Recensie

Cyrano: 25 jaar Buytenpark Theater

De terugkeer van Cyrano markeert 25 jaar theater in het Buytenpark in Zoetermeer. De Nederlandse musicalklassieker is er nog tot volgende week zondag te zien. Songs als “Als ik schrijf”, ‘Elke dag, elke nacht” en “Haat me” staan nog steeds als een huis.

Het was sensationeel nieuws in 1993, een Nederlandse musical op Broadway. Joop van den Ende deed het met Cyrano, de musical, en Bill van Dijk, die de rol in Nederland speelde, mocht mee. Commercieel succes bleef daar uit uit, al werden er wel Tony Award nominaties in de wacht gesleept. Zonder deze stap hadden we vast nooit bijvoorbeeld Tina de musical gehad, want het opende de deuren voor Stage Entertainment in de Verenigde Staten. In 2000 was deze musical ook al in het Buytenpark te zien, en in dit speciale jaar is deze teruggekeerd.

Cyrano speelt zich af in de 17e eeuw en is gebaseerd op het toneelstuk Cyrano de Bergerac, net als het muziektheaterstuk dat afgelopen seizoen in de Nederlandse theaters te zien was. De naamgever van het stuk heeft echt bestaan, al zal anderhalve eeuw later, toen het stuk uitkwam, het aan een “Zoutpad”-factcheck hebben onderworpen. De Cyrano in het stuk is soldaat en dichter, en nogal een impulsieve man. Gevoelig punt is zijn grote neus. Wie erover begint, kan een reactie verwachten. Het blijkt ook zijn zwakke punt. Hij is verliefd op zijn nicht Roxane, maar kan zich niet voorstellen dat zij op zo’n lelijke man als hij verliefd kan worden. De voorstelling begint in de opera, waaraan Roxane als protegée van generaal De Guiche een bezoek brengt. In de zaal ook de knappe jonge cadet Christian.

Als op het podium de zanger zijn Julia-lied aanheft, verschijnt Cyrano, die hem had verboden nog langer op te treden (“nu snap ik Julias zelfmoord”). Tot ongenoegen van de aanwezige upper-class krijgt Cyrano zijn zin, en de assistent die De Guiche op hem afstudeert, wordt in een duel afgedroogd. Het mag duidelijk zijn: Cyrano is niet geliefd bij de hoge dames en heren. Als hij van Roxane een uitnodiging krijgt voor een geheim onderhoud, krijgt hij ondanks zijn onzekerheid toch hoop. Maar het gesprek blijkt een deksel op zijn neus. Ze vraagt naar Christian, die in zijn korps zit. Of hij op hem let, en of ze hem wil vragen haar te schrijven. Christian stelt zo later Cyrano voor een dilemma, als hij hem uitdaagt om respect van de groep te krijgen. Als ze alleen zijn vertelt Cyrano van de belangstelling van Roxane. Christian is verguld, maar heeft ook een probleem. Hij is geen poëet. Cyrano stelt voor dat hij die brieven namens hem schrijft, al laat hij natuurlijk weg dat die brieven uit zijn hart komen. Als de oorlog zich aandient, hoopt De Guiche zo van Cyrano af te komen. Roxane weet hem te overtuigen dat hij Cyrano meer tergt door hem en zijn korps thuis te laten, Uiteraard om zo met Christian te kunnen zijn. Een plan dat in eerste instantie lukt, maar toch mis loopt…

Cyrano is muzikaal een enorme uitdaging, waar het orkest hoorbaar een flinke kluif aan heeft. De zang is zoals we van de Buytenpark producties gewend zijn. Deze eerste week wordt de rol van De Guiche gespeeld door professional Milan van Weelden (o.a. Billy Elliot), die zijn eerste musicalstappen in Zoetermeer (en dus ook het Buytenpark) zette. Niet alleen zijn fysiek is indrukwekkend, ook zijn stemgeluid mag er zijn. Aankomende week neemt Barry Bogman de rol over. De andere vier grote(re) ollen zijn ook dubbel bezet, maar wisselen vaker. Een speelschema van drie van hen is op de website van de musical te vinden. Joost Naaijen overtuigt als de jonge soldaat, in al zijn onnozelheid. Hij speelt de rol overtuigend. Merle van der Steen is prachtig als Roxane. Wat een prachtige stem heeft ze toch. Haar wat dromerige interpretatie van de rol geeft het in eerste instantie een beetje een Rapuzel-vibe. Het maakt haar goedbedoelde woorden in de tweede akte extra cru. Ster van de avond is ongetwijfeld Jordi Kerkum als Cyrano. Hij toont alle facetten van zijn gecompliceerde karakter met prachtig acteerwerk. Hij zingt zijn rol zeer goed, en zijn goede articulatie is een voorbeeld voor veel musicalprofessionals. Het is genieten als hij de operazanger afzeikt, en de balkonscène, waar Christian en Cyrano gedichten voordragen voor Roxane is een stukje heerlijke comedy, waarin beiden tonen goed ingespeeld te zijn. Bart van der Meer is een van de vaste waarden; hij kan lekker los gaan als de uitbundige Raganeau. (Raganeau is de enige gedeelde rol waar geen speelschema van bekend is gemaakt).

