bespelen ze instrumenten ter begeleiding van een lied in de voorstelling. Soms worden ook de hoofdrollen van elkaar overgenomen.
Sharai Rodriguez is als Eva de meest herkenbare mens. Theun Plantinga is als de wat suffe Henk zeker sympathiek, maar leeft zich uit op de enthousiaste pup Lukkie, de leider van het stel en beschermer van de kwetsbare Sukkeltje, gespeeld door Eric-Jan Lens. Deze laatste vertolkt onder andere ook Rijmpje de Vos (waar we met alle woordspelingen eigenlijk Rijmerd verwacht hadden), inderdaad een vos die op rijm spreekt en boef Jasper. Collega crimineel Klover wordt gespeeld door Remco Sietsema, die ook de poes Minoes speelt, of moeten we Luitenant Tip zeggen. De interactie met de hond Kolonel(van Zeben) is heerlijk om te zien.

Ondanks enkele wat bewust rommelige scènes waarbij je het overzicht even kwijt raakt, is 101 Dalmatiërs vooral een genot om naar te kijken. Naast het leuke en spannende verhaal van de ge’pup’napte hondjes is de voorstelling ook in de vorm bijzonder grappig. Juist de soms bizarre situaties waarbij een anonieme speler toch deel uitmaakt van het verhaal door bijvoorbeeld er op de te wijzen dat er aangebeld wordt, of al telefoon heen en weer geslingerd wordt omdat het telefoongesprek er nogal wild aan toe gaat geven de voorstelling een extra komische laag mee. Verhaalbewerker Han Römer en regisseur Leopold Witte hebben voor een prima basis gezorgd, waarmee de spelers vol enthousiasme goed uit de voeten kunnen.

Scenefoto’s: Joris van Bennekom

14 November 2010
Reguliere voorstelling
Haarlem
Stadsschouwburg
http://www.bostheaterproducties.nl
101 dalmatiers, theun plantinga, kim van zeben, recensie, eric-jan lens, remco sietsema, thomas hoppenenr, sharai rodriguez, roos van erkel, rienks swarte, han romer, familievoorstelling

Over de auteur

Jeroen schreef dit artikel voor jou

Jeroen

Jeroen is sinds 2005 redacteur van Musicalworld. Hoewel Jeroen al jong in aanraking kwam met theater, is zijn passie voor musical pas deze eeuw tot volle bloei gekomen. Hij was zeer onder de indruk van de eerste voorstelling van Cats, en de Nederlandse versie van Oliver uit 1999, op basis van de film al een van zijn favorieten, was de eerste voorstelling die hij meermaals zag. Toch waren deze bezoeken eerder sporadisch dan frequent. Sinds hij redacteur is van Musicalworld bezoekt hij meer dan 100 voorstellingen per jaar. Jeroen is de Musicalworld-specialist op het gebied van familievoorstellingen en kindervoorstellingen. Hij is tevens de correspondent voor Vlaanderen. Ook in Duitsland en Engeland (Londen) is hij regelmatig te vinden. Hij doet ook verslag van amateurvoorstellingen die voor neutrale toeschouwers de moeite waard zijn. Tot zijn favoriete musicals behoren naast Oliver! meer musicals met kinderen in de hoofdrol. "Billy Elliot" is zijn all-time favorite, maar daarnaast moeten zeker "Whistle down the Wind", "Matilda" en "The Secret Garden" worden genoemd. Daarnaast zijn Chicago, Come from Away, Spamalot en Soho Cinders voorstelling met een ongelofelijke aantrekkingskracht. Hoogtepunten in het jukebox-genre: Our House, Ich war noch niemals in New York en Ich Will Spass? (en voorganger Doe Maar). Favoriete Nederlandse producties zijn: Ganesha (een Perfecte God), Lelies, Wat zien ik? en Kuifje. Naast het bezoeken van musicals is hij een frequent bezoeker van attractieparken. Favoriete park in Europa is Europa Park (met een uitgebreid entertainment programma). Naast deze tijdverslindende hobby is Jeroen ook nog werkzaam in de ICT.

Meer van Jeroen

Meer artikelen van Jeroen

Delen