Waar de voorstellingen in het Buytenpark meestal op meerdere speellagen gespeeld wordt, kun je deze Cyrano beschouwen als een vlakke vloer productie. Op twee torens na, die aan weerszijde van het speelvlak staan, is het speelvlak het parkeerterrein. Doeken met afbeeldingen geven een indruk waar we zijn. Omdat de voorstelling grotendeels in daglicht wordt gespeeld, is het soms moeilijk om te zien wie er aan het zingen is. Zeker als een lid van het ensemble net iets verkeerd staat en zo in je zichtlijn. De scènes met het hele ensemble ogen ook wat rommelig; gelukkig is wat we te horen krijgen wel om door een ringetje te halen. Als de avond valt en de lampen worden ingezet wordt het iets makkelijker, al vallen de plotselinge wisselingen van het licht wel heel erg op.

De afgelopen jaren hebben we een hoop prachtige voorstellingen kunnen zien, waarbij eigen stukken worden afgewisseld met bestaande. Sommigen hebben een onuitwisbare indruk achtergelaten, anderen waren vooral leuke avonden uit. Volgend jaar mogen we met The Highland King weer een compleet nieuw werk verwachten. Komende week is er nog volop gelegenheid de oorwurmen uit Cyrano live te ervaren. Wie op hogere stoelnummer zit doet er, mits het zonnig is, goed aan een petje mee te nemen. Gedurende korte tijd schijnt de ondergaande zon net onder de skibaan door in je gezicht. Een pet doet wonderen.

Zoals gezegd, twee casts, waarbij de andere cast ook spelers bevat die ik al vaker aan het werk zag. Ik zal dus zeker mijn best doen hen nog te gaan zien.

11 July 2025
Reguliere voorstelling
Zoetermeer
Buytenpark Theater
https://www.cyrano-demusical.nl/

Over de auteur

Jeroen schreef dit artikel voor jou

Jeroen

Jeroen is sinds 2005 redacteur van Musicalworld. Hoewel Jeroen al jong in aanraking kwam met theater, is zijn passie voor musical pas deze eeuw tot volle bloei gekomen. Hij was zeer onder de indruk van de eerste voorstelling van Cats, en de Nederlandse versie van Oliver uit 1999, op basis van de film al een van zijn favorieten, was de eerste voorstelling die hij meermaals zag. Toch waren deze bezoeken eerder sporadisch dan frequent. Sinds hij redacteur is van Musicalworld bezoekt hij meer dan 100 voorstellingen per jaar. Jeroen is de Musicalworld-specialist op het gebied van familievoorstellingen en kindervoorstellingen. Hij is tevens de correspondent voor Vlaanderen. Ook in Duitsland en Engeland (Londen) is hij regelmatig te vinden. Hij doet ook verslag van amateurvoorstellingen die voor neutrale toeschouwers de moeite waard zijn. Tot zijn favoriete musicals behoren naast Oliver! meer musicals met kinderen in de hoofdrol. "Billy Elliot" is zijn all-time favorite, maar daarnaast moeten zeker "Whistle down the Wind", "Matilda" en "The Secret Garden" worden genoemd. Daarnaast zijn Chicago, Come from Away, Spamalot en Soho Cinders voorstelling met een ongelofelijke aantrekkingskracht. Hoogtepunten in het jukebox-genre: Our House, Ich war noch niemals in New York en Ich Will Spass? (en voorganger Doe Maar). Favoriete Nederlandse producties zijn: Ganesha (een Perfecte God), Lelies, Wat zien ik? en Kuifje. Naast het bezoeken van musicals is hij een frequent bezoeker van attractieparken. Favoriete park in Europa is Europa Park (met een uitgebreid entertainment programma). Naast deze tijdverslindende hobby is Jeroen ook nog werkzaam in de ICT.

Meer van Jeroen

Meer artikelen van Jeroen

Delen